tag:blogger.com,1999:blog-91891635561639678322024-03-13T16:13:55.327+01:00NielsaurusAlles over de dinosaurus! Het laatste nieuws, uitleg, mythes en lezersvragen. Nuchter, toegankelijk en wetenschappelijk verantwoord. Stuur me een bericht en stel een vraag! ~NielsNielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.comBlogger63125tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-34309803005315049502020-01-30T17:44:00.002+01:002020-01-30T17:44:27.695+01:00VerhuizingBeste lezer(s?),<br />
<br />
Een kort bericht. Dit blog is verhuisd. Bij dezen zijn al mijn nieuwe dinogerelateerde schrijfsels te vinden op <a href="http://chasmosaurs.com/">Love In The Time Of Chasmosaurs</a>. Dat is een Engelstalig blog met een lange staat van dienst.<br />
<br />
Ik ben dit blog in 2016 begonnen omdat het me opviel dat er er heel weinig betrouwbare en toegankelijke informatie over dino's te vinden was in het Nederlands, behalve misschien Wikipedia. Door nu in het Engels te gaan schrijven ga ik natuurlijk aan dat doel voorbij, dat realiseer ik me. Ik wilde graag nieuwe inzichten over dino's voor een Nederlands publiek toegankelijk maken, en ik heb het gevoel dat ik het meeste wat ik wilde doen heb gedaan. Dit blog blijft dus online, mocht het voor iemand een leuke bron voor informatie en leesplezier zijn.<br />
<br />
Op LITC is mijn focus iets anders: ik schrijf voor een publiek dat al vrij veel over dino's weet, en recenseer voor hun verschillende dino-attracties, musea en boeken. LITC is gericht op de rol van dino's op het raakvlak tussen wetenschap en popcultuur. De hoofdmoot van het blog wordt gevormd door de rubriek Vintage Dinosaur Art; waarbij historische afbeeldingen van dinosauriërs centraal staan.<br />
<br />
Dus neem een kijkje op <a href="http://chasmosaurs.com/">chasmosaurs.com</a> en zeg gedag!Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-27492676218089462762019-07-22T23:10:00.001+01:002019-07-22T23:10:21.285+01:00Recensie: Paradise ParkParadise Park is het zelfgebouwde dino-pretparkje dat hoort bij (of all things) een tuincentrum in Newhaven. Dat is een grauw havenstadje aan de Engelse zuidkust, pal tussen het natuurschoon van de Seven Sisters en de populaire badplaats Brighton. Ondanks het toerisme in de regio is het niet een plek die je als Nederlander snel zou opzoeken.. tenzij jij en je vrienden de grootste dinonerds ter wereld zijn. Paradise Park heeft een paar van de aandoenlijkste en grappigste dino's die ik ooit heb gezien.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjL-yp3HLKlyON1lFfnoHBwoEl43qq5gE3KiEkCCx6qK5K6SYYhubRY2C2YxvrRDF8q7u2xoksbCtU4gmVCB20dRsb81dUJJ9fWVLWVG6sRy4w5pKNP16pWa3NSaaqAaelLz91sriqdkRYX/s1600/DSC05100.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjL-yp3HLKlyON1lFfnoHBwoEl43qq5gE3KiEkCCx6qK5K6SYYhubRY2C2YxvrRDF8q7u2xoksbCtU4gmVCB20dRsb81dUJJ9fWVLWVG6sRy4w5pKNP16pWa3NSaaqAaelLz91sriqdkRYX/s320/DSC05100.JPG" width="240" /></a></div>
<a name='more'></a>Op mijn reis door Engeland in februari 2019 kon mijn gasteer Marc <span style="font-size: x-small;">(1)</span> niet wachten om me dit fenomeen te laten zien. Ik ben direct gek op Paradise Park. Ironisch of niet (dat verschil kan ik niet meer zien), het is heerlijk.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEinXrX5TvxGF1ftoqiB5SuYMThSyg5Dpr1xO70ocOiDO4PuPZLWJHiYgdQKEGaHY4s9JgnD93WdNR73ffue50LNlVVkWrlxg4GQAbVxuoI3iU-PmuhlqpBmTFcI9B6UimLERH_7klkLfmNJ/s1600/DSC05098.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEinXrX5TvxGF1ftoqiB5SuYMThSyg5Dpr1xO70ocOiDO4PuPZLWJHiYgdQKEGaHY4s9JgnD93WdNR73ffue50LNlVVkWrlxg4GQAbVxuoI3iU-PmuhlqpBmTFcI9B6UimLERH_7klkLfmNJ/s320/DSC05098.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
Het feest begint met een klein indoor museum, nogal krap opgezet. Het is een lineaire walk-through, maar de opbouw loopt van de hak op de tak. Het gaat over het zonnestelsel, de oertijd, over vulkanen en aardbevingen, leven op aarde en tenslotte over de ruimtevaart. Wat heeft het allemaal met elkaar gemeen, behalve dat het allemaal dingen zijn die kinderen cool vinden? Ik heb net mijn eigen vraag beantwoord, denk ik.<br />
<br />
En dan zijn er de dino's. Oh, de dino's! Als je van dinokitsch houdt is dit inderdaad een paradijs. Ik zal de foto's voor zichzelf laten spreken:<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgUi8_HvH-iG2QRogQLnXiYcMoh8bp8W9wuRFWKEg8xfE_-WzSs_LQ6oH7qWVPqWqeLjTUZJ3RrIK7BmqaL5aW5smJyVOUA5bZagfYHo3KjctGLDuu4qNEl-T055xyewSmqO1W-fFXN6fXe/s1600/DSC05112.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgUi8_HvH-iG2QRogQLnXiYcMoh8bp8W9wuRFWKEg8xfE_-WzSs_LQ6oH7qWVPqWqeLjTUZJ3RrIK7BmqaL5aW5smJyVOUA5bZagfYHo3KjctGLDuu4qNEl-T055xyewSmqO1W-fFXN6fXe/s320/DSC05112.JPG" width="240" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiDnk9zYFOw7U2IRcREO_d2MiGWzrXbJ77h40DFyEyAD8zfzFDbCeJ6G-5aACE7coWiZdqm6vb5vKWOG1wmoliFIXPCnnAwN_3Km45FTqMlsbcjkv0C2ZfUN-9lKrqkBOl91oLkFFRaFcI5/s1600/DSC05122.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiDnk9zYFOw7U2IRcREO_d2MiGWzrXbJ77h40DFyEyAD8zfzFDbCeJ6G-5aACE7coWiZdqm6vb5vKWOG1wmoliFIXPCnnAwN_3Km45FTqMlsbcjkv0C2ZfUN-9lKrqkBOl91oLkFFRaFcI5/s320/DSC05122.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhsaHppm15htt0swY8HPEXfxDzK5HjuCWtiKF_XQ8E5mVjsWavKn-QzqIlQ2ClXOx80EThKr2Nem4edRuwtnK9cLsaFFrD9-QVstH1cUy_z0HX_eMBFiLyWkq84HPYOpcfiUx_PM3P0EowG/s1600/DSC05124.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhsaHppm15htt0swY8HPEXfxDzK5HjuCWtiKF_XQ8E5mVjsWavKn-QzqIlQ2ClXOx80EThKr2Nem4edRuwtnK9cLsaFFrD9-QVstH1cUy_z0HX_eMBFiLyWkq84HPYOpcfiUx_PM3P0EowG/s320/DSC05124.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQBPfbZoHPEj_amttz304IYqGKha5jwiMu4eJJAm-SHXNBsVI1qvMwpZqNhleAtU2snFy3OMyrsK0D0RTdJsZ7G6BRhuImoQIOUyoB0A83TmPcqTduDHsLNK1Nue_yC0iJcxjxuOaDCxWa/s1600/DSC05105.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQBPfbZoHPEj_amttz304IYqGKha5jwiMu4eJJAm-SHXNBsVI1qvMwpZqNhleAtU2snFy3OMyrsK0D0RTdJsZ7G6BRhuImoQIOUyoB0A83TmPcqTduDHsLNK1Nue_yC0iJcxjxuOaDCxWa/s320/DSC05105.JPG" width="320" /></a></div>
Ze bewegen houterig, ze brullen met geluidseffecten uit Godzilla of JP en ze lijken in de verste verte niet op iets wat ooit geleefd moet hebben. Huisgemaakte ambacht. Je kan veel zeggen (en dat ga ik ook doen) maar het zijn zeker niet dezelfde modellen die je in Amersfoort, Zwolle of Boxtel ziet!<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrLJRE5c9ZB5LnI9tZiByNrGGNfoQ4FUMk96GqShsaYZnsNGApgn5j5g5eeiWrLchi5q90gYUHR3CDZeIDEHx23obFnZfuUWsrh3C-czyIa_zNmc9O3PyLImgRdNVntKZQ3UAIV4EKGoNV/s1600/DSC05116.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrLJRE5c9ZB5LnI9tZiByNrGGNfoQ4FUMk96GqShsaYZnsNGApgn5j5g5eeiWrLchi5q90gYUHR3CDZeIDEHx23obFnZfuUWsrh3C-czyIa_zNmc9O3PyLImgRdNVntKZQ3UAIV4EKGoNV/s320/DSC05116.JPG" width="320" /></a></div>
Dit was mijn eerste kennismaking met deze <i>Styracosaurus</i> met zijn <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Elasmotherium" target="_blank">Elasmotherium</a></i>-achtige hoorn die Marc overal tegenkomt. Paradise Park heeft er zelfs twee! Merkwaardig dat deze zijn hoofd beweegt en zijn feller gekleurde broertje buiten (daarover later meer) niet. Heeft de eigenaar de kop afgezaagd en er eigenhandig een servomotor in gezet? Het zou me niets verbazen.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgDzg4QppQrNTL95GxpHbhyf_CwYoR2Y2DXkxdLgU-6S5sXjXN4rwO42Ne6Z_e4UJSoEn1kEzIWYs8_IH36b0jyDPLHmmTPBQmaSjPUye3okfdZ7EEHXiA-tTOSBm0IIjhmlg7B7vIFjKha/s1600/DSC05110.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgDzg4QppQrNTL95GxpHbhyf_CwYoR2Y2DXkxdLgU-6S5sXjXN4rwO42Ne6Z_e4UJSoEn1kEzIWYs8_IH36b0jyDPLHmmTPBQmaSjPUye3okfdZ7EEHXiA-tTOSBm0IIjhmlg7B7vIFjKha/s320/DSC05110.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgP9u7oGPzIVghOA_OoV0Ics3fcqu5fVC_fKBXJu2dLvnMRIBq-1Ds7UCFrnHuVWXq9f0rznppF_caZRSL-JzV3xon82ys0nTTewhG0ZbESRtp0-BSYSHOQt1OuA-C7MXdmixajn57y4-Rq/s1600/DSC05117.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgP9u7oGPzIVghOA_OoV0Ics3fcqu5fVC_fKBXJu2dLvnMRIBq-1Ds7UCFrnHuVWXq9f0rznppF_caZRSL-JzV3xon82ys0nTTewhG0ZbESRtp0-BSYSHOQt1OuA-C7MXdmixajn57y4-Rq/s320/DSC05117.JPG" width="320" /></a></div>
Het toppunt van de doe-het-zelluf-attitude van het museum is nog wel dat er goedkope speelgoeddino's in vitrines tentoongesteld staan, bloedserieus, als een soort diorama's. Het is te zot voor woorden en daarom onweerstaanbaar.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhb4jJk0JwwRkuhji634PLiNoaZaCn0xEG3aWNaEwdnou6rv3Eg3jL1UYA9U-LEBGPWIQkLHMrRec9YX4Mj4RZp9Xpgw3NchbtD2FT8bVgXKGaRpQvWWactKi7FJlMpktnWrJklLCEkGamb/s1600/DSC05142.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhb4jJk0JwwRkuhji634PLiNoaZaCn0xEG3aWNaEwdnou6rv3Eg3jL1UYA9U-LEBGPWIQkLHMrRec9YX4Mj4RZp9Xpgw3NchbtD2FT8bVgXKGaRpQvWWactKi7FJlMpktnWrJklLCEkGamb/s320/DSC05142.JPG" width="240" /></a></div>
Voorbij het museumpje treffen we een paar kassen en binnentuinen, waarvan de grote tropische kas het meest fotogeniek is. Ook hier houdt de absurde dinokitsch niet op: we worden getrakteerd op een onwaarschijnlijk levensgrote houten uitvoering van dat malle bouwpakket-skelet, dat je in elke speelgoedwinkel kan vinden. Hoe verzin je het?<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgBoGiaP2DdW6pMgd1yc_E4hIpc8hp360hNJgUDTKb6tfo7xH8S9gVPGrxONqoVgAOFKJuTavFwVeR-1tOcmFkbLF-NmpWwgmIbGaJF8ow_I6S3SND4zelEeUq0kZYka9BKNeA1XX7VtFPl/s1600/DSC05163.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgBoGiaP2DdW6pMgd1yc_E4hIpc8hp360hNJgUDTKb6tfo7xH8S9gVPGrxONqoVgAOFKJuTavFwVeR-1tOcmFkbLF-NmpWwgmIbGaJF8ow_I6S3SND4zelEeUq0kZYka9BKNeA1XX7VtFPl/s320/DSC05163.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3qTHS6Wj5e0wMO2-iPIkyTSb0JavpjfZ4xFToAKS0GcUcwdehJkzQirco8RtKKggXaJLTvKbXcB71MixlUE0LmE1hTL3cWt-RW9-2_0t8m4YwXorh6lDQbE6ql_J8tpHoA_hGcN5jUdX_/s1600/DSC05164.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3qTHS6Wj5e0wMO2-iPIkyTSb0JavpjfZ4xFToAKS0GcUcwdehJkzQirco8RtKKggXaJLTvKbXcB71MixlUE0LmE1hTL3cWt-RW9-2_0t8m4YwXorh6lDQbE6ql_J8tpHoA_hGcN5jUdX_/s320/DSC05164.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhs1nvJ0HswwWFSZIDX-hbGciXlp65f82VaHNRuBzS4UTFgDauacwed31lecfdRT29VVDvt2w13rjHV2_PMNUSoSqmHWly6R3NMDY3v0B66t2Mv3hg6fPDxZBFcdnFbt6Ro5KB-rZCjL3O9/s1600/DSC05186.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhs1nvJ0HswwWFSZIDX-hbGciXlp65f82VaHNRuBzS4UTFgDauacwed31lecfdRT29VVDvt2w13rjHV2_PMNUSoSqmHWly6R3NMDY3v0B66t2Mv3hg6fPDxZBFcdnFbt6Ro5KB-rZCjL3O9/s320/DSC05186.JPG" width="320" /></a></div>
Hierna komen we op het grote buitenterrein, en het park wordt er niet minder bizar op. Het is een wandelpark met een doolhofachtige opzet, met paden meanderend langs meren, bomvol met van alles en nog wat. Romeinse beelden (rechtstreeks uit het tuincentrum), sprookjesfiguren, houten poppetjes en allerlei miniatuurmodellen van lokale bezienswaardigheden. Dit alles is volkomen zonder context maar wel met een haast ontroerende eerlijkheid gepresenteerd. Iemand heeft hier al zijn dromen tegelijk waargemaakt.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgIGR0e-ETU1YqEU2tzXpwxZRlh84EouwtLpdzkpkmEGm_dfEgQ8f3FbQFh06S5wOvB0q1ZhZ_nI2cDbzWjDjwo8CnNyQENWSUB4_e0_Py1ixItHszFxvzOYfD5TxCLr1u09tw7BHsXsV9R/s1600/DSC05193.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgIGR0e-ETU1YqEU2tzXpwxZRlh84EouwtLpdzkpkmEGm_dfEgQ8f3FbQFh06S5wOvB0q1ZhZ_nI2cDbzWjDjwo8CnNyQENWSUB4_e0_Py1ixItHszFxvzOYfD5TxCLr1u09tw7BHsXsV9R/s320/DSC05193.JPG" width="240" /></a></div>
O ja. Er zijn hier ook nog dino's.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1uZKjN3BI_Mnuzkpv_NQcGyukBs0HQaluEW4F2-1U6p76xqdDdcVtdKIeKX54zqLR2UAb_vhVtxUqzceFwO9atwyE8zjCAmZlLTm0YAXE3pUO2RJ95x4v_8ssObewAoRRW7aTNmvvUP5x/s1600/DSC05204.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1uZKjN3BI_Mnuzkpv_NQcGyukBs0HQaluEW4F2-1U6p76xqdDdcVtdKIeKX54zqLR2UAb_vhVtxUqzceFwO9atwyE8zjCAmZlLTm0YAXE3pUO2RJ95x4v_8ssObewAoRRW7aTNmvvUP5x/s320/DSC05204.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjROPjOz6qKOdUWP2OJpSO9AB7Zuyi9MZwVGCCXDVQ5lJqj3dXCXAQ3INKZQrspFNPjWI__RT1EqvHybIBQvHIGq2M8X_j14f9LruaczWtml8g7XtYHL4YRJPnBT8ZympuGtNOB_R8ycVKf/s1600/DSC05212.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjROPjOz6qKOdUWP2OJpSO9AB7Zuyi9MZwVGCCXDVQ5lJqj3dXCXAQ3INKZQrspFNPjWI__RT1EqvHybIBQvHIGq2M8X_j14f9LruaczWtml8g7XtYHL4YRJPnBT8ZympuGtNOB_R8ycVKf/s320/DSC05212.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhWSlx48OdoWtloSGCMNAaJ4LuHR9LruogbAo5d5zvFGesrw5oavovG5ewYpPHsj0fJcHiaWHQ4c7ELkbO16CUbHcfMGvgSmYip9gQPjHlhq3I0smBuRGueejepNUAPEP99k0z1RJ_unaP2/s1600/DSC05205.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhWSlx48OdoWtloSGCMNAaJ4LuHR9LruogbAo5d5zvFGesrw5oavovG5ewYpPHsj0fJcHiaWHQ4c7ELkbO16CUbHcfMGvgSmYip9gQPjHlhq3I0smBuRGueejepNUAPEP99k0z1RJ_unaP2/s320/DSC05205.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgx-Wwy6i3tLm-ZRuvVxfZW2iE5cT5y2JQJxBj4VfDzQkNxZIWGnWHjNdxB9fOogZdVQFpVdm_1vce-HdpmLEwhllOViO9kNxxZwD3bdL-kMP4d_OAs_3MBipK2ZkXx1pUYcxqP5ChJZORQ/s1600/DSC05197.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgx-Wwy6i3tLm-ZRuvVxfZW2iE5cT5y2JQJxBj4VfDzQkNxZIWGnWHjNdxB9fOogZdVQFpVdm_1vce-HdpmLEwhllOViO9kNxxZwD3bdL-kMP4d_OAs_3MBipK2ZkXx1pUYcxqP5ChJZORQ/s320/DSC05197.JPG" width="320" /></a></div>
De dino's in de Dinosaur Safari komen uit de fabriek, maar zijn daardoor niet minder karaktervol. Zeker omdat ze allemaal in uitzinnige primaire kleuren gespoten zijn. <i>Triceratops</i> heeft dezelfde bochel als <a href="https://nielsaurus.blogspot.com/2019/07/recensie-natural-history-museum.html" target="_blank">het vreemde skelet van het NHM</a>, <i>Stegosaurus</i> is een cartoon en de buikschuivende <i>Scolosaurus</i> is uiterst retro. En wat is er met <i>Plesiosaurus</i> aan de hand?<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTfurpRpgfla2QYFXQpw39yDPUB_70xAB5LBlhhy6gHfsM1Cs-U8Qn9-XSzUuFtbGdGE0m4eL4pUKfIArAoZbsGbD9uw5wg7llZ-l3PXbYtyoxZ5jrA6m3nd0tlSv0F1wpKTfUP5Cw3pnL/s1600/DSC05194.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTfurpRpgfla2QYFXQpw39yDPUB_70xAB5LBlhhy6gHfsM1Cs-U8Qn9-XSzUuFtbGdGE0m4eL4pUKfIArAoZbsGbD9uw5wg7llZ-l3PXbYtyoxZ5jrA6m3nd0tlSv0F1wpKTfUP5Cw3pnL/s320/DSC05194.JPG" width="320" /></a></div>
Hier is die andere <i>Styracosaurus</i>. Deze heeft duidelijk geen beweegmechanisme. In dit parkje staan ook een mammoet en een beer, want, tja, waar moet je ze anders kwijt?<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhBEm1ffSH4KPSfNFRWOL2ps3dzRS36RrRXbsbcUpaL-Q1BE3SxOWHbPmPij16S6wC6zu6SvG4k3dNqIOrxjy8EaeLuF6U8B2sTx_ULU80eyBdzX708CmndV41ProgMOSQ3MwcC7nXEmgQA/s1600/DSC05213.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhBEm1ffSH4KPSfNFRWOL2ps3dzRS36RrRXbsbcUpaL-Q1BE3SxOWHbPmPij16S6wC6zu6SvG4k3dNqIOrxjy8EaeLuF6U8B2sTx_ULU80eyBdzX708CmndV41ProgMOSQ3MwcC7nXEmgQA/s320/DSC05213.JPG" width="320" /></a></div>
Geen levensgrote T. rex in dit park maar wel dit mannetje dat als baby-T. rex wordt aangeduid. Tuurlijk.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrK48NK7cMh7bk9cV0k601FBDaB3UrWkVTZ9FnKvGYqesrdBCjQmOOtHElG3W6X1CFuKoApK9PKBlkGPgYbgZF2s9I6TGCQWsro5wZI27NRAK_dNCb_ADGGVxP4uGhVHh6lXpyYe23dLgy/s1600/DSC05111.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrK48NK7cMh7bk9cV0k601FBDaB3UrWkVTZ9FnKvGYqesrdBCjQmOOtHElG3W6X1CFuKoApK9PKBlkGPgYbgZF2s9I6TGCQWsro5wZI27NRAK_dNCb_ADGGVxP4uGhVHh6lXpyYe23dLgy/s320/DSC05111.JPG" width="320" /></a></div>
Met zijn Engelse charme en eclectische collectie is Paradise Park een van de vreemdste parken (met of zonder dinothema) die ik ooit heb gezien. In het gehomogeniseerde Nederland ben ik nog niet zoiets tegengekomen <span style="font-size: x-small;">(2)</span>. Het park is op papier een volkomen kolderiek bijeengeraapt zootje van belachelijke dino's en ander willekeurig spul, maar dankzij het groene park met zijn bevallige meertjes is het er goed toeven. Alles wordt met serieus enthousiasme aan de man gebracht. Ik vind Paradise Park onweerstaanbaar. Beveel ik het aan? Ach, wat heb je er te zoeken? Maar als je toch in de buurt bent...<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">(1) <a href="http://chasmosaurs.com/" target="_blank">Love in the time of Chasmosaurs</a></span><br />
<span style="font-size: x-small;">(2)Het Groningse <a href="http://dinoparkwedde.nl/" target="_blank">Landgoed Tenaxx</a>, waar ik nog niet geweest ben, zou een kandidaat kunnen zijn. Kitschy dino's en miniatuurmodellen zijn in ieder geval present.</span>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-56990972996267346682019-07-12T13:46:00.001+01:002019-07-12T14:00:41.726+01:00Recensie: Natural History MuseumEindelijk hier mijn derde blog over mijn bezoek aan Londen in mei 2018. Het is even geleden maar het werd toch eens tijd.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgkJCIszGe7OhyAZWBVb2Zjg2hTdmPiZOfBveI-7ALTf7TwHe2-PfQKwF3AHhiQ04moyEJX_E3_hMNnexjnj78TaJvAx51D861Eg9Du3mEAzykl8kfZGSVGisPUD5LeBW_F19vYrqwYaS9/s1600/DSC04283.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgkJCIszGe7OhyAZWBVb2Zjg2hTdmPiZOfBveI-7ALTf7TwHe2-PfQKwF3AHhiQ04moyEJX_E3_hMNnexjnj78TaJvAx51D861Eg9Du3mEAzykl8kfZGSVGisPUD5LeBW_F19vYrqwYaS9/s320/DSC04283.JPG" width="240" /></a></div>
<a name='more'></a>Als er iets is wat je als dinofan in Londen beslist niet kan overslaan, is het wel een bezoek aan het indrukwekkende Natural History Museum in Kensington, pal naast het al even imposante Victoria & Albert en niet ver van de beroemde Royal Albert Hall. Het NHM heeft één van de meest interessante en belangrijke collecties fossielen in Europa, en een rijke staat van dienst in de geschiedenis van de paleontologie. Zoals bij alle grote musea van Londen is het bezoek gratis<span style="font-size: x-small;">(1)</span>.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijLJ8C-2TlefJtDHiLJuVgMVd4xTDAMtKhFDKOmeOxU2PbUYRcpRph7XGsHdrTko8dHiLSVVMS4gHF4lA9ZyhdOG8TW2Owk_1PJtvc-JJfdtwWwPs8fscyziygRUMPx_PMFxhQdhluCwEY/s1600/DSC04292.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijLJ8C-2TlefJtDHiLJuVgMVd4xTDAMtKhFDKOmeOxU2PbUYRcpRph7XGsHdrTko8dHiLSVVMS4gHF4lA9ZyhdOG8TW2Owk_1PJtvc-JJfdtwWwPs8fscyziygRUMPx_PMFxhQdhluCwEY/s320/DSC04292.JPG" width="320" /></a></div>
Ik was, zonder het te weten, al goed bekend met de topstukken van het museum. Ik groede op met de serie <i>Dinosaurus</i>-tijdschriften van DeAgostini<span style="font-size: x-small;">(2)</span>, waar veel foto's uit dit museum in opgenomen waren. Wandelen door de dino-hal van het NHM was dus een feest van herkenning, maar ook een wat frustrerende ervaring.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjws920SZeT7mXsU2Q-wIMMRgFe8MnkT6hg55ar7nwBj_T6EbDPvYD0FqmQE7oI0DUhH21Q9TrcgbIGHwPN7__Gh39gay6VKwqXLuLRjdBNYfgI-HIX4Vnul2KdRNGXDLp7WZNR82UDiuSJ/s1600/DSC04358.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjws920SZeT7mXsU2Q-wIMMRgFe8MnkT6hg55ar7nwBj_T6EbDPvYD0FqmQE7oI0DUhH21Q9TrcgbIGHwPN7__Gh39gay6VKwqXLuLRjdBNYfgI-HIX4Vnul2KdRNGXDLp7WZNR82UDiuSJ/s320/DSC04358.JPG" width="240" /></a></div>
De grote hal is precies wat je van een statig Engels museum verwacht: groots en weids, maar ook met een wat stoffige uitstraling. Helaas is de blikvanger, een replica van een Diplodocus-skelet, op reis. Dippy is vervangen door een walvis. Toch niet helemaal hetzelfde: welk natuurmuseum heeft géén walvis?<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEil8IJAkHeQRht0B0YVqHkC9_nczWWSpV7OES9T79fEgV8l9xze-hqsRS-kfIiZ8IXGvxA0M8f8eFreZGOaP-eWlESfxbbjEcrN8ECsacEvruE0hBvBz_Vh6eYQv2pDna6GAY2GwPIgSYgd/s1600/DSC04287.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEil8IJAkHeQRht0B0YVqHkC9_nczWWSpV7OES9T79fEgV8l9xze-hqsRS-kfIiZ8IXGvxA0M8f8eFreZGOaP-eWlESfxbbjEcrN8ECsacEvruE0hBvBz_Vh6eYQv2pDna6GAY2GwPIgSYgd/s320/DSC04287.JPG" width="320" /></a></div>
Gelukkig is er nog steeds een dino in de centrale hal: deze iguanodont genaamd Mantellidon. Veel soorten die vroeger onder Iguanodon werden geschaard zijn nu uit elkaar getrokken en opnieuw benoemd; een erg ingewikkeld verhaal. Wel sympathiek dat ze er tenminste één naar Gideon Mantell, de eeuwige pechvogel die Iguanodon ontdekte, hebben vernoemd.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhaHSJ5ZKmIzJDRW6FH9Y9Biz5S0xOPDTUy6jM8lN9n9AgZdwhanL3l9ACqKJEyt6SJYfQuMp3A1LFrlJa2fq_YU8uqOfQfSU_09tiSrKqx7EqFw3ePw_KZcjjjHAz7IX5CRVGt4Fs5oiYZ/s1600/DSC04359.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhaHSJ5ZKmIzJDRW6FH9Y9Biz5S0xOPDTUy6jM8lN9n9AgZdwhanL3l9ACqKJEyt6SJYfQuMp3A1LFrlJa2fq_YU8uqOfQfSU_09tiSrKqx7EqFw3ePw_KZcjjjHAz7IX5CRVGt4Fs5oiYZ/s320/DSC04359.JPG" width="240" /></a></div>
Het centrale standbeeld in het trappenhuis is niet van Richard Owen, zoals je misschien zou denken, maar van zijn aartsvijand Charles Darwin. Toch de betere keuze als je het mij vraagt.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiVXmzisJMqlVla8g8wNLzeEQXUoGB9uRDrcZ82uWPqjeWDyx8DfmzIZ_gqMpLPIqjrkncO25r2RDL-G7aiVfRjO3N_nYT57fZsNqpkhFY2SfBb6tMtTos9OhxzHSp0Mtzw50gJCEHB7sN1/s1600/DSC04335.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiVXmzisJMqlVla8g8wNLzeEQXUoGB9uRDrcZ82uWPqjeWDyx8DfmzIZ_gqMpLPIqjrkncO25r2RDL-G7aiVfRjO3N_nYT57fZsNqpkhFY2SfBb6tMtTos9OhxzHSp0Mtzw50gJCEHB7sN1/s320/DSC04335.JPG" width="240" /></a></div>
Links van de centrale hal bevindt zich onze hoofdattractie: de dinohal. En op de foto hierboven zie je meteen het eerste probleem; de hal is prop-en-propvol. Het was een drukke dag, maar zelfs op rustige dagen geeft de hal een rommelige en opeengepropte indruk. Dat er weinig licht is helpt niet mee. Goede foto's maken is op deze manier onmogelijk.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjb0oKK-JwhY1eIZ-M-3ycBbMzI569xz2215iEdxQysMZY_Sdmc16SCTaBa1qPYVOCtijQqhn_wzNZGcrF3ibyJ7qvPkfRqGsUeoh0aCF-HzW-GtaFAJD1ohDfbLqDCR2b1IwVGcPSz0tud/s1600/DSC04318.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjb0oKK-JwhY1eIZ-M-3ycBbMzI569xz2215iEdxQysMZY_Sdmc16SCTaBa1qPYVOCtijQqhn_wzNZGcrF3ibyJ7qvPkfRqGsUeoh0aCF-HzW-GtaFAJD1ohDfbLqDCR2b1IwVGcPSz0tud/s320/DSC04318.JPG" width="320" /></a></div>
De hal heeft twee verdiepingen; de tweede verdieping is gebouwd op een wat weggemoffelde bouwsteiger. Helaas kan je er niet daadwerkelijk naar boven, wegens de beruchte Engelse Health & Safetyregulaties. Dus krijg je wat vreemde taferelen, zoals een zwevende Allosaurus die je alleen maar vanaf de grond kunt zien.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwJaCA-1v9AONCRgsJF_K16WO6BdjjJK9ex-2AGB1kzYFj7rpEaljQxvg0XcLin28i3htFNx6hZh9b4c_qRb2eBJg5QIM4qda1ykMlyIMZVI_22Ti7dFVub5yGVc6a8WQBLvRD0XyzEg26/s1600/DSC04300.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwJaCA-1v9AONCRgsJF_K16WO6BdjjJK9ex-2AGB1kzYFj7rpEaljQxvg0XcLin28i3htFNx6hZh9b4c_qRb2eBJg5QIM4qda1ykMlyIMZVI_22Ti7dFVub5yGVc6a8WQBLvRD0XyzEg26/s320/DSC04300.JPG" width="240" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhHhyphenhyphenl_A2s-HAS341yhxvnodU0r9sVHWQJXYf6hDUUlFdn-qzuPvpS4T1GlFvUYrAxCewlDi3GU7_gLpEpJPkkB07IU8Y78vh-HgPuEBaRoDDIwVOhUvwJ9nkTtNjyT_XCMPNEfOqRJPqzp/s1600/DSC04308.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhHhyphenhyphenl_A2s-HAS341yhxvnodU0r9sVHWQJXYf6hDUUlFdn-qzuPvpS4T1GlFvUYrAxCewlDi3GU7_gLpEpJPkkB07IU8Y78vh-HgPuEBaRoDDIwVOhUvwJ9nkTtNjyT_XCMPNEfOqRJPqzp/s320/DSC04308.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh1r8nLsULOI3qTyjtBxLxKEOBMv5QDxjTt8Y9-gmmQOy5nouhTKx5ZWWoRmbzDhQUx_HrYjqy2RCn5zbVNRx86X6fCItWFJhWFBVmD760Zwzya-Ub4iJpOh2t3NDyO2qlxAOB_cE-GmEEc/s1600/DSC04324.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh1r8nLsULOI3qTyjtBxLxKEOBMv5QDxjTt8Y9-gmmQOy5nouhTKx5ZWWoRmbzDhQUx_HrYjqy2RCn5zbVNRx86X6fCItWFJhWFBVmD760Zwzya-Ub4iJpOh2t3NDyO2qlxAOB_cE-GmEEc/s320/DSC04324.JPG" width="320" /></a></div>
Gelukkig is de collectie zelf ruim de moeite waard. De rug van Scolosaurus, schedels van dino's van allerlei allooi, de iconische Baryonyx, een vreemd geprepareede Triceratops (met bochel en bungelende staart). Allemaal schitterend om te zien, en zoals gezegd een feest van herkenning.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLp8hq_YXqtFVjlrEcZHBvmLZtOlWJdlo7Dk_wbeg3culLNeGdPdDaKSHXEigeXyjdY27sqTDqHwHm8FWl0H3Ulii-cPAsXCsIhwJtPqyKw9fg4BcmBKhDQ_z-XE0LtqVLpdQw8OPyzFhyphenhyphen/s1600/DSC04297.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLp8hq_YXqtFVjlrEcZHBvmLZtOlWJdlo7Dk_wbeg3culLNeGdPdDaKSHXEigeXyjdY27sqTDqHwHm8FWl0H3Ulii-cPAsXCsIhwJtPqyKw9fg4BcmBKhDQ_z-XE0LtqVLpdQw8OPyzFhyphenhyphen/s320/DSC04297.JPG" width="240" /></a></div>
Gelukkig is er ook nog steeds een sauropode: deze Camarasaurus. Waarschijnlijk niet zo indrukwekkend als Diplodocus maar toch een flink beest. Door de kleine ruimte en het beperkte licht wederom onmogelijk te fotograferen.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGihhzpA4Vkev595Aj62wXAt5B36f42ABwKBdr2Y9M2gu30eL6H8Z2IN0XPJ0qEMylvNYbzpo5e5lS0bGHD-sf0UI0pUrHidZEOU1BXe5Bm3IeQ-ctN32bFgyAZpP2iMKCjck-Ng5kPmwl/s1600/DSC04312.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGihhzpA4Vkev595Aj62wXAt5B36f42ABwKBdr2Y9M2gu30eL6H8Z2IN0XPJ0qEMylvNYbzpo5e5lS0bGHD-sf0UI0pUrHidZEOU1BXe5Bm3IeQ-ctN32bFgyAZpP2iMKCjck-Ng5kPmwl/s320/DSC04312.JPG" width="320" /></a></div>
Bungelende armen van Deinicheirus, voor we wisten wat voor beest eraan vastzat. De collectie van het NHM is groot genoeg om gemakkelijk een hal van drie keer zo groot te vullen.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxKgXgiV-yI4WQN_GLX4knEkQBoN9OYrAwPxnk7q6sjmjIJzl2DWKa2dXIDb5ikjffnbxBc5_-vR1JO1ZcF9UK3Ih4jzTviSDyHbgLRMpVZ-KJ5hZeAaak1Yjng-FS9GdAaX7WqNqkH_q0/s1600/DSC04309.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxKgXgiV-yI4WQN_GLX4knEkQBoN9OYrAwPxnk7q6sjmjIJzl2DWKa2dXIDb5ikjffnbxBc5_-vR1JO1ZcF9UK3Ih4jzTviSDyHbgLRMpVZ-KJ5hZeAaak1Yjng-FS9GdAaX7WqNqkH_q0/s320/DSC04309.JPG" width="320" /></a></div>
Er wordt ook ruim de aandacht besteed aan de rol die dino's vervullen in de popcultuur, al komt de verklarende tekst niet met verhelderende nieuwe perspectieven op de populariteit van dino's.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiFs7AiSPwnHnrBlqTczaAJjSwDnRW2LZ0ZIoa_mM6Pd16XXSmlSYOR3aFX4mLwHzb5UaUi_2HYlwc62v0D-3aExFSYYJ_k1G4pEetTocq_7STNx3b9G_11p2AJVDG5HM-6UUflvolz99-/s1600/DSC04314.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiFs7AiSPwnHnrBlqTczaAJjSwDnRW2LZ0ZIoa_mM6Pd16XXSmlSYOR3aFX4mLwHzb5UaUi_2HYlwc62v0D-3aExFSYYJ_k1G4pEetTocq_7STNx3b9G_11p2AJVDG5HM-6UUflvolz99-/s320/DSC04314.JPG" width="320" /></a></div>
Helaas laat het museum zich ook in met dit soort kitsch. Houterig bewegende animatronic Deinonychussen met "veren", precies zoals het niet moet. Net zo erg als <a href="https://nielsaurus.blogspot.com/2017/01/recensie-naturalis-t-rex-in-town.html" target="_blank">de "raptors" in de T. rex-tentoonstelling van Naturalis</a> (die er niet meer is). Het wordt tijd dat de robotbouwers in China <span style="font-size: x-small;">(3)</span> eens kijken hoe je nu écht een gevederde dino reconstrueert.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhi2saU_Ilela6oi6vIOdGj7siKkUHrSKhZF-QSK5OjiGaAysszPGTnLGOcskpPC4LnYkJXpD1hp3BnKi0sspZpm5lcvD-ojzj3609e_gtm88id8xQLmD-tmqMG46UdqBBjNlS-jxwLJF40/s1600/DSC04338.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhi2saU_Ilela6oi6vIOdGj7siKkUHrSKhZF-QSK5OjiGaAysszPGTnLGOcskpPC4LnYkJXpD1hp3BnKi0sspZpm5lcvD-ojzj3609e_gtm88id8xQLmD-tmqMG46UdqBBjNlS-jxwLJF40/s320/DSC04338.JPG" width="320" /></a></div>
De tentoonstelling eindigt met een levensgrote animatronic T. rex, en over deze heb ik niet veel te klagen. <a href="https://nielsaurus.blogspot.com/2016/12/uitgelicht-sluiphandjes-en-klaphandjes.html" target="_blank">De voorpoten staan goed</a>, de ogen kijken vervaarlijk naar voren, en de bewegingen zien er realistisch uit. Hij neemt wel veel ruimte in beslag in een hal waar ruimte zo beperkt is, maar voor de kinderen is dit ongetwijfeld het hoogtepunt.<br />
<br />
Je kan er niet omheen: de dinohal van het NHM is aan verbouwing toe. De rommelige en welhaast claustrofobische indeling, de verouderde reconstructies en het fiasco met de loopsteiger zijn niet van deze tijd. Het wordt tijd voor een ruimtelijkere en meer georganiseerde opzet. Dat moet mogelijk zijn zonder naar een grotere hal te moeten verhuizen.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhfGn4p0udwdSzAnGM1yVMd_7-OSeEjZoIzn61MIzt6Cyg7yjAqEHBfRo0mHfOHf7nCVgXTDFvs8T6n8VHEJMLr2AVbxoZoMJX6KA3wAuBUsPqr1NmpuzCeTlNyjXeFoT7GNcg317Nux8jF/s1600/DSC04349.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhfGn4p0udwdSzAnGM1yVMd_7-OSeEjZoIzn61MIzt6Cyg7yjAqEHBfRo0mHfOHf7nCVgXTDFvs8T6n8VHEJMLr2AVbxoZoMJX6KA3wAuBUsPqr1NmpuzCeTlNyjXeFoT7GNcg317Nux8jF/s320/DSC04349.JPG" width="320" /></a></div>
Geslaagder is de zoogdierenhal aan de andere kant van het museum. Door een meer open ruimte met meer licht (en dit keer een functionerende ballustrade) geeft deze hal, ondanks dat ook deze compleet vol staat, een veel kalmere en georganiseerdere indruk. Misschien kan deze hal als voorbeeld dienen voor waar de dinohal van het NHM in de toekomst heen moet?<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjU_E6OizqhEstsUHLIb-Ury_RjInNBPEHkaTEV6s0_SojBk6DFxIIwxYbO3feB2Z8ZcOpJO_hcDwSlN88kcv0FSyXaoedZXEPPJex4OGYXYRj5xlRhml0E2YY5pyCcxrf8qaMtG6othEvj/s1600/DSC04343.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjU_E6OizqhEstsUHLIb-Ury_RjInNBPEHkaTEV6s0_SojBk6DFxIIwxYbO3feB2Z8ZcOpJO_hcDwSlN88kcv0FSyXaoedZXEPPJex4OGYXYRj5xlRhml0E2YY5pyCcxrf8qaMtG6othEvj/s320/DSC04343.JPG" width="320" /></a></div>
Als dinoliefhebber heb ik bij het NHM gevonden wat ik verwachtte: vele schitterende fossielen, gecombineerd met Engelse eigenzinnigheid. En, tja, met gratis toegang heb ik natuurlijk ook helemaal niets te klagen.<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">(1)In de jaren tachtig begon het Victoria & Albert onder politieke druk van krenterige Tories een proef waarbij 5 pond entree werd gevraagd; het bezoekersaantal halveerde direct (wie had dat gedacht?). Nadat de entree gratis werd gemaakt kwam het weer op peil.</span><br />
<span style="font-size: x-small;">(2)Leuk weetje: de hele serie, van Britse makelij, verscheen op de Amerikaanse markt als één gigantisch boek, "The Humongous Book of Dinosaurs"</span><br />
<span style="font-size: x-small;">(3)Nota bene het land waar de meeste gevederde dinofossielen vandaan komen!</span>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-57677870704088192902018-11-09T23:42:00.000+01:002018-11-09T23:54:10.719+01:00Groetjes van KirbyVorige keer heb ik het gehad over het mooie <a href="https://nielsaurus.blogspot.com/2018/10/recensie-oertijdmuseum-boxtel.html" target="_blank">Oertijdmuseum Boxtel</a>. Ik moet het nog hebben over de gelegenheid die me daar bracht: de onthulling van "Kirby", de <i>Diplodocus</i> die uiteindelijk vaste plaats gaat krijgen in het museum.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZBFWtHY9c_LPqiISBpwLn9gLOShHnjGSYeob7oX-gUBRu01lJfdbXh_0tyUzaleyYT3bMFn2Ta17cZ7_kXUvyDiCqFLZzYCydV01yLIzGJCoylml__KFgFgwHmrSu4leWYUL9S1BE2jrx/s1600/kaatedocus.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="585" data-original-width="1024" height="227" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZBFWtHY9c_LPqiISBpwLn9gLOShHnjGSYeob7oX-gUBRu01lJfdbXh_0tyUzaleyYT3bMFn2Ta17cZ7_kXUvyDiCqFLZzYCydV01yLIzGJCoylml__KFgFgwHmrSu4leWYUL9S1BE2jrx/s400/kaatedocus.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Kaatedocus siberi in Sauriermuseum Athal, Zürich</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<a name='more'></a>Een warme oktoberdag in Brabant. Ongeveer 70 belangstellenden verzamelden zich in de ochtend in de kantine van het Oertijdmuseum. Wetenschappers, vrijwilligers, preparateurs, oude vrienden, media, belangstellenden en tenminste één blogger die een aankondiging op Facebook had gezien.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYace8Uj8Z0i87FTTG57nKHUsOtxLztEawGz18cwX_v-36DPT9pLvpJNR-NFwbIkkRml1xX8FgEXGmq5vaTY3fLiYNHtDEdOuk5LIcBq6hVd7jFsbq1L_0MP3JI6xvD8mC3TddwcVXUq1j/s1600/DSC04782.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYace8Uj8Z0i87FTTG57nKHUsOtxLztEawGz18cwX_v-36DPT9pLvpJNR-NFwbIkkRml1xX8FgEXGmq5vaTY3fLiYNHtDEdOuk5LIcBq6hVd7jFsbq1L_0MP3JI6xvD8mC3TddwcVXUq1j/s320/DSC04782.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
De presentaties waren van museumdirecteur René Fraaije, de Nederlandse paleontoloog Eric Mulder en tot slot de ontdekker van deze <i>Diplodocus</i>: Kirby Siber.<br />
<br />
Fraaije heette iedereen welkom en introduceerde zichzelf, zijn levenslange liefde voor fossielen, zijn museum en zijn vriendschap met Siber. Eric Mulder vertelde wat algemene dingen over dinosauriërs en geologie. Hij introduceerde <i>Diplodocus</i> en zijn tijdgenoten. Hij ging ook in op wat er allemaal in Nederland is aangetroffen aan fossiele dinosauriërs (niet veel). Daarna was Siber zelf aan de beurt, en die vertelde in een half uur zijn levensverhaal.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwsTv6kMLIF9G-VG5QE5CiO2qn4-m1KXPkF8Xcn0UhIwR2QhgvbjJ0QNQKL63wta6uW-qchlJougOBvJa-jo-o3ja9oIQTqVk3oago_ivTGjOGCkxiAjRDox10u0bFtuUmtVbjvEMe31e8/s1600/siber.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="183" data-original-width="275" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwsTv6kMLIF9G-VG5QE5CiO2qn4-m1KXPkF8Xcn0UhIwR2QhgvbjJ0QNQKL63wta6uW-qchlJougOBvJa-jo-o3ja9oIQTqVk3oago_ivTGjOGCkxiAjRDox10u0bFtuUmtVbjvEMe31e8/s1600/siber.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bron: Sauriermuseum</td></tr>
</tbody></table>
Hans-Jakob "Kirby" Siber is een Zwitserse fossielenjager en tevens oprichter van Sauriermuseum Athal in Zürich, het grootste dinosaurusmuseum van Zwitserland. In de eerste helft van de jaren '90 deed hij een aantal belangwekkende vondsten in de Morrison-formatie uit het Jura van Noord-Amerika.<br />
<br />
Eén van zijn bekendste vondsten was Big Al, de bijna complete <i>Allosaurus</i> die onsterfelijk gemaakt werd in de BBC-serie Walking With Dinosaurs. Siber's team heeft de originele Big Al niet meer; deze staat inmiddels in het Museum of the Rockies in Montana. Geen nood: enkele jaren later vond Siber een nog completere <i>Allosaurus</i>, die hij Big Al 2 noemde en die nu in Sauriermuseum Athal staat.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXP2R7ynUAln3L5weG62FLj27cBUEKt23vzfJJYowSVrDHCxREtxhhXOTd5mTsheQ5ZIh4KX170W5mTAzVd8DQJuIeROgF_z3hrdHPfQpEkPrN6ELwJbusfmVcjH02VGH3WqyTBiAWBDEG/s1600/Big+Al+2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="373" data-original-width="768" height="193" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXP2R7ynUAln3L5weG62FLj27cBUEKt23vzfJJYowSVrDHCxREtxhhXOTd5mTsheQ5ZIh4KX170W5mTAzVd8DQJuIeROgF_z3hrdHPfQpEkPrN6ELwJbusfmVcjH02VGH3WqyTBiAWBDEG/s400/Big+Al+2.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Big Al De Tweede in Zürich</td></tr>
</tbody></table>
Naast de Big Al's vond Siber prachtige en belangwekkende exemplaren van beroemde dino's uit het Jura, zoals <i>Stegosaurus</i>, <i>Camarasaurus</i> en natuurlijk <i>Diplodocus</i>. Eén van zijn vondsten werd door Emanuel Tschopp (<a href="https://nielsaurus.blogspot.com/2016/09/ode-aan-de-brontosaurus-deel-1.html" target="_blank">dezelfde man die <i>Brontosaurus </i>terugbracht</a>) herkend als nieuwe soort, en ter ere van Siber <i>Kaatedocus siberi</i> genoemd.<br />
<br />
Het leeuwendeel van Siber's vondsten staat in zijn eigen museum tentoongesteld, maar er is niet overal plaats voor. Siber had een <i>Diplodocus</i> over. Een paar jaar lang lag het skelet in dozen in de kelder, tot Siber besloot het te verkopen aan zijn vriend René Fraaije. Die haalde het naar Boxtel, en gaf de 145 miljoen jaar oude vriendelijke reus de naam "Kirby".<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgeAqBhGhcHticwSb1BFYXogNVtAXaNW4uf8WVCAutJdMSsJBPal8Iq9VwaNLbUkWxh09OGROMtEHJN7U4UKdujG51fyYuq_bHfS_QHgvUAuC9eaUlU1lk_ntxUpOxqnAt-vmRsXVoGKHnC/s1600/DSC04787.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgeAqBhGhcHticwSb1BFYXogNVtAXaNW4uf8WVCAutJdMSsJBPal8Iq9VwaNLbUkWxh09OGROMtEHJN7U4UKdujG51fyYuq_bHfS_QHgvUAuC9eaUlU1lk_ntxUpOxqnAt-vmRsXVoGKHnC/s320/DSC04787.JPG" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">René Fraaije met een nekwervel van Kirby. Uiterst links Eric Mulder.</td></tr>
</tbody></table>
"Kirby" is eigenlijk een samenstelling van drie verschillende individuen, die tezamen ongeveer 70% van een heel beest vormen. Dit is niet ongebruikelijk. De beroemde <i>Giraffatitan</i> in Berlijn is bijvoorbeeld ook samengesteld uit meerdere verschillende dieren. Het best bewaarde individu is zo'n 50% compleet. De drie dieren waren niet helemaal volgroeid. "Kirby" wordt zo'n 20 meter lang, terwijl een volgroeide <i>Diplodocus</i> 30 meter haalt.<br />
<br />
Na de presentaties begaven we ons naar het lab, waar we een paar onderdelen van Kirby van dichtbij konden bewonderen. Het grootste deel van Kirby staat nog in dozen op de plank, maar enkere wervels van rug en hals zijn al deels uitgehakt.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZTOEcxP3yTa0ed9GlGZ_QYSVck3bZj4oixrVaeu4ADNFtpr7YXkrNO_-xeds2kWIJa6AZvvj6NlpPkMKyGxLmZBurDu-SmljbzLYzhqcDQQi-idp3usyU7H2bli4_ZrShDJxd1ESCvH3R/s1600/DSC04789.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZTOEcxP3yTa0ed9GlGZ_QYSVck3bZj4oixrVaeu4ADNFtpr7YXkrNO_-xeds2kWIJa6AZvvj6NlpPkMKyGxLmZBurDu-SmljbzLYzhqcDQQi-idp3usyU7H2bli4_ZrShDJxd1ESCvH3R/s320/DSC04789.JPG" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Aart Walen toont een fossiel.</td></tr>
</tbody></table>
De komende jaren gaat er een klein leger aan vrijwilligers aan de slag om de dinosaurus uit te hakken, te prepareren en uiteindelijk op te stellen. De ontbrekende onderdelen (waaronder de schedel en de voeten) worden aangevuld door Aart Walen van Creatures & Features, een specialist op het gebied van reconstructie. En dan zal uiteindelijk over een jaar of drie een echte <i>Diplodocus</i> aan de Dommel staan!<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdun63J6oKaBXEGnFpNS7kHFD_oTmtuLUJd9q4rki96SB8-QGtpjOj5cdp26F0f8pxT7d01Q4wdYWXupDjCxDw20McZLWNqM4uTAU3git_WD01LlZFHlgNnNMx0UG9wYFXEvekfSvo_Ws8/s1600/DSC04792.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdun63J6oKaBXEGnFpNS7kHFD_oTmtuLUJd9q4rki96SB8-QGtpjOj5cdp26F0f8pxT7d01Q4wdYWXupDjCxDw20McZLWNqM4uTAU3git_WD01LlZFHlgNnNMx0UG9wYFXEvekfSvo_Ws8/s320/DSC04792.JPG" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Nekwervel van Diplodocus</td></tr>
</tbody></table>
Ik wil een aantal mensen bedanken. Allereerst Kirby Siber zelf. Ik vroeg hem of ik een kaart kon zien van de groeve waar hij zijn dinosauriërs vond, en hij drukte me doodleuk een exemplaar van het boek over zijn expedities in handen. Ten tweede Eric Mulder, met wie ik de hele middag over dino's heb gepraat en die me één van zijn publicaties toestuurde (over de gevorkte tong van <i>Mosasaurus</i>). En natuurlijk René Fraaije en alle vrijwilligers. Het wordt een flinke klus, maar dan heb je ook wat...<br />
<br />
<a href="https://www.oertijdmuseum.nl/" target="_blank">Website Oertijdmuseum Boxtel</a><br />
<a href="http://www.sauriermuseum.ch/de/home/" target="_blank">Website Sauriermuseum Athal</a><br />
<a href="https://www.wonderryck.nl/" target="_blank">Website Wonderryck Twente</a> (museum van Eric Mulder)Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-79538231761201969002018-10-31T19:16:00.000+01:002018-11-01T00:26:16.319+01:00Recensie: Oertijdmuseum Boxtel<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_vM1eikLPBpHHp0ToMhm8WN9zW83Ahg4Uo71XV9p2cl-be5tNWsQHwlhJQS9EThPFFGiJKE84vlvxKvbJIKY2M26vb5jpnyM3KZlYoai9-x4KPKWZJsHKyC84DkkIdLQKZE50lhiRZN0/s1600/DSC04940.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_vM1eikLPBpHHp0ToMhm8WN9zW83Ahg4Uo71XV9p2cl-be5tNWsQHwlhJQS9EThPFFGiJKE84vlvxKvbJIKY2M26vb5jpnyM3KZlYoai9-x4KPKWZJsHKyC84DkkIdLQKZE50lhiRZN0/s320/DSC04940.JPG" width="320" /></a></div>
10 oktober was een bijzondere dag, voor mij en voor de kleine wereld van Nederlandse paleonerds. In het Oertijdmuseum Boxtel vond de onthulling plaats van hun nieuwe blikvanger: het skelet van een 20 meter lange <i>Diplodocus</i>, dat het topstuk van hun collectie moet worden als het geprepareerd is. Dat prepareren zal nog drie jaar in beslag nemen, dus zover is het nog niet. Een verslag van de presentatie volgt later.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhpQ9WQyQSXjK1ZqWhlwMNK-JUd1AaxeebXLt30sNgzxZZiBIOSgmA0tAG6DZhr0jPHXmbEX5OUQII3qykFxzbLWSEwvH50lJvlODbyykecSJq9buCTx4YS-LsyqrhraYBQsXKQA-vAiZs/s1600/DSC04948.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhpQ9WQyQSXjK1ZqWhlwMNK-JUd1AaxeebXLt30sNgzxZZiBIOSgmA0tAG6DZhr0jPHXmbEX5OUQII3qykFxzbLWSEwvH50lJvlODbyykecSJq9buCTx4YS-LsyqrhraYBQsXKQA-vAiZs/s320/DSC04948.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
Het gaf mij de gelegenheid om eens een kijkje te nemen in het Oertijdmuseum, in 1999 opgericht door de sympathieke fossielenjager René Fraaije. Het museum is niet overbekend, zoals Naturalis, maar zou nog wel eens het beste dinosaurusmuseum kunnen zijn dat Nederland rijk is.<br />
<a name='more'></a><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-howIgVy2TePhn1KfJbtVIblAu8DDHDB_V4UPQCo7S_-IICMMVNOlcE-3NmF1m29Ln-17SzZbyDFwgplPOjfR5j98ObkpRsp_QmdPAWEJBjavw6NHaBBdO_pBILHr0zhRaAJjfCvmmcM/s1600/DSC04846.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-howIgVy2TePhn1KfJbtVIblAu8DDHDB_V4UPQCo7S_-IICMMVNOlcE-3NmF1m29Ln-17SzZbyDFwgplPOjfR5j98ObkpRsp_QmdPAWEJBjavw6NHaBBdO_pBILHr0zhRaAJjfCvmmcM/s320/DSC04846.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-i8_PFRoErEfF-v17TbR0QfDoaD6Sbj7EQuAy7nBfMiAsT7L2BDJ5draKE5gmIlHK26UO908CRnG5fGKx0z5TDgFIrh6ljN0ZSw2b2wWOAB7F18V1-wqc1rcRTcBEJU7KhXdX8-qT2hk/s1600/DSC04852.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-i8_PFRoErEfF-v17TbR0QfDoaD6Sbj7EQuAy7nBfMiAsT7L2BDJ5draKE5gmIlHK26UO908CRnG5fGKx0z5TDgFIrh6ljN0ZSw2b2wWOAB7F18V1-wqc1rcRTcBEJU7KhXdX8-qT2hk/s320/DSC04852.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhVR8hXq0UVOcWNQ0L8BL6ANbM4D_i10lhDYJFw9drwrHFASzQbLw6huPjUOXT-KlpipnFRIGrcTbblqLU125Uk31tb7tT2tigCQOk-yHFDN6eCJHwqB98IcK0n9VhM_ens0foDkWKh2VQ/s1600/DSC04851.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhVR8hXq0UVOcWNQ0L8BL6ANbM4D_i10lhDYJFw9drwrHFASzQbLw6huPjUOXT-KlpipnFRIGrcTbblqLU125Uk31tb7tT2tigCQOk-yHFDN6eCJHwqB98IcK0n9VhM_ens0foDkWKh2VQ/s320/DSC04851.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
Binnen is het museum niet extreem groot, maar de collectie is zeer uitgebreid. Zowel de beneden- als bovenverdieping staat vol vitrines met fossielen, skeletten, afdrukken, mineralen, eieren, amonieten en opgezette dieren. Anders dan in Naturalis word je als bezoeker serieus genomen; niet alles wordt gepresenteerd op kinderniveau. Sommige stukken zijn erg interessant. Er zijn beenderen van zeldzame dino's en tijdgenoten, prachtige fossiele afdrukken van vissen, een holenbeer en natuurlijk de onvermijdelijke walvis. Het is overdadig en behoorlijk druk en vol, maar wel een fijne plek om - zeker op een rustige dag - rond te snuffelen.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwb4W-BW2JYPHlbTcFAKlQeycB1Q_lw3l4sIRV0QgfJPJPZEy5Nf73Gc5NEBw1lIjvo3LjyDihxao2vSvmjJc-Px5nUIXz8zLjjbBu2SeCTiABc1rbZV2zLbG6RP6CSwwE9oiIHyZnboQ/s1600/DSC04839.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwb4W-BW2JYPHlbTcFAKlQeycB1Q_lw3l4sIRV0QgfJPJPZEy5Nf73Gc5NEBw1lIjvo3LjyDihxao2vSvmjJc-Px5nUIXz8zLjjbBu2SeCTiABc1rbZV2zLbG6RP6CSwwE9oiIHyZnboQ/s320/DSC04839.JPG" width="320" /></a></div>
Dan wordt er binnen ook nog eens ruimte gemaakt voor dit soort lelijke Chinese robots. Niet de beste manier om de toch al beperkte ruimte te gebruiken, zeker niet omdat ze constant lawaai maken. Tja, voor de kinderen.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiNyr1KvyL_AWOSr31A1FGAgJffrnKU3uAggpijL-y15ajL3CEKAoBeXLEHzJpUKziS0yzPZ9b0sGGtwtcrvkMekcpkUUqU6wUGyJKx8c1pwA3Go0VgHP62cZdRqipPS4_wo-8IzEGY_Mc/s1600/DSC04807.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiNyr1KvyL_AWOSr31A1FGAgJffrnKU3uAggpijL-y15ajL3CEKAoBeXLEHzJpUKziS0yzPZ9b0sGGtwtcrvkMekcpkUUqU6wUGyJKx8c1pwA3Go0VgHP62cZdRqipPS4_wo-8IzEGY_Mc/s320/DSC04807.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
De blikvanger van het museum is deze grote hal vol dinoskeletten. Ze zijn allemaal van de hand van Nederland's beste dinoreconstructor Aart Walen, en dus van zeer hoge kwaliteit. </div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwuhtco0xhPl9UA_GvRRlKmKRvaB3UyBju4DhNouKyTwF0qOboEnqqGzxflb2pLFEu2MdG_7eCJwkW_bGi8omzxkE_CY2QwpncFaPMt8hyphenhyphenQxn3a4nehQ8doJaYvGywOQ8LwWz_xlyCydw/s1600/DSC04798.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwuhtco0xhPl9UA_GvRRlKmKRvaB3UyBju4DhNouKyTwF0qOboEnqqGzxflb2pLFEu2MdG_7eCJwkW_bGi8omzxkE_CY2QwpncFaPMt8hyphenhyphenQxn3a4nehQ8doJaYvGywOQ8LwWz_xlyCydw/s320/DSC04798.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Er is een levensgrote <i>Giraffatitan</i>, een <i>Chasmosaurus</i>, een <i>Carnotaurus</i>, een <i>Stegosaurus</i> en een <i>Gorgosaurus</i>. </div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9PbDqPZgjQWGZ2mYo9hUMn_NlUgRsF1kcw9r88h45zysifZpRHIy_lUzQ94gwkmCj6SpWZCCgV4U76AoYGLhMSwbINzjA90m9k_5h3FUnD7TvSiV-TTcEuYmuDk6fC0ZR-vAxrgFP0mc/s1600/DSC04799.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9PbDqPZgjQWGZ2mYo9hUMn_NlUgRsF1kcw9r88h45zysifZpRHIy_lUzQ94gwkmCj6SpWZCCgV4U76AoYGLhMSwbINzjA90m9k_5h3FUnD7TvSiV-TTcEuYmuDk6fC0ZR-vAxrgFP0mc/s320/DSC04799.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Natuurlijk is er ook een <i>T. rex</i> - het plakkaat vermeldt plichtsgetrouw dat het lichaam gebaseerd is op Sue en de schedel op Stan.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhS7Jb0UtunrvVOyt3fcqO3AmhYA9E_IIoAPcRxxOv5HlQyJeShQVx6hqttKLU5_qnRA4kCtmlkHaW7B381OhfmocEaXs_GaypCZLQ9Altt1dxM0CS9CygQ5P82LDNGvL_zlmm8VprTjTI/s1600/DSC04803.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhS7Jb0UtunrvVOyt3fcqO3AmhYA9E_IIoAPcRxxOv5HlQyJeShQVx6hqttKLU5_qnRA4kCtmlkHaW7B381OhfmocEaXs_GaypCZLQ9Altt1dxM0CS9CygQ5P82LDNGvL_zlmm8VprTjTI/s320/DSC04803.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
De <i>Diplodocus</i> zal uiteindelijk door de echte vervangen worden.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8VPMBhzoIpf6OIzVkgZCI6c4Dt6PyHVsCtEm0ETjcJ2Xia6fQCjVu1fPogZJO-B3VSI4zVw4_Gg2H8uuKQUHa20VmgWNlm3U33PmSxhb494uPPGH2_mh8fAJNvgvqa7lmJMHuyMXHCvE/s1600/DSC04814.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8VPMBhzoIpf6OIzVkgZCI6c4Dt6PyHVsCtEm0ETjcJ2Xia6fQCjVu1fPogZJO-B3VSI4zVw4_Gg2H8uuKQUHa20VmgWNlm3U33PmSxhb494uPPGH2_mh8fAJNvgvqa7lmJMHuyMXHCvE/s320/DSC04814.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Net als de rest van het museum is de grote hal stamp- en stampvol. </div>
<br />
Het museum heeft ook een uitgebreid buitenterrein met botanische tuin, een stuk bos en een hele hoop dinomodellen. En hier ben ik echt in mijn element, want wat is er leuker dan lekker muggenziften op dinomodellen?<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwUmdd0UmSlCqiJZEK2LGe5XgUU4BZHnmfdYyX6HTPOUSQYXGk-WngUxuEkSqYTZ6x-XfeWiYvh4L0A9bjsZcnboevZ_reOhPPu7OvVoFz9_sRU6iphncygn3nXCjoxEyFL-WXmV6PNwVa/s1600/DSC04867.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwUmdd0UmSlCqiJZEK2LGe5XgUU4BZHnmfdYyX6HTPOUSQYXGk-WngUxuEkSqYTZ6x-XfeWiYvh4L0A9bjsZcnboevZ_reOhPPu7OvVoFz9_sRU6iphncygn3nXCjoxEyFL-WXmV6PNwVa/s320/DSC04867.JPG" width="320" /></a></div>
Ik heb inmiddels heel wat dinoparken gezien, maar weinig hebben zo'n eclectische collectie als Oertijdmuseum Boxtel. Niet alleen een uitgebreide line-up aan dino's, zowel bekend als onbekend, maar ook een stoet aan moderne dieren maakt zijn opwachting. Een glasvezel emoe staat gebroederlijk naast een glasvezel <i>Triceratops</i>, de buurman van de <i>Diplodocus</i> is een groene leguaan en de <i>Guanlongs</i> jagen op Tasmaanse duivels. In het bos word je zomaar opgewacht door de Verschrikkelijke Sneeuwman. Net als in het museum zelf is het een overdadige en wat ongeorganiseerde bedoening.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgkAMOe6i8mEwJvO5VUBc7uEGm7iODLPKzDJ7dS8X_G8OfPQ0gVjZC1rNRTdsPIPbLAc1E9HfRUlVS8WqIGlsNAXt_M3Z84gZ1iUcuyD0qIZsPXDJkHVjck7baJ5ykOkOGllfyw4cZmPwM/s1600/DSC04878.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgkAMOe6i8mEwJvO5VUBc7uEGm7iODLPKzDJ7dS8X_G8OfPQ0gVjZC1rNRTdsPIPbLAc1E9HfRUlVS8WqIGlsNAXt_M3Z84gZ1iUcuyD0qIZsPXDJkHVjck7baJ5ykOkOGllfyw4cZmPwM/s320/DSC04878.JPG" width="240" /></a></div>
Ik ga niet alle modellen bespreken. Om eerlijk te zijn - de meeste zijn gewoon gemiddeld. Veel ervan heb ik al eerder gezien, in <a href="https://nielsaurus.blogspot.com/2016/11/recensie-dinoland-zwolle.html" target="_blank">Zwolle</a> of <a href="https://nielsaurus.blogspot.com/2017/04/recensie-dinopark-amersfoort.html" target="_blank">Amersfoort</a>. Bovendien is het een enorme collectie. Toch zitten er een paar echte opvallende verschijningen tussen - zowel in positieve als negatieve zin. Hier volgt dus de top vijf van lelijkste en mooiste dinomodellen in Boxtel!<br />
<br />
Omdat we positief willen eindigen, beginnen we met de vijf lelijkste. Je raadt het al: het zijn alle vijf raptors.<br />
<br />
<b>De 5 lelijkste dinomodellen in Oertijdmuseum Boxtel!</b><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjnukimrxfU-RWoKTrlmiCQWbY00sCfkI6mPkalqxNOlDUuDLqMBGh4SkeD9uD12bMdM6Wz8Tg0KnTDjgpYIw6WJdBQ3c8nw_P-atJflDxbZB0HtJ6F-F7V0CrIppwgYIV2rvWxldjMv5M/s1600/Worst5.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjnukimrxfU-RWoKTrlmiCQWbY00sCfkI6mPkalqxNOlDUuDLqMBGh4SkeD9uD12bMdM6Wz8Tg0KnTDjgpYIw6WJdBQ3c8nw_P-atJflDxbZB0HtJ6F-F7V0CrIppwgYIV2rvWxldjMv5M/s320/Worst5.JPG" width="240" /></a></div>
Het Oertijdmuseum heeft een paar "<i>Velociraptors</i>" die heel voorspelbaar van Jurassic Park gekopiëerd zijn, maar er zijn nog veel meer manieren om raptors fout te doen. Hier bijvoorbeeld zie je een <i>Deinonychus</i> die je op zich zou kunnen zien als een verwijzing naar <a href="https://yalealumnimagazine.com/uploads/images/5200052/1405089332/ostrom_bakker-illo.jpg" target="_blank">het klassieke werk van Robert Bakker</a> uit de jaren '60... als hij tenminste niet zulke enge dunne vingers had.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMRn-MtOhSNNwiCNM_NUVy37sSJtjDM28IVxezUZPTt9LNY2H9W4JMIN0RVClmtJGByphdfBA5h7-Ukxxe0L-9dasmhrS88ZDft0a_pOseRNFtl4zWpwG7g5m4bHPe_7fX141KpZm6KGs/s1600/Worst4.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMRn-MtOhSNNwiCNM_NUVy37sSJtjDM28IVxezUZPTt9LNY2H9W4JMIN0RVClmtJGByphdfBA5h7-Ukxxe0L-9dasmhrS88ZDft0a_pOseRNFtl4zWpwG7g5m4bHPe_7fX141KpZm6KGs/s320/Worst4.JPG" width="320" /></a></div>
Als je veren verwacht op je raptors heb je geluk: <i>Troodon</i> is hier om te laten zien hoe het níet moet.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjffJut36iNHALYe55w79sL32u-1eU3hFj7IdsDbPrXiNK6GzlrQu0Tji8bF06xUTETYZZeNYcgo0G_bbsdpDjdjMj7KdOryh9gYTgzr6lRBTNwvVY-Du5AgsTJiE4icHhPSNrcQf47aqI/s1600/Worst3.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjffJut36iNHALYe55w79sL32u-1eU3hFj7IdsDbPrXiNK6GzlrQu0Tji8bF06xUTETYZZeNYcgo0G_bbsdpDjdjMj7KdOryh9gYTgzr6lRBTNwvVY-Du5AgsTJiE4icHhPSNrcQf47aqI/s320/Worst3.JPG" width="240" /></a></div>
Deze betonnen <i>Utahraptor</i> zou je door de vingers kunnen zien als hij er niet uitzag alsof hij in een sleepnet van de bodem van de zee is opgedregd.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiohmwi2MsVdhocwp3W2GcixBz7z5F8s-hM2yxVd0mcQD3DC7PbZy2ueQnypSE8H2p4pTzkJLOM521tMUa2pIsZNfqQN0aoA7b2uPUpE4W77kn9RlQpHJH4HcISW40gurvrxeZ7NAV8Iq4/s1600/Worst2.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiohmwi2MsVdhocwp3W2GcixBz7z5F8s-hM2yxVd0mcQD3DC7PbZy2ueQnypSE8H2p4pTzkJLOM521tMUa2pIsZNfqQN0aoA7b2uPUpE4W77kn9RlQpHJH4HcISW40gurvrxeZ7NAV8Iq4/s320/Worst2.JPG" width="320" /></a></div>
<i>Nature, red in tooth and claw</i>. Of, in dit geval, aquamarijn en gifgroen. De ongelukkige planteneter is - uiteraard - <i>Tenontosaurs</i>, want waar is <i>Tenontosaurus</i> anders goed voor? Ik heb dit exacte model eerder gezien, maar toen in een stuk natuurlijker kleuren. Dit schreeuwerige kleurenpalet, rechtstreeks uit Walibi World, maakt de catastrofe compleet.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheHpwGEML3xjR03iNH2TRT3cCKg_LutPiw7RLOVEfc0UWUtfp4uymdVWkLRCMVC05kcSlgoPPDZ3t0EllIayssablO934UkkUgSOhuLC5mlpBtml41l1bBte5l_XK9Tqf8bepDWLrp4QE/s1600/Worst1.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheHpwGEML3xjR03iNH2TRT3cCKg_LutPiw7RLOVEfc0UWUtfp4uymdVWkLRCMVC05kcSlgoPPDZ3t0EllIayssablO934UkkUgSOhuLC5mlpBtml41l1bBte5l_XK9Tqf8bepDWLrp4QE/s320/Worst1.JPG" width="240" /></a></div>
Nummer 1 is een dinosaurus die zo belachelijk is dat hij bijna weer briljant wordt. Waar te beginnen? De knullige boosaardige grijns? De enorme heupen? De knik in de knieën? De voorpoten die meer op achterpoten lijken? De dikke zoenlippen? Dit is een cartoon van een interpretatie van een afspiegeling van een <i>Deinonychus</i>.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b>De 5 mooiste dinomodellen in Oertijdmuseum Boxtel!</b></div>
<div class="separator" style="clear: both;">
<b><br /></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPhM9Qpt640332ZFAx0Zf1ABmVcuEQ7Cp2HuTbuAAR44LVIB-7iMCL1KoSSOg8lMBokPycZO-n2RcGh_7h0Vun8Wm2-lF-8MuYM3FtumEhrWLnrUCJqV7j__-mPzWBZ7Gkv6SpGBhX0Cw/s1600/Best5.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPhM9Qpt640332ZFAx0Zf1ABmVcuEQ7Cp2HuTbuAAR44LVIB-7iMCL1KoSSOg8lMBokPycZO-n2RcGh_7h0Vun8Wm2-lF-8MuYM3FtumEhrWLnrUCJqV7j__-mPzWBZ7Gkv6SpGBhX0Cw/s320/Best5.JPG" width="320" /></a></div>
Omdat de <i>Diplodocus</i> het nieuwe boegbeeld van het museum wordt mag ook een reconstructie niet ontbreken. Je weet hoeveel ik hou van een mooie levensgrote sauropode. Hij is niet tot in detail perfect - de voorpoten, met elk vier zichtbare tenen, kloppen bijvoorbeeld niet. Maar als je wil laten zien hoe indrukwekkend dino's kunnen worden, is niets beter dan een fijne langnek.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEinsjrFd9BvAwEdGxSOzv9WuqoLfMKWKEDXl5SbYy1utsR5xbOLkrcU0glROlqX5QsPOR3Fasts_h1oo59TUcwNVIaEhm87OoJw1_gixymq6TPfIdcrLdfCarB7Zau6cJIeqDOFoer1RB4/s1600/Best4.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEinsjrFd9BvAwEdGxSOzv9WuqoLfMKWKEDXl5SbYy1utsR5xbOLkrcU0glROlqX5QsPOR3Fasts_h1oo59TUcwNVIaEhm87OoJw1_gixymq6TPfIdcrLdfCarB7Zau6cJIeqDOFoer1RB4/s320/Best4.JPG" width="320" /></a></div>
Hoe obscuurder het beest, hoe beter het model. Eén van de leukste aspecten aan de line-up aan prehistorische dieren is dat er veel aandacht besteed wordt aan dieren van vóór de tijd van de dino's. En ik heb het niet alleen over <i>Dimetrodon</i>. Waar zie je bijvoorbeeld een model van een <i>Typothorax</i>? Dit was één van de vele maffe, unieke reptielen uit het Trias - een fascinerend en zeer onderbelicht tijdperk. Fijn dat het Oertijdmuseum ze niet vergeet.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZEc6yEST8FMEuCmYyPpUqRUUMdAnnoI-VBnPq6ZkFi0RegEKL3CPfsSAJbfep_vIdNqDKkm8gu7UUdhyphenhyphendXDrblq46SVgN-9Q8zGsomjlbFWP1ZaogIBf7Zz4PLmc3qwtL0j-HwO7Tfr8/s1600/Best3.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZEc6yEST8FMEuCmYyPpUqRUUMdAnnoI-VBnPq6ZkFi0RegEKL3CPfsSAJbfep_vIdNqDKkm8gu7UUdhyphenhyphendXDrblq46SVgN-9Q8zGsomjlbFWP1ZaogIBf7Zz4PLmc3qwtL0j-HwO7Tfr8/s320/Best3.JPG" width="320" /></a></div>
De <i>T. rex</i> in het park is gemiddeld, maar als je van grote boze theropoden houdt moet je bij <i>Giganotosaurus</i> wezen. Deze indrukwekkende dino is direct herkenbaar - het is niet zomaar een <i>T. rex</i> met een extra vinger en een andere naam. Het model heeft veel levensechte details. Bovendien <a href="https://nielsaurus.blogspot.com/2016/12/uitgelicht-sluiphandjes-en-klaphandjes.html" target="_blank">zijn de voorpoten correct geörienteerd</a> - altijd een belangrijk punt!<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEim_1ZhPRbjUkUi_Q2CFmXQb19Uf2cBZViMXtgeg8npGWCXbu7kaiXYplQP30udDZsDCETjZp_JYfQK2Tw1fIGBtS7WvW61-iYNKUBCNYXXh74pGr42Q1RjfF6jn4pEHHpLW8TGPEahv8s/s1600/Best2.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEim_1ZhPRbjUkUi_Q2CFmXQb19Uf2cBZViMXtgeg8npGWCXbu7kaiXYplQP30udDZsDCETjZp_JYfQK2Tw1fIGBtS7WvW61-iYNKUBCNYXXh74pGr42Q1RjfF6jn4pEHHpLW8TGPEahv8s/s320/Best2.JPG" width="240" /></a></div>
De standaard <i>Pteranodons</i> ontbreken niet in dit park, maar één van de toppers onder de dinomodellen in Boxtel is zonder meer deze boomlange <i>Quetzalcoatlus</i>. Dit is een tamelijk accurate afspiegeling van de modernste opvattingen over dit geheimzinnige, reusachtige vliegende reptiel. Hij is regelrecht afgekeken van het werk van <a href="http://markwitton-com.blogspot.com/2016/05/quetzalcoatlus-media-concept-vs-science.html" target="_blank">Mark Witton</a>, maar als je van iemand steelt, steel dan van de beste!<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0LM-MPX24HfBbNJVskCkEkf6oQz4z64mcAKtU6cWHCXFjO2jgM9ZzWu_OQOCrAQh7dEAJeTmJAzjlN4mYj0fVR-jINSWLEOR3X7Mpc3OHHuRiSYgewooM84KN75IgRrvmcswHsKd-e3Y/s1600/Best1.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0LM-MPX24HfBbNJVskCkEkf6oQz4z64mcAKtU6cWHCXFjO2jgM9ZzWu_OQOCrAQh7dEAJeTmJAzjlN4mYj0fVR-jINSWLEOR3X7Mpc3OHHuRiSYgewooM84KN75IgRrvmcswHsKd-e3Y/s320/Best1.JPG" width="320" /></a></div>
Met stip op 1: <i>Dilophosaurus</i>, die ons bij de ingang van het bos begroet. Je hebt slechte dinomodellen, goede dinomodellen, en dan heb je deze. Als je een <i>Dilophosaurus</i> ziet in een park - voor zover hij al niet regelrecht van de chimaera uit Jurassic Park is afgekeken - lijkt hij meestal op niets anders dan "gewoon" een <i>Allosaurus</i> met twee kammen. Niets van dat hier. Dit is een vreemde, primitieve theropode met alle details die erbij horen. Een verenvacht - niet bewezen maar niet onwaarschijnlijk voor dit dier. Een gedetailleerd maar subtiel kleurenspel. De slanke bouw van de vroegste vleeseters. De typische rozetvormige snuit. En wederom: <a href="https://nielsaurus.blogspot.com/2016/12/uitgelicht-sluiphandjes-en-klaphandjes.html" target="_blank">correct geörienteerde voorpoten</a>. Een uitstekende reconstructie in alle opzichten. Chapeau.<br />
<div>
<br /></div>
Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-46490319583289654702018-05-22T22:03:00.000+01:002018-05-22T22:11:19.115+01:00Recensie: Crystal Palace Dinosaur ParkDit is deel twee van mijn driedelige reeks over mijn reis naar Londen.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjolziaGRMif8Gt9S-xXgqjLo00yL0xuKA3BDQ9DLin-RVTgyzqBESN5d4__D-k1jBVGBgK9nQXKFGzuw1p4TYN5mXrF9ilx-wamRjtLJhKQOLkCWFYkRNGSY07p5q_kGWcxaZxmh0K8-8h/s1600/DSC04233.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjolziaGRMif8Gt9S-xXgqjLo00yL0xuKA3BDQ9DLin-RVTgyzqBESN5d4__D-k1jBVGBgK9nQXKFGzuw1p4TYN5mXrF9ilx-wamRjtLJhKQOLkCWFYkRNGSY07p5q_kGWcxaZxmh0K8-8h/s320/DSC04233.JPG" width="240" /></a></div>
<br />
Het park ligt er wat verlaten bij, in een dure, stille buitenwijk van Londen. Sinds het ooit beroemde Crystal Palace zelf in de jaren dertig afbrandde, na jaren van verval, heeft men niet veel meer naar het park omgekeken, of er moet iets te doen zijn in het moderne sportcentrum dat in de jaren zestig in de plaats van het paleis verrees. Toch staat een bezoek aan het Crystal Palace Park hoog op mijn verlanglijstje voor Londen. Waarom?<br />
<a name='more'></a><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMRvUKHgY7i9Ar7XiMEyhyphenhyphenXxiaT4XxZczpGda-hs3W9ccO1ZrfaXVPcpen4QOKckI1OoxF7K8gY6LI0N1D5tmHyvOr3yye2OhoY2mS7K-fJf99BuzEEqfmbmS9iUf-paaC9j3uI11M_pwF/s1600/DSC04256.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMRvUKHgY7i9Ar7XiMEyhyphenhyphenXxiaT4XxZczpGda-hs3W9ccO1ZrfaXVPcpen4QOKckI1OoxF7K8gY6LI0N1D5tmHyvOr3yye2OhoY2mS7K-fJf99BuzEEqfmbmS9iUf-paaC9j3uI11M_pwF/s320/DSC04256.JPG" width="240" /></a></div>
<br />
De prachtige, historische dinosaurusmodellen. Deze sieren het park op sinds het paleis in 1854 van Hyde Park naar deze locatie werd verplaatst, en staan nog steeds fier op hun plek. Ze zijn halverwege de negentiende eeuw gebouwd door de onvermoeibare Benjamin Waterhouse Hawkins, in nauwe samenwerking met Richard Owen, 's werelds eerste dinosaurusexpert. Het waren waarschijnlijk de eerste levengsgrote dinosaurusreconstructies in de geschiedenis, en zeer zeker de eerste die een groot publiek wisten te bereiken en betoveren. In 1854 raakte de wereld, dankzij Hawkins, voorgoed verliefd op uitgestorven reptielen van weleer.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZKwYsZAs-NZa9aPgEshmg7lRZZPLJM8TjqoxqsPMilqY8Hvz_y8nS3_rrQ0P5MynmL0zvhqu1IJrYrlvSq7Vdv_jvNHWWeM0cpHA-_uOxPKNakGw4QYZBYBwxBng8V1szz-LtQX2wVsxy/s1600/DSC04209.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZKwYsZAs-NZa9aPgEshmg7lRZZPLJM8TjqoxqsPMilqY8Hvz_y8nS3_rrQ0P5MynmL0zvhqu1IJrYrlvSq7Vdv_jvNHWWeM0cpHA-_uOxPKNakGw4QYZBYBwxBng8V1szz-LtQX2wVsxy/s320/DSC04209.JPG" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Hier ergens moet het paleis gestaan hebben.</td></tr>
</tbody></table>
Tegenwoordig worden de modellen vooral gebruikt als schoolvoorbeeld van ouderwetse en achterhaalde ideeën over dinosauriërs. Niet onterecht, maar ook niet helemaal eerlijk. De beelden zijn juist een zeer accurate afspiegeling van Owen's goed-geïnformeerde en wetenschappelijk onderlegde ideeën over hoe deze dieren eruit moeten hebben gezien, gegeven het weinige materiaal dat hij had. Hawkins zelf was al zijn leven lang natuurschilder en zijn kennis over dierenanatomie was zeer uitgebreid. Hawkins heeft ook persoonlijk alle fossielen bestudeerd van de dieren die hij reconstrueerde. De modellen zijn, voor hun tijd, van een wetenschappelijke up-to-dateheid die je bij moderne dinosaurusmodellen zelden ziet. Je leert in het park niet heel veel over de prehistorie zelf, maar wel over de geschiedenis van hoe we tegen de prehistorie aankijken.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMWVp74uyR9JAE4Zy65oZNWPS3AGfhdCx2XXpBzCVSY7nqjLZPodg1uKPwDRIuwaheRUlxQniqz37M-ksLMlI9PjpFHRDVn_kWWvs2nCn1idvqiYpm15JEjy8Qzdm-Z1jfR791yZEGLskp/s1600/DSC04214.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMWVp74uyR9JAE4Zy65oZNWPS3AGfhdCx2XXpBzCVSY7nqjLZPodg1uKPwDRIuwaheRUlxQniqz37M-ksLMlI9PjpFHRDVn_kWWvs2nCn1idvqiYpm15JEjy8Qzdm-Z1jfR791yZEGLskp/s320/DSC04214.JPG" width="240" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Het Dinopark bevat meer dan alleen dinosaurussen: Het is een hele parade van uitgestorven dieren. De reis door het park begint in de relatief recente geschiedenis, en gaat steeds verder terug in de tijd. Het bal wordt geopend door de reuzenherten <i>Megaloceros</i>; twee staande mannetjes en een zittend vrouwtje. Ze zien er wat verkleurd uit, maar zijn nog steeds mooi.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8kxLR38DnhAgsiuhHc47JRYM4fWr6mCdxbtiKszsNc4HR87LqlcTI53rw9J5iFfcW8oxyl_UOhu8uDJqrWz6qmPqxxQLvaOSgDtK2pwXifnq7Sf36QWP9P1CgpmDvnAXU6pjLFUCrS1PG/s1600/DSC04218.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8kxLR38DnhAgsiuhHc47JRYM4fWr6mCdxbtiKszsNc4HR87LqlcTI53rw9J5iFfcW8oxyl_UOhu8uDJqrWz6qmPqxxQLvaOSgDtK2pwXifnq7Sf36QWP9P1CgpmDvnAXU6pjLFUCrS1PG/s320/DSC04218.JPG" width="240" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjFb9jK1WRVf1uL4Nr99tiXF5kByr9VavKkEOyZIaP1-4UrdAjkqcpLhsROirI3ymPXe1MuA9cahewg2sq2AvI8xXPlK0VmFnnPYB4TPwuOOGcgAtDRa9adcklWvVgGUz6YDUW98Vn5EcOl/s1600/DSC04223.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjFb9jK1WRVf1uL4Nr99tiXF5kByr9VavKkEOyZIaP1-4UrdAjkqcpLhsROirI3ymPXe1MuA9cahewg2sq2AvI8xXPlK0VmFnnPYB4TPwuOOGcgAtDRa9adcklWvVgGUz6YDUW98Vn5EcOl/s320/DSC04223.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiDaoMDRUfGLLydk5tutmpybpjDKsA8NAffijnEoaNejTpkgz_RmMa3omiZgTFIU7v-IwbQ_ru31_bfi7ZYrFVK4C1plqNj9slfhoWG4d0I2RMo-qeuvjw5LhTOpkrZ91LSvdCuVbclucTL/s1600/DSC04227.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiDaoMDRUfGLLydk5tutmpybpjDKsA8NAffijnEoaNejTpkgz_RmMa3omiZgTFIU7v-IwbQ_ru31_bfi7ZYrFVK4C1plqNj9slfhoWG4d0I2RMo-qeuvjw5LhTOpkrZ91LSvdCuVbclucTL/s320/DSC04227.JPG" width="240" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Het daaropvolgende eiland bevat een paar andere prehistorische zoogdieren, en hier zijn de modellen waarschijnlijk in hun slechtste staat. Het reuzenluiaard <i>Megatherium</i> is bijna niet te zien door de woekerende begroeiing, de hoefdieren <i>Anoplotherium</i> zitten onder de korstmos en één van de tapir-achtige <i>Paleotheriums</i> is zelfs helemaal aan gort - waarschijnlijk door vandalisme. Erg zonde! Ligt het hele park er zo vervallen bij? Een brug verbindt dit Cenozoïsche zoogdiereneiland met het Mesozoïsche dinosauruseiland, en daar blijkt alles snel beter te worden.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEha9I6n0WcYeFTy5h4Gh5kAlPTeYmuQ69RxV2QcA0uZZcYGAgdDxR7tsKhIRa1ZWj1k_xbTTEsRZOWr2H48J1jOp4lvQB7iZpDsN5yZ7glTl7u_Yt4NIo9UkIcGU-PhY5wvlSPAQ4G4nzuU/s1600/DSC04220.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEha9I6n0WcYeFTy5h4Gh5kAlPTeYmuQ69RxV2QcA0uZZcYGAgdDxR7tsKhIRa1ZWj1k_xbTTEsRZOWr2H48J1jOp4lvQB7iZpDsN5yZ7glTl7u_Yt4NIo9UkIcGU-PhY5wvlSPAQ4G4nzuU/s320/DSC04220.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Aan één oever van het dinosauruseiland ligt het beroemdste uitgestorven monster uit Nederland: de <i>Mosasaurus</i>, die al bijna honderd jaar bekend was toen de modellen werden gemaakt. Ik hoorde dat de maashagedis een gebroken kaak had en door de begroeiing bijna niet meer te zien was, maar niets van dat alles. Hij is duidelijk flink opgeknapt. Hij is goed zichtbaar en in uitstekende staat.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwuCSP0Fb01aLNCkNJA3-S_zbXTy48dbfsnB4an23yZbTTSAgf_rDiAFuvqn8ncKRnRh0mUwUepIqpT1i19QylX-Kha7_qwXPAwrhrvbrao8Z-4gwGakr-7hNx2sf64G2SN-7oolvNcvNx/s1600/DSC04242.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwuCSP0Fb01aLNCkNJA3-S_zbXTy48dbfsnB4an23yZbTTSAgf_rDiAFuvqn8ncKRnRh0mUwUepIqpT1i19QylX-Kha7_qwXPAwrhrvbrao8Z-4gwGakr-7hNx2sf64G2SN-7oolvNcvNx/s400/DSC04242.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Daarna volgen de twee beroemdste bewoners van het park: de <i>Iguanodons</i>. Ieder dinosaurusboek heeft wel een plaatje van deze twee. Een handelsmerk van Hawkins is dat hij vaak één dier staand en één liggend afbeeldt. Hiermee toont hij zijn grote kennis van dierenanatomie. Ook de <i>Iguanodons</i> zijn in goede conditie, net als de andere dino's op dit eiland. Wat een verschil met het vorige eiland! Ik ken deze dino's al mijn hele leven van foto's, maar ik had me niet gerealiseerd hoe enorm ze waren tot ik er voor stond.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7Ngz-eN7fpfaGQuNZkl3Rf_HDVJiF6O22DKctLdA93W756dTVcAG-umkqFfSxPT2veBdMcWq5TVRYJuuFmkRuwmLrFvNMGIKR8G-g3mvMS6tj3nY3N2-IKG2TjR0D7zFWXnR_HTzNgoBy/s1600/DSC04243.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7Ngz-eN7fpfaGQuNZkl3Rf_HDVJiF6O22DKctLdA93W756dTVcAG-umkqFfSxPT2veBdMcWq5TVRYJuuFmkRuwmLrFvNMGIKR8G-g3mvMS6tj3nY3N2-IKG2TjR0D7zFWXnR_HTzNgoBy/s320/DSC04243.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Even immens maar minder iconisch is de <i>Hylaeosaurus</i>, die met zijn achterste naar het publiek toe staat. Dit was een bewuste keuze: er waren geen enkele resten gevonden van de schedel van dit dier, dus zijn gezicht is puur speculatief. Het beest is verder niet heel veel meer of minder achterhaald dan zijn broertjes, dus het zou niet heel erg zijn als ze hem een kwartslag zouden draaien zodat hij zijn snoet kan laten zien.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKGt9rw4rCtNtkF41bTAC1VsvmbaexIoSmsm0DbZMBGD_AMO_Hwix7IbLyxWxbI_qrAM_3_-S0jGGp5tOKWBROYLijNAJrQL94uNyw7NIkftP9l286zoc33dr7np0Yv2SfGEsozg7WH5aF/s1600/DSC04244.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKGt9rw4rCtNtkF41bTAC1VsvmbaexIoSmsm0DbZMBGD_AMO_Hwix7IbLyxWxbI_qrAM_3_-S0jGGp5tOKWBROYLijNAJrQL94uNyw7NIkftP9l286zoc33dr7np0Yv2SfGEsozg7WH5aF/s400/DSC04244.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<i>Iguanodon</i>, <i>Hylaeosaurus</i> en <i>Megalosaurus </i>waren de eerste drie dino's die voor de wetenschap bekend waren en die Owen in de orde Dinosauria plaatste. <i>Megalosaurus</i> is de laatste en grootste van het stel, en ook de grappigste, met zijn bochel en zijn krokodillengrijns. We weten nu dat een theropode als <i>Megalosaurus</i> een totaal andere lichaamsbouw had (al is er van <i>Megalosaurus</i> zelf nog steeds niet veel materiaal), maar dat neemt niet weg dat we hier kijken naar een geweldig gedetailleerd en indrukwekkend dier waar je zelfs wel een beetje in kunt geloven, al is hij niet echt.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQouo4J2Q6KDiqV5vKGBZnAXZ8AmTUJ6ij7koV1wka4vQ3vnwoWeraXQhz9ytY33viZ4Kt-PJrLaLt6iymtETw-dT2EyO4u1WvmbWMJt8oWSu2dVQ2hIdFSzDL8mKkqZNiupVa-Tm6CHzm/s1600/DSC04246.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQouo4J2Q6KDiqV5vKGBZnAXZ8AmTUJ6ij7koV1wka4vQ3vnwoWeraXQhz9ytY33viZ4Kt-PJrLaLt6iymtETw-dT2EyO4u1WvmbWMJt8oWSu2dVQ2hIdFSzDL8mKkqZNiupVa-Tm6CHzm/s400/DSC04246.JPG" width="400" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHUOuBLQscWCZD-mLTaZ11Cg6w_672B1KJ_Uj_wt5dl9ezslginvwKZ5_jwwIiICnImOp175kGYYH9QexcjEYpDpgUysvhu2ImwWxLipPYnMPHrqf7ChaQmCfhTJGBEU-mbup4MUwP_vYQ/s1600/DSC04247.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHUOuBLQscWCZD-mLTaZ11Cg6w_672B1KJ_Uj_wt5dl9ezslginvwKZ5_jwwIiICnImOp175kGYYH9QexcjEYpDpgUysvhu2ImwWxLipPYnMPHrqf7ChaQmCfhTJGBEU-mbup4MUwP_vYQ/s320/DSC04247.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiePIxg3t8zvjbRlPcgOgYtuc91F51AqQnloXfVL7zJjduXN0BQjhjB4uZpY4Hx3w_wVwfb1vrPgCQUzB-8xzhh6DynmxaV8V54nTR22TYGuRr8Nqk0AB2TVnMplVT5GyM8228ByHuVBav5/s1600/DSC04250.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiePIxg3t8zvjbRlPcgOgYtuc91F51AqQnloXfVL7zJjduXN0BQjhjB4uZpY4Hx3w_wVwfb1vrPgCQUzB-8xzhh6DynmxaV8V54nTR22TYGuRr8Nqk0AB2TVnMplVT5GyM8228ByHuVBav5/s320/DSC04250.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi0gZby2oNjuEiCYw9c9wJ0xNNH9AG33v0qzMULARAnsFmyFb3YzwOAraoLK0bY8ke8j460_aQEJuC4tBwVJvv4ri0MBUDVUiYcM8jQI7mhF4X_HP-m-BItY76H72_v5vtcd0NOC9VDXErH/s1600/DSC04258.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi0gZby2oNjuEiCYw9c9wJ0xNNH9AG33v0qzMULARAnsFmyFb3YzwOAraoLK0bY8ke8j460_aQEJuC4tBwVJvv4ri0MBUDVUiYcM8jQI7mhF4X_HP-m-BItY76H72_v5vtcd0NOC9VDXErH/s400/DSC04258.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Aan de andere oever van het eiland is het één groot zeemonsterfeest. Meerdere <i>Plesiosaurussen</i> en <i>Ichtyosaurussen</i> uit het Jura, samen met de krokodilachtige <i>Teleosarussen</i> en de amfibie <i>Labyrinthodon</i> (hier afgebeeld zonder staart, als een soort kikker) sieren de rotskust. Dat zijn de oudste hier gereconstrueerde fossielen, en dus ook de laatste. De plannen voor het park waren aanvankelijk nog ambitieuzer, met mammoeten, mastodonten, moa's en reuzengordeldieren, maar het is ook nu een heel indrukwekkende verzameling standbeelden.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjtcbQoUhuyiDarYQtDbAkBSmmz2Cdip-mEaIpyh7GG2xp78iobzsTUZYYC2WeIsm11yEJYRTpeLlUW_UAnjuUwegnZYas6RDpTlTWL7M_ILlWGQiJ4Q5S3QrYB-LJBiK0gZGc-wyngvTiP/s1600/DSC04267.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjtcbQoUhuyiDarYQtDbAkBSmmz2Cdip-mEaIpyh7GG2xp78iobzsTUZYYC2WeIsm11yEJYRTpeLlUW_UAnjuUwegnZYas6RDpTlTWL7M_ILlWGQiJ4Q5S3QrYB-LJBiK0gZGc-wyngvTiP/s320/DSC04267.JPG" width="240" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Het laatste stukje paleis.</td></tr>
</tbody></table>
Het Crystal Palace Dinosaur Park is een nationale schat van Victoriaans Groot-Brittannië en het is zonde dat het de afgelopen tijd in zo'n staat van verval heeft verkeerd. Gelukkig lijkt het park op de goede weg te zijn. De stichting <a href="http://cpdinosaurs.org/" target="_blank">Friends of Crystal Palace Dinosaurs</a> houdt zich bezig met het onderhouden en opknappen van de modellen, en het is fijn om te weten dat er in ieder geval mensen zijn die zich om deze historische plek bekommeren. Ze hebben de afgelopen jaren goed werk verricht, maar er is duidelijk nog veel te doen.<br />
<br />
Het is als paleofan een groot vorrecht om deze kunstwerken met eigen ogen gezien te hebben. Ze verdienen het om op waarde geschat te worden als de historisch relevante en nog steeds schitterende reconstructies die het zijn. De volgende keer dat je naar Londen gaat kan ik je een bezoek aan het Crystal Palace Park van harte aanbevelen. Er is een busstation en een metrohalte in de buurt.<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<a href="https://blogs.scientificamerican.com/tetrapod-zoology/the-dinosaurs-of-crystal-palace-among-the-most-accurate-renditions-of-prehistoric-life-ever-made/"><span style="font-size: x-small;">https://blogs.scientificamerican.com/tetrapod-zoology/the-dinosaurs-of-crystal-palace-among-the-most-accurate-renditions-of-prehistoric-life-ever-made/</span></a><br />
<br />Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-87378947545021928492018-05-17T22:15:00.000+01:002018-05-18T00:28:38.428+01:00Ford versus NaishDag lezers. Het is weer even geleden. Ik had even niet zoveel om over te schrijven, maar die tijd is voorbij. Welkom bij het eerste van drie delen over mijn dino-avonturen in Londen.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPWztzzLBqHmxKWtRJUKNiAZwtX6iBcLAdikggzhUwpvVYDhw4l8yqT8J5dKB5bbtYK7N0u0_-OIUxXD2VZ1DtJmwoJXEvgsHVSpKDLCO2-_xSxHf0wM5_R2L4lvEOJJb-lsQpeUneCB56/s1600/conwayhall.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1067" data-original-width="800" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPWztzzLBqHmxKWtRJUKNiAZwtX6iBcLAdikggzhUwpvVYDhw4l8yqT8J5dKB5bbtYK7N0u0_-OIUxXD2VZ1DtJmwoJXEvgsHVSpKDLCO2-_xSxHf0wM5_R2L4lvEOJJb-lsQpeUneCB56/s320/conwayhall.JPG" width="239" /></a></div>
<br />
Door een toevallige samenloop van omstandigheden (maar met name door de gouden tip van mede-blogger Marc Vincent, shout out to <a href="http://chasmosaurs.com/" target="_blank">Love in the Time of Chasmosaurs</a>) kwam ik terecht bij een debat tussen de heren Brian J. Ford en Darren Naish; de laaste is een mij bekende paleontoloog die een uitstekend blog heeft (shout out <a href="https://blogs.scientificamerican.com/tetrapod-zoology/" target="_blank">Tetrapod Zoology</a>) en die ik hier weleens genoemd heb. Onderwerp van de avond: <i>Waren dinosauriërs te groot om te kunnen lopen?</i><br />
<br />
<a name='more'></a><br />
<br />
Wat een merkwaardige vraag, denkt u. Deze Brian J. Ford (een bioloog, maar geen paleontoloog) heeft een onorthodox idee over dinosauriërs: deze dieren liepen helemaal niet over het land, maar waren juist gespecialiseerde waterdieren! <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/09/ode-aan-de-brontosaurus-deel-2.html" target="_blank">Hiermee haalt hij in feite een oud, achterhaald idee uit de sloot</a> dat sauropoden in het bijzonder te lomp zouden zijn om op het land te leven, een idee dat vooral in de eerste helft van de twintigste eeuw in zwang was. Ford gaat echter nog verder: volgens hem zijn álle dinosauriërs geëvolueerd voor een waterig bestaan.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYdyJ7e1QxF5masEIZP8KX8LHHaHIKQQ2nv1AiLOYKVbkN9VSqaYGTZL-5XA1Ch6CQ4K6oS_cyu7yvb64PGAT51y9DldSgEBRncdkrz46kn8mkElkXNfHrCfYl_1s7v72gk3tehCuzw94k/s1600/Brachiosaurus_by_zdenek_burian_1941.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="444" data-original-width="640" height="277" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYdyJ7e1QxF5masEIZP8KX8LHHaHIKQQ2nv1AiLOYKVbkN9VSqaYGTZL-5XA1Ch6CQ4K6oS_cyu7yvb64PGAT51y9DldSgEBRncdkrz46kn8mkElkXNfHrCfYl_1s7v72gk3tehCuzw94k/s400/Brachiosaurus_by_zdenek_burian_1941.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Zdeněk Burian, 1941. Zo oud dus.</td></tr>
</tbody></table>
De vooraanstaande Britse paleontoloog Darren Naish was opgetrommeld om het meer geaccepteerde idee te verdedigen dat dinosauriërs landdieren waren.<br />
<br />
Ik vond het idee van Ford op het eerste gezicht nogal absurd, maar ik wilde me wel laten verrassen. Dus op een dinsdagavond in Londen, midden in mijn vakantie, spoedde ik mij naar Conway Hall in Holborn om in een gezelschap van ongeveer 70 dinofreaks een sessie verbaal vuurwerk bij te wonen.<br />
<br />
Wie een hoogstaande, academische en civiele discussie verwachtte, kwam bedrogen uit. Ford opende de dicussie, en toonde zich al snel een drammerige schertsfiguur die, niet gehinderd door enige kennis van zaken, vooral bezig was paleontologen te beledigen. Een significant deel van het publiek bestond uit paleontologen, dus hij kreeg de zaal niet bepaald op zijn hand.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirtreBb2kQrfZOHhCnUGCl6zdUaNLYGTozAEftHlaF0HgH3hC_3ANWJuz-hEfTzRjWbSmRQvGaEww_rm3duPUB63Ao9WkhBaXXNA6QfDNTOVbOGJvVacP6Gr8H17zq_TDnzi6mR3IfZYVB/s1600/DSC04522.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirtreBb2kQrfZOHhCnUGCl6zdUaNLYGTozAEftHlaF0HgH3hC_3ANWJuz-hEfTzRjWbSmRQvGaEww_rm3duPUB63Ao9WkhBaXXNA6QfDNTOVbOGJvVacP6Gr8H17zq_TDnzi6mR3IfZYVB/s400/DSC04522.JPG" width="300" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Geen blik waardig: Darren Naish (L) en Brian Ford. Uiterst links met microfoon gespreksleider Scott Wood. Afb. NH</td></tr>
</tbody></table>
Ford's rammelende betoog reconstrueren is een onmogelijke taak, maar hier is een greep uit de bizarre beweringen die hij deed:<br />
– Alle dino's waren te groot om op het land te kunnen lopen;<br />
– Dino's waren 100% koudbloedig, geen enkel reptiel heeft ooit een actief leven geleid;<br />
– <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/search/label/vogels" target="_blank">Dino's zijn niet de voorouders van vogels</a>, <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/search/label/veren" target="_blank">geen enkele dinosaurus heeft veren</a>;<br />
– De dino's zijn niet uitgestorven door een meteoriet;<br />
– Alle dino's in de geschiedenis leefden allemaal <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/search/label/klimaat" target="_blank">in een vergelijkbaar tropisch klimaat</a>;<br />
– Hadrosauriërs hebben een eendenbek, en leven dus precies zoals eenden;<br />
– <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/09/uitgelicht-wat-is-een-spinosaurus.html" target="_blank">Het zeil op de rug van Spinosaurus heeft dezelfde functie als het zeil op de rug van een zwaardvis</a>;<br />
– “Walking With Dinosaurs” (1999) geeft een accuraat en volledig beeld van de huidige wetenschappelijke consensus rond dinosauriërs;<br />
– “Triceratops” spreek je uit als “Trikeratops”;<br />
– Alle paleontologen die het niet met mij eens zijn (ergo: alle paleontologen) zijn kinderachtige, starre, dogmatische leugenaars, en in het bijzonder Darren Naish.<br />
<br />
Aan Darren Naish de ondankbare taak om al deze “argumenten” te ontkrachten, en hij was duidelijk getergd. Ford haalt hem klaarblijkelijk het bloed onder de nagels vandaan, maar Naish bleef kalm en hield droog en beleefd zijn eigen verhaal. Gewapend met een berg data en met uiterste preciesie haalde hij stuk voor stuk alle beweringen van Ford onderuit, en stelde daar steeds weer zijn eigen veel sterkere punt tegenover. Waar Ford's beweringen, voor zover hij niet volledig op de man speelde, vooral gebaseerd leken op losse aannames en zeer selectieve en onlogische interpretaties van data, haalde Naish er werkelijk iedere vorm van natuurwetenschap bij. Filogenie, geologie, biomechanica, paleontologie, scheikunde; niets bleef in dit kleine halfuur onbesproken (het verhaal was min of meer gelijk aan <a href="https://blogs.scientificamerican.com/tetrapod-zoology/brian-j-ford-s-aquatic-dinosaurs-2014-edition/" target="_blank">deze ontkrachting van Ford</a> die hij enkele jaren geleden al schreef). Ondanks dit volle betoog slaagde Naish er in zijn verhaal scherp, duidelijk en goed volgbaar te houden. Inhoudelijk gezien was het een absolute slachting.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihFh_KNAa1mIuPvY9RsC2ATU4nhNaeE35boT5P1NmZtAYEyk6OojJNw-KtZ8S7ydKEDOvoMEMxMzREbbYsCL58NqfwVjGl3i_CoHRg_8bbdqdKxxPG_KutKGXIOY1lW3e3Xmg1rhKHkP83/s1600/ford1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="400" data-original-width="260" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihFh_KNAa1mIuPvY9RsC2ATU4nhNaeE35boT5P1NmZtAYEyk6OojJNw-KtZ8S7ydKEDOvoMEMxMzREbbYsCL58NqfwVjGl3i_CoHRg_8bbdqdKxxPG_KutKGXIOY1lW3e3Xmg1rhKHkP83/s320/ford1.jpg" width="208" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Spot De Pseudowetenschapper, tip 14: De academische graad van de auteur staat op de voorkaft. Afb. HarperCollins</td></tr>
</tbody></table>
Toch heb ik het gevoel dat de Ford-discussie niet echt over de inhoud gaat. Het is niet moelijk voor te stellen waarom Ford door heel Groot-Brittannië volle zalen trekt; hij is een komische, eccentrieke oude Engelsman met een mal vlinderstrikje en een typerende stem. Hij is, op zijn eigen manier, charismatisch en neemt geen blad voor de mond. Als zo iemand met zoveel passie en schijnbare autoriteit spreekt over een wetenschappelijk onderwerp, moet hij wel gelijk hebben, toch? Hij bespeelt de media en werpt zich op als de eenzame strijder tegen een vijandig Paleo-establishment; een soort Galileo (“Palileo” was een leuke vondst). Naish vergeleek Ford met een conspiracy-theorist. Ford heeft er wel mooi een boekendeal met HarperCollins aan overgehouden; een smet op de goede naam van deze uitgeverij.<br />
<br />
Het is maar de vraag of je überhaupt met zo'n mafkees in discussie moet gaan. Je geeft zo iemand alleen maar een podium, je laat hem het gesprek bepalen en je werpt je, als vertegenwoordiger van het “establishment”, op als de “schurk” in dit verhaal. Is de wetenschap daar echt mee geholpen?<br />
<br />
Ik wierp de vraag aan de voeten van Darren Naish, en hij gaf toe zelf met de vraag te worstelen. Uiteindelijk woog voor hem het argument toch zwaarder dat zo iemand niet zonder weerwoord kan blijven. Bovendien kan een man als Ford uiteindelijk weinig kwaad; hoe erg is het als iemand er een ongefundeerde mening over uitgestorven dieren op nahoudt? Als je met echt gevaarlijke crackpot-figuren van doen hebt, zoals antivaxers of creationisten, wordt het een ander verhaal.<br />
<br />
De vraag hoe je als scepticus moet omgaan met mediagenieke randfiguren als Ford, die het vertrouwen in de wetenschap ondermijnen, is een zeer actuele. Ik heb er geen antwoord op. Dit debat is in ieder geval glansrijk gewonnen door de kant van de wetenschap, ook al preekte Naish voor eigen parochie.<br />
<br />
Uiteindelijk was de avond vooral een gezellige. Tijdens de borrel na afloop heb ik, de buitenlander die aan was komen waaien, veel dinofans leren kennen van wie ik onder het genot van een pint cider meer heb geleerd dan van die hele Brian Ford bij elkaar. Ik wil iedereen die erbij was hartelijk bedanken voor deze mooie en leerzame ervaring. Als het goed is, is het hele gebeuren gefilmd. Ik houd je op de hoogte.<br />
<span style="font-size: x-small;"><br /></span>
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<span style="font-size: x-small;"><a href="https://blogs.scientificamerican.com/tetrapod-zoology/brian-j-ford-s-aquatic-dinosaurs-2014-edition/">https://blogs.scientificamerican.com/tetrapod-zoology/brian-j-ford-s-aquatic-dinosaurs-2014-edition/</a></span><br />
<a href="https://darrennaish.files.wordpress.com/2018/05/corrections-to-brian-j-ford-dinosaur-claims-may-2018.pdf"><span style="font-size: x-small;">https://darrennaish.files.wordpress.com/2018/05/corrections-to-brian-j-ford-dinosaur-claims-may-2018.pdf</span></a>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-70540757695434461482017-09-29T16:53:00.001+01:002017-09-29T21:53:59.748+01:00Recensie: Magic: The Gathering: IxalanVandaag moet ik beginnen met een disclaimer. Magic: The Gathering is een spel dat ik niet speel en niet begrijp. Toch hebben meerdere mensen me verzocht de deze week uitgekomen nieuwe uitbreidingsset "Ixalan" te bespreken, aangezien deze reeks allerlei dinosauriërs bevat. Ik ga het dus hebben over het artwork en zeer zeker niet over of dit wel of niet goeie speelkaarten zijn. Dat laat ik aan de échte nerds over.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJQ0IXvYu0pT3GbpO75QPZX5TbB_QK4S9prMOM3X0NzbtO9TbHJyi0mpagtE_2b-mYwODf1BpkboisGt6pPA-3gM9679rdiTdX75wFodc6uHqRypuQQ44Z8BMyhDjLKre5WoQ-lFrEF4Gk/s1600/hunters.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="300" data-original-width="600" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJQ0IXvYu0pT3GbpO75QPZX5TbB_QK4S9prMOM3X0NzbtO9TbHJyi0mpagtE_2b-mYwODf1BpkboisGt6pPA-3gM9679rdiTdX75wFodc6uHqRypuQQ44Z8BMyhDjLKre5WoQ-lFrEF4Gk/s400/hunters.png" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Boven: Woeste Magicfans doen zich tegoed aan mijn karkas. Alle afbeeldingen van Wizards of the Coast.</td></tr>
</tbody></table>
Enfin. Ik klaag altijd over het gebrek aan veren bij dino's in de populaire cultuur, maar de goede mensen van Wizards of the Coast geven me absoluut geen reden om daarover te klagen. Ze zijn met Ixalan juist helemaal de andere kant op gegaan: veren hier, veren daar, veren overal! Veren op plekken waar ze misschen niet eens thuishoren, wellicht? Ik weet het, het is ook nooit goed. Laten we eens kijken.<br />
<br />
<a name='more'></a><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-CzDOZbj-AMqVqOW6LVOmtbNEgPZ-GSZ0vlxJ19Fk3mikdIcBpMeQJkkdZzwKv3hT7g1nqnPo2Wc2Q2onWARaHK1yx_cIV8xK25geXnr6s5chlXICOntcUVrJJDdeSKCODWDinAViIYZr/s1600/aegisaur.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="370" data-original-width="265" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-CzDOZbj-AMqVqOW6LVOmtbNEgPZ-GSZ0vlxJ19Fk3mikdIcBpMeQJkkdZzwKv3hT7g1nqnPo2Wc2Q2onWARaHK1yx_cIV8xK25geXnr6s5chlXICOntcUVrJJDdeSKCODWDinAViIYZr/s320/aegisaur.png" width="229" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Geloof het of niet, deze ankylosauriër is één van de meest conservatieve interpretaties van een dinosaurus in de reeks. Zijn meest <i>badass</i> elementen - de stekels en de knots - zijn sterk overdreven en hij heeft een groene kraag van.. zijn dat veren of schubben? Hoe het ook zij, deze dinosaurus blijft alleszins binnen de grenzen van het redelijke. "Aegis" is in verschillende Griekse mythen het schild van Zeus, dus "Aegisaur" is niet eens zo'n gekke naam voor een ankylosaurus.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5p9nyy6_X70RtsXQ2fYNX2p8osaQTzYjA55-TxsKqf8zFmmzoFvic67_uyuIu7Pr8QWlXjcMcY-El1LhbsxaFG-3Kt6JNm3Q8TLYG7PZFK1xb_cZOjwmqXOQhr9S0V3k2DwGLhKFJxpdn/s1600/stego2.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="370" data-original-width="265" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5p9nyy6_X70RtsXQ2fYNX2p8osaQTzYjA55-TxsKqf8zFmmzoFvic67_uyuIu7Pr8QWlXjcMcY-El1LhbsxaFG-3Kt6JNm3Q8TLYG7PZFK1xb_cZOjwmqXOQhr9S0V3k2DwGLhKFJxpdn/s320/stego2.png" width="229" /></a></div>
Deze knotsgekke stegosaurus is meer typerend voor wat Ixalan voor ons in petto heeft. Een vurig oranje verenkraag, de platen op de rug al even flamboyant, en wat moet dat ding aan het eind van de staart voorstellen? Stegosaurus heeft, zoals iedereen weet, een <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Thagomizer" target="_blank">thagomizer</a>, maar dit lijkt meer op een inktvistentakel.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiO2TsDkX-9vBfTRDkG3d0P5WNXZD61BVOex5ucgYCh3ggp3pLTN-ysETdGyrMV2ldpBespsybacTr0tCVbFKE3N7R1byI_Ez2nFconxceJffHZbdXjabVm0zeEfFg8AJUuWB9enf9Z5nPf/s1600/0Ceratops.png" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="374" data-original-width="1070" height="222" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiO2TsDkX-9vBfTRDkG3d0P5WNXZD61BVOex5ucgYCh3ggp3pLTN-ysETdGyrMV2ldpBespsybacTr0tCVbFKE3N7R1byI_Ez2nFconxceJffHZbdXjabVm0zeEfFg8AJUuWB9enf9Z5nPf/s640/0Ceratops.png" width="640" /></a></div>
Het wordt de laatste tijd steeds populairder om verschillende soorten dino's af te beelden met veren, en in Ixalan tot wordt deze trend tot in het absurde doorgedreven. Tegelijkertijd doen ze hun best de <i>awesome-factor</i> van de dino's zoveel mogelijk te bewaren en te versterken. Dus krijg je deze Triceratops-met-regenboogverenkraag, die in meerdere kaarten terugkomt. I'm a unicorn! Maar volgens de flavour-text, schuin gedrukt, zijn ze nog steeds poepiegevaarlijk hoor. Wow.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjy4Y6NJ5r0RUAUq1lM_LTARJbZaL_b9Z95wjDLsEgaWx7rt6R_i6EF5EUxkayDRL3oESbZ7z-wu8kO9Je5lzhxKnyF3iIxpsGSJb6GZ4BVUY0CSX5-QmI4FB3-CQ7aecD9ldbhSrdzwGNW/s1600/0Sauropods.png" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="374" data-original-width="1070" height="222" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjy4Y6NJ5r0RUAUq1lM_LTARJbZaL_b9Z95wjDLsEgaWx7rt6R_i6EF5EUxkayDRL3oESbZ7z-wu8kO9Je5lzhxKnyF3iIxpsGSJb6GZ4BVUY0CSX5-QmI4FB3-CQ7aecD9ldbhSrdzwGNW/s640/0Sauropods.png" width="640" /></a></div>
De sauropoden zijn uitgerust met dezelfde vlammende oranje kraag. Ik vind sauropoden met veren om verschillende redenen niet meer zo waarschijnlijk, maar onmogelijk is het niet. We hebben al zoveel saai-grijze olifantachtige Jurassic Park-sauropoden gezien! Deze <a href="https://svpow.com/2010/12/10/pimp-my-pod/" target="_blank">flamboyante sauropoden</a> doen me wel wat denken aan het werk van <a href="https://svpow.com/2013/09/16/brian-engh-stomp-time/" target="_blank">Brian Engh</a>.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhIIlro_8krOm9CdZfrjKQcwdBoOfEEJaq8CFyqGbaqRZLITnrWSgc_HoT_cBKrfYARB7CziYJrRw90NAQFlpbM4xkvY0wID73VYRxSBHqxSyGvd2OOS3dGWyNjpf0YkUyJxPxsmDtI_47/s1600/0Rex.png" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="374" data-original-width="1070" height="222" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhIIlro_8krOm9CdZfrjKQcwdBoOfEEJaq8CFyqGbaqRZLITnrWSgc_HoT_cBKrfYARB7CziYJrRw90NAQFlpbM4xkvY0wID73VYRxSBHqxSyGvd2OOS3dGWyNjpf0YkUyJxPxsmDtI_47/s640/0Rex.png" width="640" /></a></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: "times new roman" , serif;"><span style="font-family: inherit; font-size: 12pt;">Onvermijdelijk
zijn de lokale equivalenten van <i>T. rex</i>, net nu de gevederde rex weer
op zijn retour lijkt te zijn. Net als de andere dino's in de set
worden de felle kleuren niet geschuwd. Gek genoeg beginnen we steeds
meer te leren over wat voor kleur sommige dino's in het echte leven
gehad hebben, en hoe meer we ontdekken, hoe meer de conclusie is dat
de meeste gewoon <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/09/nieuws-het-bruine-bosbeest.html" target="_blank">saai bruin of zwart</a> waren. Ik twijfel er niet aan
dat er óók flamboyante papegaaidino's hebben geleefd, al zal dat
een minderheid zijn geweest. We moeten ze alleen nog ontdekken.</span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZvjKvgIDKhJTSTMaH6ZoDmMbDGg98zq9vm-swBbG6Xc6-f7PxcvPwrjzYlaJlyDzBWX0iSKDTuhS1X469Wk5-tT6ooxvkuj7A0t4ZqlqOwuXeht9rY6Gjq5j-1WinjlPs57RiIjXAg4ME/s1600/0Raptor.png" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="374" data-original-width="1070" height="220" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZvjKvgIDKhJTSTMaH6ZoDmMbDGg98zq9vm-swBbG6Xc6-f7PxcvPwrjzYlaJlyDzBWX0iSKDTuhS1X469Wk5-tT6ooxvkuj7A0t4ZqlqOwuXeht9rY6Gjq5j-1WinjlPs57RiIjXAg4ME/s640/0Raptor.png" width="640" /></a></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: "times new roman" , serif;"><span style="font-family: inherit; font-size: 12pt;">Bij
de raptors heb ik vreemd genoeg dan weer het gevoel alsof ze niet
genoeg veren hebben. De echte beesten waren echt van top tot teen
gevederd, niet deze “tussenoplossing” die je vaak ziet van een
naakt lichaam maar een gevederde rug en armen. De derde kaart van
links, "Ferocidon", doet het goed. Dit is waarschijnlijk één van de meest
realistische dinosauriërs in de Ixalan-set.</span></span></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihpop85EZUS4dZIQFH_XXulHE8MHtcji1_ucbLIXyWD401HZelv3fSh8Pbthxy4k8pyCnwy3lHs_QxS5tRq0CxBdjMjTHb1JZQWxsktDAgBnKCk2ioNQpvgJ51yonzKYNHogfumYNYPl5m/s1600/Oviraptor.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="370" data-original-width="265" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihpop85EZUS4dZIQFH_XXulHE8MHtcji1_ucbLIXyWD401HZelv3fSh8Pbthxy4k8pyCnwy3lHs_QxS5tRq0CxBdjMjTHb1JZQWxsktDAgBnKCk2ioNQpvgJ51yonzKYNHogfumYNYPl5m/s320/Oviraptor.png" width="229" /></a></div>
Ik wilde afsluiten met iets perfects: Een Oviraptor in de jas van een <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Blauwgele_ara" target="_blank">blauwgele ara</a>. Jullie hebben het verdiend.<br />
<br /></div>
Goed, de dino's van Ixalan zijn over the top en niet zo realistisch. Is dat erg? Natuurlijk niet. Magic is, naar mijn beste weten, een fantasiespel met fantasiebeesten in een fatasiewereld, en je mag deze dino's veilig als fantasievarianten van de echte beschouwen. In deze tijd van Jurassic World is het in ieder geval meer dan verfrissend om popcultuurdino's te zien die niét puur drijven op al die uitgekauwde, poedelnaakte dino-cliché's. De gretigheid waarmee de makers gevederde dinosaurussen omarmen voelt voor mij als een verademing.<br />
<br />
De Ixalan-set omvat naast dino's ook de quasi-precolumbiaanse samenleving die de dino's temt, vanpiers, piraten, kolonisten en vampierpiraatkolonisten. Het zal allemaal wel naadloos binnen het concept van het welbekende Magic-spel passen. Ik wens alle ingewijdenen veel speelplezier.Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-273865929571459862017-09-26T16:16:00.003+01:002017-09-26T16:24:39.968+01:00Zijn vogels reptielen?Als je ooit logica hebt gehad, zie je ongetwijfeld dat het volgende syllogisme geldig is:<br />
<br />
Premisse 1: Alle dinosauriërs zijn reptielen<br />
Premisse 2: Alle vogels zijn dinosauriërs<br />
Conclusie: Alle vogels zijn reptielen<br />
<br />
Geen speld tussen te krijgen. Als we beide premissen aanvaarden - en hier bij Nielsaurus doen we dat - moet de conclusie wel waar zijn. Toch vinden veel mensen het vreemd en tegenintuïtief om een vogel een reptiel te noemen.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgiDrHGNtjhGzhSONztbBxyYf_0oal9xWVJTYztILDr79lTziD7TYf0HTjouq2M83elHHWjgRF8m8HWPo_hPW56OcFsycW5RqeF-GzX_U5xEhvM1VeN8qPLZb3hDq6AKGxqR9m4GwYWbxmT/s1600/Crocoduck.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="500" data-original-width="500" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgiDrHGNtjhGzhSONztbBxyYf_0oal9xWVJTYztILDr79lTziD7TYf0HTjouq2M83elHHWjgRF8m8HWPo_hPW56OcFsycW5RqeF-GzX_U5xEhvM1VeN8qPLZb3hDq6AKGxqR9m4GwYWbxmT/s320/Crocoduck.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crocoduck approves</td></tr>
</tbody></table>
Maar wat is een reptiel nu eigenlijk, en welke argumenten zijn er om vogels wel of niet tot de reptielen te rekenen?<br />
<a name='more'></a><br />
De grote bioloog Linnaeus (1707-1778) deelde alle levende wezens in in klassen. Hij deed dat op basis van hun kenmerken. Hij lette daarbij onder andere op uiterlijk, bedekking van het lijf, koud- of wambloedigheid en manier van voortplanten. Zoogdieren bijvoorbeeld - uitzonderingen zijn er altijd - hebben vier poten, zijn bedekt met huid en haar, warmbloedig, levendbarend en geven hun jongen melk.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEitpBiz30W-4G1MHJSStg73E8xYLRWtcMP93wnWdIdJ8WZZaPMPVdHHqwakDo50xapMfW9KqN-3vQcvr50gmgM7aIzM_uOkNNUnGnXhq9RGAH27uvz_MvbgTqddTBRKa89eiYBe5VV2dpSG/s1600/Carl_von_Linn%25C3%25A9.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1325" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEitpBiz30W-4G1MHJSStg73E8xYLRWtcMP93wnWdIdJ8WZZaPMPVdHHqwakDo50xapMfW9KqN-3vQcvr50gmgM7aIzM_uOkNNUnGnXhq9RGAH27uvz_MvbgTqddTBRKa89eiYBe5VV2dpSG/s320/Carl_von_Linn%25C3%25A9.jpg" width="264" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Linnaeus, reptielenhater</td></tr>
</tbody></table>
Reptielen vond Linnaeus walgelijk, maar dat weerhield hem niet om de nodige tijd en aandacht aan deze dieren te besteden. Een reptiel is volgens zijn classificatie een vierpotig dier met schubben dat koudbloedig is en eieren legt. Reptielen hebben hun poten zijwaarts van het lichaam staan en kruipen over de grond. Hij beschouwde in eerste instantie ook kikkers en salamanders als reptielen; iets wat later moest worden rechtgezet. Vogels vallen in ieder geval buiten deze definitie: ze hebben de poten recht onder het lichaam, zijn bedekt met veren en zijn warmbloedig.<br />
<br />
De Linnaeaanse ordening vormt nog steeds de basis van de moderne taxonomie, maar er zijn sinds zijn tijd een aantal nieuwe takken van biologie opgekomen - evolutie en genetica voorop - die ons nieuwe, verrassende inzichten hebben gegeven. Met moderne taxonomie deel je de dieren niet alleen in op basis van hun kenmerken, maar probeer je erachter te komen wie nu eigenlijk familie is van wie. Daarbij maak je gebruik van zowel genetica als het fossielenbestand.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgoWkF1-7EnDW9y17tw1aZzS9tzIGOZRPD3sEwME3TlGZ9Seg1NM9cmxVvB3qUhHWCma78VdgbebLU2r-qpupiXHyp4H-spivwO-IgJn2uqMYt6RLzRb9m86be99VQIQjZvZJD6ZTWkfr54/s1600/birds.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="460" data-original-width="860" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgoWkF1-7EnDW9y17tw1aZzS9tzIGOZRPD3sEwME3TlGZ9Seg1NM9cmxVvB3qUhHWCma78VdgbebLU2r-qpupiXHyp4H-spivwO-IgJn2uqMYt6RLzRb9m86be99VQIQjZvZJD6ZTWkfr54/s400/birds.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Birds of a feather</td></tr>
</tbody></table>
Genetica laat zien dat krokodillen, die zonder meer in de klasse "reptielen" vallen, feitelijk veel nauwer verwant zijn aan vogels dan aan bijvoorbeeld hagedissen en slangen. Aan het fossielenbestand kunnen we zien dat vogels de afstammelingen zijn van dino's. De enige conclusie is dat ofwel vogels reptielen zijn, ofwel dat "reptielen" helemaal geen geldige biologische klasse is.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3cjkYwCnP-fEvUXfSFUtQ5t63hQdr6j62IDiRmCCnrkcnRBRXM9OACNhltpMUC8Zb5vVpUKqOI22p-6-dw2PTKNDpea0l8uxy9Rq60tfN-SbCaVr4cQ3IRk7foyEq4FMLIOAK_6Mrpe69/s1600/stamboom.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="477" data-original-width="548" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3cjkYwCnP-fEvUXfSFUtQ5t63hQdr6j62IDiRmCCnrkcnRBRXM9OACNhltpMUC8Zb5vVpUKqOI22p-6-dw2PTKNDpea0l8uxy9Rq60tfN-SbCaVr4cQ3IRk7foyEq4FMLIOAK_6Mrpe69/s1600/stamboom.png" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">De stamboom van de gewervelden. Blauw is de traditionele definitie van "reptielen", inclusief Testudines (schildpadden), Lepidosauria (hagedissen en slangen) en Crocodylia (krokodilachtigen). Geel de strikte, monofyletische definitie, inclusief Aves (vogels). De gele groep is monofyletisch: dat wil zeggen, inclusief alle voorouders en afstammelingen. Rood zijn alle warmbloedige dieren: Warmbloedigheid is meerdere keren afzonderlijk geëvolueerd.</td></tr>
</tbody></table>
Of vogels reptielen zijn hangt van je definitie van "reptielen" af. Als je "reptielen" strikt definiëert als een echte monofyletische biologische klasse, zoals in de moderne taxonomie, horen vogels hier wel degelijk bij. Maar het is ook mogelijk om een "zachte" definitie van reptielen te geven. Een definitie op basis van uiterlijke kenmerken, die meer in lijn is met hoe we in het dagelijks leven over reptielen denken en praten. Eén die lijkt op wat Linnaeus voor ogen had toen hij alle koudbloedige kruipers waar hij de kriebels van kreeg in één klasse plaatste.<br />
<br />
Zo'n "zachte", pragmatische defintie zou vogels uitsluiten, maar "reptielen" is dan geen fatsoenlijke monofyletische klasse meer. De hele context van evolutionaire relaties tussen de verschillende dieren gaat dan verloren. Bovendien kom je dan in de problemen als je over dinosauriërs gaat praten, want wanneer noem je een dino geen reptiel meer? Zodra hij niet meer over de grond kruipt, maar recht op zijn poten gaat staan? Zodra hij warmbloedigheid ontwikkelt? Zodra hij veren krijgt?<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgzAPzmCvNtc6JR8WMY-wZhcq_WtGytfWSwp9js8aIJ5t1MuHYBebDWPDtsRlbLx3z3LfHmGS1EAOjjUYmeq9DHukMdgfa5SMgN53f7Vz8V7lQCMoY8ZC_JYyoQG0vxruEwGxCSA-XG65Bt/s1600/Dakotaraptor_wiki.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="456" data-original-width="900" height="202" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgzAPzmCvNtc6JR8WMY-wZhcq_WtGytfWSwp9js8aIJ5t1MuHYBebDWPDtsRlbLx3z3LfHmGS1EAOjjUYmeq9DHukMdgfa5SMgN53f7Vz8V7lQCMoY8ZC_JYyoQG0vxruEwGxCSA-XG65Bt/s400/Dakotaraptor_wiki.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Dakotaraptor: Hij rent, hij is warmbloedig, hij heeft veren. Zou je dit nog een "reptiel" noemen? Afb: Emily Willoughby</td></tr>
</tbody></table>
Daarom hanteer ik een striktere definitie van "reptiel": Alle moderne reptielen, plus al hun gemeenschappelijke voorouders, plus al hun afstammelingen. Daarom horen vogels wat mij betreft bij de reptielen. Als mensen dat raar vinden, is dat maar zo. Er zijn zo wel meer dingen. Wist je bijvoorbeeld dat walvissen evenhoevigen zijn?<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<a href="https://askabiologist.asu.edu/questions/birds-dinosaurs-reptiles"><span style="font-size: x-small;">https://askabiologist.asu.edu/questions/birds-dinosaurs-reptiles</span></a><br />
<a href="http://www.biokids.umich.edu/critters/Reptilia/"><span style="font-size: x-small;">http://www.biokids.umich.edu/critters/Reptilia/</span></a><br />
<a href="http://scienceline.ucsb.edu/getkey.php?key=1292"><span style="font-size: x-small;">http://scienceline.ucsb.edu/getkey.php?key=1292</span></a><br />
<br />Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-10741972456758763972017-09-21T19:14:00.002+01:002017-09-21T21:38:04.172+01:00Nieuws: De Flexitariërs van de oertijdDe dierenwereld is netjes geordend in prooien en jagers. Herbivoren, carnivoren. Planteneters, vleeseters. En af en toe een omnivoor. Bij dino's is het verschil tussen een planteneter en een vleeseter meestal makkelijk te zien. Een dino met scherpe tanden is een gevaarlijke jager, een dino met een eendensnavel een vegetarische goedzak.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJKDs8K8TQUNyLxM8U4wlwPxiWOhRPZleUgLDzI_rpl5LvIyPjjpPyUEuo71A6Ury_OTrwl9sg5Od1lkc7QIwQY2ezbYlQH-PSSb9jzlWM1WXeQfZOxKD60VYwQYE-QBZVRv4j-cgkGoTW/s1600/maia.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="360" data-original-width="480" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJKDs8K8TQUNyLxM8U4wlwPxiWOhRPZleUgLDzI_rpl5LvIyPjjpPyUEuo71A6Ury_OTrwl9sg5Od1lkc7QIwQY2ezbYlQH-PSSb9jzlWM1WXeQfZOxKD60VYwQYE-QBZVRv4j-cgkGoTW/s320/maia.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Maiasaura. Schattig, toch?</td></tr>
</tbody></table>
Maar nemen de plantenetende dino's het wel zo nauw met hun dieet, of lusten ze ook niet af en toe een stukje vlees? Die vraag werd beantwoord toen in 2013 een coproliet - een versteende, fossiele drol - opdook van een plantenetende dinosaurus, met daarin sporen van... vlees. Deze week werd het onderzoek gepubliceerd.<br />
<br />
<a name='more'></a>De drol was van een eendenbek, waarschijnlijk een <i>Maiasaura</i> of nauw verwante dinosaurus. Het beest had zich, naast het gebruikelijke gebladerte, duidelijk tegoed gedaan aan een paar schaaldiertjes. En deze drol was niet de enige: over een oppervlakte van tenminste twintig kilometer werden verschillende coprolieten aangetroffen met resten van schaaldieren. Wat deze dino's ook deden: het was geen toeval. Dit zijn hoegenaamd plantenetende dino's die moedwillig vlees hebben gegeten. Waarschijnlijk zijn ze naar het strand gegaan om aangespoelde krabbetjes te eten. Of de krabben levend of dood waren, dat weten we niet.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjRFEHgCqMAr-PqfznGmiOpSIhmS2R2BcweCqi8S51Q-Z9hLtFOFjm6DOwGDqjJ4YS71Zi9DSW4E8S5t05zH8BMiZtmkIj1s3aNRx7ziBmX2wo5d4frZr5ida_osceTLyRUDMxct7snhl7P/s1600/coprolite.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="456" data-original-width="630" height="231" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjRFEHgCqMAr-PqfznGmiOpSIhmS2R2BcweCqi8S51Q-Z9hLtFOFjm6DOwGDqjJ4YS71Zi9DSW4E8S5t05zH8BMiZtmkIj1s3aNRx7ziBmX2wo5d4frZr5ida_osceTLyRUDMxct7snhl7P/s320/coprolite.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">De coproliet. Alle zwarte stukjes zijn fragmenten van krabbetjes. Afbeelding: Karen Chin et al, 2017</td></tr>
</tbody></table>
Eerlijk gezegd verbaast de vondst me niets. Planteneters die vlees eten: het komt veel vaker voor dan je denkt, ook in de hedendaagse wereld. Herten, bijvoorbeeld, zijn berucht om hun verrassende voorliefde voor vlees. Vaak eten ze kadavers in het bos - zelfs van soortgenoten - of aangespoelde, dode vissen. Ze zijn de enige niet: Koeien eten soms vogels, gorilla's eten insekten, konijnen eten muizen. Plantenetende vogels gaan, zeker in het broedseizoen, regelmatig achter insekten en wormen aan. Van nijlpaarden is zelfs bekend dat ze soms dieren doden en opeten.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhYWv-LSPt20qmXd_Vs4H9urYad2HalfS8X988i1Jt5e_fCBaQRKa2p_qmfDiu94ma8ezgTbo-JdDaD3EXyiUNOvk2lnksd1e6-0HehdzYMZFmUh39ZQ37c0XMRUxFGQTWhbLsJ6sXdG9g5/s1600/deer.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1214" data-original-width="1000" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhYWv-LSPt20qmXd_Vs4H9urYad2HalfS8X988i1Jt5e_fCBaQRKa2p_qmfDiu94ma8ezgTbo-JdDaD3EXyiUNOvk2lnksd1e6-0HehdzYMZFmUh39ZQ37c0XMRUxFGQTWhbLsJ6sXdG9g5/s320/deer.jpg" width="263" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Een vleesetend hert?</td></tr>
</tbody></table>
Waarom gebeurt dit? Waarom houden de vegetariërs van het dierenrijk zich niet aan hun eigen dieet? Het antwoord is natuurlijk: om de voedingsstoffen. In planten zit nu eenmaal niet altijd alles wat een dier nodig heeft om te overleven. Met name in eiwitten, calcium en zout schieten planten nog wel eens tekort. Zeker in een strenge winter of na een matig regenseizoen, als het groenvoer schaars is en de concurrentie hoog, kan vlees een snelle en makkelijke manier zijn om toch de juiste voedingsstoffen binnen te krijgen. Dat betekent niet dat deze dieren dan ook gaan jagen: vaak zijn het gevallen van opportunisme. Er ligt een kadaver voor het oprapen: zonde om het niet op te eten.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgEInnvf8k0TBtK8c73ldB06R2nAOo9jFbD5PJ17RFNlJ9BMbX8J2_eLtaaf7dzH3gzyaqk60S22cAYJyGTyIRVuNFjTHUslbFbzXeyfJ2nEfFXILTAri002TnJOKyF58SwCgtMVKB68oD7/s1600/rolereversal.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="529" data-original-width="1000" height="169" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgEInnvf8k0TBtK8c73ldB06R2nAOo9jFbD5PJ17RFNlJ9BMbX8J2_eLtaaf7dzH3gzyaqk60S22cAYJyGTyIRVuNFjTHUslbFbzXeyfJ2nEfFXILTAri002TnJOKyF58SwCgtMVKB68oD7/s320/rolereversal.png" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Tenontosaurus eet Deinonychus: meestal is het andersom. Auteur onbekend.</td></tr>
</tbody></table>
Geldt dit voor dino's ook? De afgelopen jaren kwam er vanuit de paleo-gemeenschap al aandacht voor de hypothese dat herbivore dino's ook af en toe hun dieet hebben aangevuld met vlees. Mark Witton tekende <a href="http://markwitton-com.blogspot.nl/2015/02/controversial-ceratopsids-revisited.html" target="_blank"><i>Styracosaurus</i>, een ceratopsiër, terwijl deze zich tegoed doet aan een kadaver</a>. Sauropode-expert Matt Wedel presenteerde onlangs <a href="https://svpow.com/2017/06/08/sauropods-stomping-turtles-a-much-neglected-theme-in-palaeo-art/" target="_blank">zijn idee dat de grote langnekken wellicht af en toe een schildpad platstampten om die te verorberen</a>. <a href="https://vitor-silva.deviantart.com/art/All-Yesterdays-A-wider-diet-356710710" target="_blank">Deze artiest tekende voor All Yesterdays een Triceratops die een vogel plet en opeet</a>. Het idee is dat planteneters, die een eiwitarm dieet hebben, op deze manier sneller eiwtten, mineralen en andere voedingsstoffen binnen kunnen krijgen.<br />
<br />
Het idee dat herbivore dino's soms, tegen hun principes in, vlees eten is met deze nieuwe vondst dus bekrachtigd. Wie denkt dat het fenomeen "flexitariër" een moderne uitvinding is, heeft het mis.<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<a href="http://www.slate.com/articles/health_and_science/science/2012/11/deer_eat_meat_herbivores_and_carnivores_are_not_so_clearly_divided.html"><span style="font-size: x-small;">http://www.slate.com/articles/health_and_science/science/2012/11/deer_eat_meat_herbivores_and_carnivores_are_not_so_clearly_divided.html</span></a><br />
<a href="http://www.nature.com/news/fossilized-poo-reveals-that-vegetarian-dinosaurs-had-a-taste-for-crabs-1.22649"><span style="font-size: x-small;">http://www.nature.com/news/fossilized-poo-reveals-that-vegetarian-dinosaurs-had-a-taste-for-crabs-1.22649</span></a><br />
<a href="https://www.livescience.com/60470-poop-reveals-vegetarian-dinosaurs-ate-shellfish.html"><span style="font-size: x-small;">https://www.livescience.com/60470-poop-reveals-vegetarian-dinosaurs-ate-shellfish.html</span></a><br />
<a href="https://svpow.com/2017/06/08/sauropods-stomping-turtles-a-much-neglected-theme-in-palaeo-art/"><span style="font-size: x-small;">https://svpow.com/2017/06/08/sauropods-stomping-turtles-a-much-neglected-theme-in-palaeo-art/</span></a><br />
<a href="http://markwitton-com.blogspot.nl/2015/02/controversial-ceratopsids-revisited.html"><span style="font-size: x-small;">http://markwitton-com.blogspot.nl/2015/02/controversial-ceratopsids-revisited.html</span></a>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-18277834416226186502017-09-13T12:51:00.000+01:002017-09-13T12:51:04.475+01:00Goede en slechte oudersVogels bouwen nestjes. Dat weet iedereen. Enkele uitzonderingen daargelaten (zoals de koekoek, die andere vogels het zware werk laat opknappen) zijn vogels over het algemeen goede ouders die voor en na de geboorte voor hun nageslacht zorgen.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiO-RWHTjTANtjHztvsYigGB_0bdm5lQRPTUEJj4SCcbCn23va034Hibd8WNZIb3_RmxXhyphenhyphenDS_DooePn0XCBeDJ4pEK25UQiuGqQvzlHUD5CJ5tVhGRudTZAF5xnq3SUaN7mROMxI7mUGZh/s1600/birdnest.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="427" data-original-width="640" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiO-RWHTjTANtjHztvsYigGB_0bdm5lQRPTUEJj4SCcbCn23va034Hibd8WNZIb3_RmxXhyphenhyphenDS_DooePn0XCBeDJ4pEK25UQiuGqQvzlHUD5CJ5tVhGRudTZAF5xnq3SUaN7mROMxI7mUGZh/s320/birdnest.jpg" width="320" /></a></div>
Hoe zit het dan met dino's? Waren de voorouders en achterneven van de vogels net zulke zorgzame ouders? Laten we eens naar het bewijs kijken.<br />
<br />
<a name='more'></a><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhnUni0HaUU8F9OtPID4Kr81V4R8e56ywaOE9ue-PpFKwicFoEzVoBO4ZSIaJD72xb4kgej0vE5CYCOkYI1rAhrbE_Bp2uaouB43SD7KB1mc-YbfNje1Wvy9isfHov7VR9enlUXhWw5-fTe/s1600/pannemaker.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="619" data-original-width="1100" height="180" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhnUni0HaUU8F9OtPID4Kr81V4R8e56ywaOE9ue-PpFKwicFoEzVoBO4ZSIaJD72xb4kgej0vE5CYCOkYI1rAhrbE_Bp2uaouB43SD7KB1mc-YbfNje1Wvy9isfHov7VR9enlUXhWw5-fTe/s320/pannemaker.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">De 19e-eeuwse kijk op de oertijd: "Le Monde Primitif", geschilderd door Francois Pannemaker in 1857.</td></tr>
</tbody></table>
Over het algemeen werd er tot in de jaren '70 niet heel veel over dit vraagstuk nagedacht. Dino's? Dat waren lompe uitgestorven monsters die als kippen zonder kop rondstrompelen in een oermoeras, gedoemd om uit te sterven.<br />
<br />
Geen wonder dat de ontdekking van <i>Maiasaura</i>, eind jaren '70, insloeg als een bom. Van deze eendenbekdino werden niet alleen vele verschillende jonge en volwassen exemplaren gevonden, ook eieren, nesten, pasgeboren jongen en zelfs gefossiliseerde embryo's. Hier was een dino die de verantwoordelijkheid van het ouderschap duidelijk serieus nam. Ieder dinoboek dat sinds die tijd uitkwam besteedde er aandacht aan. Een beeld dat sinds de jaren tachtig in het geheugen van iedere dinofan gegrift staat is dat van <i>Maiasaura</i>, de goede-moeder-saurier, bij haar nest.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEielLhyXfFTW1Iui25z6uWreK48gFfRhj960dSEpDsiZpBltcNDlV0HGmPJYpL-jEStQnM4pkZ_wN7k6XnZTZnit_QFkOGFlPsBC5xcIRuIBq3aGvmi_lKc97AnS7TYm7kjHaPPAZt2ug0o/s1600/maia.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="276" data-original-width="460" height="192" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEielLhyXfFTW1Iui25z6uWreK48gFfRhj960dSEpDsiZpBltcNDlV0HGmPJYpL-jEStQnM4pkZ_wN7k6XnZTZnit_QFkOGFlPsBC5xcIRuIBq3aGvmi_lKc97AnS7TYm7kjHaPPAZt2ug0o/s320/maia.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Maiasaura, zoals afgebeeld door Neil Lloyd in de jaren '90.</td></tr>
</tbody></table>
Overigens is goede zorg voor de jongen beslist geen garantie voor een veilige jeugd; onderzoek naar <i>Maiasaura</i> wijst uit dat de kindersterfte bij deze soort zeer hoog lag. In hun eerste jaar viel bijna 90% van alle jonge Maia's ten prooi aan roofdieren. Eén leg van <i>Maiasaura</i> bevatte zo'n 30 tot 40 eieren. Hiervan werden er per keer dus hooguit drie of vier groot.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjamGxPXvro4AZb52jYDmzGxgrmxxRhBgFOWz7tEfrK_d_0BsWW66GwRV30EwP1m2onyWNehGaIwQwU7B6D8zC_r5FnAAIDbN4Uss2f3VY8tbs0HiiVfgW4O1DX4lNN1C5LqMfk-V1lsBdf/s1600/paraovi.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="720" data-original-width="1280" height="180" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjamGxPXvro4AZb52jYDmzGxgrmxxRhBgFOWz7tEfrK_d_0BsWW66GwRV30EwP1m2onyWNehGaIwQwU7B6D8zC_r5FnAAIDbN4Uss2f3VY8tbs0HiiVfgW4O1DX4lNN1C5LqMfk-V1lsBdf/s320/paraovi.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Parasaurolophus graaft, Oviraptor broedt. Afbeelding: Julius Csotonyi</td></tr>
</tbody></table>
Over het algemeen wordt aangenomen dat andere eendebekken, zoals <i>Parasaurolophus</i> en <i>Edmontosaurus</i>, er vergelijkbare gewoontes op nahielden als <i>Maiasaura</i>. Daar is enig bewijs voor: ook van andere eendebekken kennen we nesten. Ze leefden in grote kuddes en verzorgden hun jongen. Anders dan bij veel vogels waren hun nesten niet bepaald wonderen van architectuur: ze groeven een kuil in de grond, legden hun eieren erin en bedekten ze met wat grond en bladeren.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh3C-_hTxhdGGeVIZVVGH2SplHMTe52MAgeAOxhULrMb9zqPfvvnLc7uJ10gYaXTQBkglWqVaqBYPpI2cTVBuqfRTcHnz7MlMzYbpJk-nSg9Y1ZaqXb45RcyLtY13yTbfw6TnAAxuWX5-jK/s1600/ovinest.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="480" data-original-width="640" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh3C-_hTxhdGGeVIZVVGH2SplHMTe52MAgeAOxhULrMb9zqPfvvnLc7uJ10gYaXTQBkglWqVaqBYPpI2cTVBuqfRTcHnz7MlMzYbpJk-nSg9Y1ZaqXb45RcyLtY13yTbfw6TnAAxuWX5-jK/s320/ovinest.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Het nest van Oviraptor</td></tr>
</tbody></table>
Bewijs voor ouderlijke zorg is sindsdien gevonden bij veel uiteenlopende soorten dinosauriërs. <i>Oviraptor</i>, een gevederde theropode, legde haar eitjes met 20 tegelijk, netjes in een kringetje. Deze dino bedekte haar nest niet met grond; ze ging er dus waarschijnlijk, net als een vogel, op zitten. Ook van een ceratopsiër als <i>Protoceratops</i> hebben we bewijs van ouderlijke zorg: in Mongolië vonden onderzoekers een familiegroep met één volwassen dier en 15 jongen. De ouder was waarschijnlijk de jongen aan het beschermen terwijl ze gezamenlijk werden begraven in een zandstorm.<br />
<br />
Aan vrijwel alle takken van de dinostamboom vinden we ouderlijke zorg. Het lijkt dus de regel te zijn dat dino's in zekere mate zorgden voor hun jongen. Maar er moet altijd een uitzondering zijn, en die uitzondering zijn sauropoden.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiiyPLIhLvGlGaL2GWZT2lfvVQcX9iTarj8jEUJYsvcs1D26pPpMJ_OP0NhL0LrMeWuHvvg6vcdsz8dKJ8zSqfNIJVE6p_gper2oO8yJERc9rf6z23BDKY8wTcx3I87z8QG9-kT6jdZoIpA/s1600/sauronest.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="960" data-original-width="1440" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiiyPLIhLvGlGaL2GWZT2lfvVQcX9iTarj8jEUJYsvcs1D26pPpMJ_OP0NhL0LrMeWuHvvg6vcdsz8dKJ8zSqfNIJVE6p_gper2oO8yJERc9rf6z23BDKY8wTcx3I87z8QG9-kT6jdZoIpA/s320/sauronest.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Nest van een sauropode: Geen net kringetje, maar gewoon een willekeurige stapel eieren.</td></tr>
</tbody></table>
De grootste dino's van allemaal lijken ook de meest lakse ouders te zijn. Hun nesten zijn vergelijkbaar met die van zeeschildpadden. De moeder legt haar eieren met honderden tegelijk, begraaft ze en laat ze verder alleen. Een volwassen sauropode heeft geen natuurlijke vijanden. Jonge, net uitgekomen sauropoden zijn daarentegen, net als jonge zeeschildpadden, volkomen hulpeloos. Het overgrote merendeel, soms de volle honderd procent van het broedsel, valt ten prooi aan roofdieren. Soms overleeft pak 'm beet slechts één op de duizend jonge sauropoden tot hij volwassen is.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgZd8W8onQKs1XuF63MU2SNkX7adZaPc5VxgA-ZNk9uXfH4RLJ6UHXOGqu56UVHb2ArVktRqIrFCyebV2U6MFh6_R1PyIi_D_gDl_73LN8UHkqkfLTCby3j4Rg0BBuHqpJsfoU80_-0d1gJ/s1600/slang.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="316" data-original-width="562" height="179" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgZd8W8onQKs1XuF63MU2SNkX7adZaPc5VxgA-ZNk9uXfH4RLJ6UHXOGqu56UVHb2ArVktRqIrFCyebV2U6MFh6_R1PyIi_D_gDl_73LN8UHkqkfLTCby3j4Rg0BBuHqpJsfoU80_-0d1gJ/s320/slang.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Babysauropoden waren kwetsbaar voor roofdieren als slangen. Afbeelding: Tyler Keillor</td></tr>
</tbody></table>
Het evolutionaire voordeel van deze strategie is dat de moeder geen kostbare tijd en moeite hoeft te investeren in het grootbrengen van haar jongen. Dat is, zoals iedere ouder weet, een flinke klus die veel van je vraagt. Het nadeel is dat er wel héél veel eireren gelegd moeten worden om het voortbestaan van de soort te garanderen. Als de leg een aantal jaar achter elkaar matig is, gaat de populatie van de soort snel achteruit - iets waar de ernstig bedreigde zeeschildpadden over mee kunnen praten.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxEcPtBWvtTdUkPnDlcib9MWkDY0D_0VmhDHmwN3MOlUms5CrKp8-4hc_pPTVj21neyYNb_j9H7q0XzYSlF43Qg2VkszmgxcBxgvuWVHvDgl2y90-2A_YDEwWKE1UwIDNlI_M_TJhgw_9t/s1600/zeeschildpad.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="653" data-original-width="980" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxEcPtBWvtTdUkPnDlcib9MWkDY0D_0VmhDHmwN3MOlUms5CrKp8-4hc_pPTVj21neyYNb_j9H7q0XzYSlF43Qg2VkszmgxcBxgvuWVHvDgl2y90-2A_YDEwWKE1UwIDNlI_M_TJhgw_9t/s320/zeeschildpad.jpg" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: x-small;"><br /></span>
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<a href="https://www.livescience.com/52920-dinosaur-eggs-nest-type.html"><span style="font-size: x-small;">https://www.livescience.com/52920-dinosaur-eggs-nest-type.html</span></a><br />
<a href="http://sciencythoughts.blogspot.nl/2011/11/nesting-behavior-and-parental-care-in.html"><span style="font-size: x-small;">http://sciencythoughts.blogspot.nl/2011/11/nesting-behavior-and-parental-care-in.html</span></a><br />
<a href="http://phenomena.nationalgeographic.com/2015/11/09/baby-dinosaurs-were-born-into-a-world-of-danger/"><span style="font-size: x-small;">http://phenomena.nationalgeographic.com/2015/11/09/baby-dinosaurs-were-born-into-a-world-of-danger/</span></a><br />
<a href="http://www.deccanchronicle.com/lifestyle/pets-and-environment/300416/baby-sauropod-dinosaurs-did-not-require-parental-care.html"><span style="font-size: x-small;">http://www.deccanchronicle.com/lifestyle/pets-and-environment/300416/baby-sauropod-dinosaurs-did-not-require-parental-care.html</span></a><br />
<a href="http://www.pasttime.org/2013/07/episode-4-field-guide-giant-dinosaur-mysteries-2/"><span style="font-size: x-small;">http://www.pasttime.org/2013/07/episode-4-field-guide-giant-dinosaur-mysteries-2/</span></a>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-45656528229471157942017-08-03T18:11:00.000+01:002017-08-03T22:37:39.905+01:00De nieuwe veren van de keizer<div class="" style="clear: both; text-align: left;">
Ik heb me op dit blog meerdere malen uitgelaten over het uiterlijk van <i>Tyrannosaurus rex</i>. Specifiek, over dat het beest waarschijnlijk veren heeft gehad.</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjs7kJYChzyO42JSAD9UiKGuRIZAd5KX0obS19Fz2Fo4rFngfNDvQfCW_1K0b1AnNjMvOt6NgxtBxeQwwe_ItTxX1M-m9IQuWxZu4nS_qNgM9jLHT_yp-tE8QuvXVyvlyCQkcQ6KY-sbbZd/s1600/pamerrex.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="744" data-original-width="1600" height="185" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjs7kJYChzyO42JSAD9UiKGuRIZAd5KX0obS19Fz2Fo4rFngfNDvQfCW_1K0b1AnNjMvOt6NgxtBxeQwwe_ItTxX1M-m9IQuWxZu4nS_qNgM9jLHT_yp-tE8QuvXVyvlyCQkcQ6KY-sbbZd/s400/pamerrex.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Afbeelding: R J Palmer</td></tr>
</tbody></table>
Laten we het daar nog eens over hebben. Waarom denk (dacht?) ik dat eigenlijk? En is er nu bewijs opgedoken dat de gevederde <i>T. rex</i> ontkracht?<br />
<a name='more'></a>De tyrannosauriërs horen bij een grote, diverse en gespecialiseerde groep theropoden genaamd de coelurosauriërs. Deze groep wordt gedefiniëerd als "de grootst mogelijke groep waartoe de moderne vogels behoren, maar <i>Allosaurus</i> niet". <i>Tyrannosaurus</i> is dus nauwer verwant met moderne vogels dan met <i>Allosaurus</i>, een vleeseter die honderd miljoen jaar eerder leefde dan <i>Tyrannosaurus</i>.<br />
<br />
<div class="" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; clear: both; color: black; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
</div>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; letter-spacing: normal; margin-bottom: 0.5em; margin-left: auto; margin-right: auto; orphans: 2; padding: 6px; text-align: center; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; widows: 2; word-spacing: 0px;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; margin: 0px; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTKwRWY_dkkp8Zs_RJU3LERjsU7ssDeQvQkz7qsRlaPrITw4sGcUWN68XZzuMzqo-ZrVE8kAhBkG76abRTZjde_s2WLP_kDK_de8CkgK9DpmLtaZW9gg66n6A9p0DNyy9O6NM9ZzTjH-je/s1600/coelurosaurs.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="461" data-original-width="851" height="215" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTKwRWY_dkkp8Zs_RJU3LERjsU7ssDeQvQkz7qsRlaPrITw4sGcUWN68XZzuMzqo-ZrVE8kAhBkG76abRTZjde_s2WLP_kDK_de8CkgK9DpmLtaZW9gg66n6A9p0DNyy9O6NM9ZzTjH-je/s400/coelurosaurs.png" style="cursor: move;" width="400" /></a></div>
</td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="font-size: 12.8px; padding-top: 4px; text-align: center;"><div style="margin: 0px;">
Enkele coelurosauriërs: Therizinosaurus, Deinonychus, Deinocheirus, Caudipteryx, Tyrannosaurus. Voor sommige van deze dieren is direct bewijs voor veren aanwezig. Afbeelding: NH</div>
</td></tr>
</tbody></table>
In vrijwel alle families binnen de coelurosauriërs komen veren voor. Sterker nog; het merendeel van dino's van wie we veren hebben gevonden zijn coelurosauriërs. De dromaeosauriërs, oftewel "raptors", staan er bekend om, maar ook bij zulke diverse dieren als <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Deinocheirus" target="_blank">Deinocheirus</a></i>, <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Beipiaosaurus" target="_blank">Beipiaosaurus</a></i>, <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Caudipteryx" target="_blank">Caudipteryx</a></i>, <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Shuvuuia" target="_blank">Shuvuuia</a></i> en de primiteve <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Sinosauropteryx" target="_blank">Sinosauropteryx</a></i> zijn veren of sporen van veren gevonden. Allemaal anders, maar allemaal coelurosauriërs. Veren zijn in deze familie overal. <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/10/veren-deel-1-wat-zijn-veren.html" target="_blank">Meestal gaat het om simpele "protoveren", maar ook de complexe vogelveren zijn in deze groep onstaan.</a><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjm6Wev1gNU-8R3J4j8mJbCcFFOiea17ySd0nNIQ7-Re7aNsh_YPyLSZcxAwSGg4IHld1MQciKArFyu9iZkpDlv1Nzs01Qq9QtblXZPURh7jOusY2rCP4FvyKy6WmRCj1qoKVDBESsWS30P/s1600/0505feature2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="315" data-original-width="360" height="280" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjm6Wev1gNU-8R3J4j8mJbCcFFOiea17ySd0nNIQ7-Re7aNsh_YPyLSZcxAwSGg4IHld1MQciKArFyu9iZkpDlv1Nzs01Qq9QtblXZPURh7jOusY2rCP4FvyKy6WmRCj1qoKVDBESsWS30P/s320/0505feature2.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Fossiel van Dilong: Bot en afdrukken van veren. Afb: Nick Ellison</td></tr>
</tbody></table>
Ook de vroegste leden van de familie van de tyrannosariërs zijn hierop geen uitzondering. Van zowel de kleine <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Dilong" target="_blank">Dilong</a></i> als de grote <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Yutyrannus" target="_blank">Yutyrannus</a></i> hebben we onomstotelijk bewijs van veren. Deze dieren waren wellicht niet de directe voorouders van de latere <i>T. rex</i>, maar laten wel een duidelijke trend zien: veren waren de regel bij de coelurosauriërs, niet de uitzondering. Waarschijnlijk beschikte de gemeenschappelijke voorouder van al deze dieren al over veren.<br />
<br />
Al dit bewijs is wat mij betreft genoeg om in ieder geval te veronderstellen dat een gevederd uiterlijk voor <i>T. rex</i> waarschijnlijk is. Er is alleen één probleem: we hebben meedere kleine huidafdrukken gevonden van <i>T. rex</i>, en ook van familieleden als <i>Gorgosaurus</i>, <i>Albertosaurus</i> en de nauw verwante <i>Daspletosaurus</i>. We hebben stukjes van de snuit, staart, nek en heup. En al deze fossielen laten niets anders zien dan schubben.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZoVt3-JNZTIUsWC4WFcxuG0sUe19xaYk7sIXwcBeTV3fiqHhxRX4jepIbQFll0ip9g7JQPmFA6TCybgfgGN50ukXoqXDGIIQClGOd8vEe3RDQvnXm-4caRk1iLn9v5wraQzIpq_k8t728/s1600/DSC04007.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZoVt3-JNZTIUsWC4WFcxuG0sUe19xaYk7sIXwcBeTV3fiqHhxRX4jepIbQFll0ip9g7JQPmFA6TCybgfgGN50ukXoqXDGIIQClGOd8vEe3RDQvnXm-4caRk1iLn9v5wraQzIpq_k8t728/s320/DSC04007.JPG" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Poten van een nandoe. Een levende theropode, mét schubben. Afbeelding: NH</td></tr>
</tbody></table>
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat het uitgesloten is dat deze dieren veren hadden. Vogels hebben ook schubben: op hun poten, en soms ook op hun kop. <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/10/veren-deel-2-had-de-eerste-dino-veren.html" target="_blank">Een bekende gevederde dino, <i>Kulindadromeus</i>, heeft veren op zijn kop en lichaam maar niet op zijn benen, snuit en staart.</a> Het kan dus goed dat we alleen maar afdrukken van toevallig onbevederde lichaamsdelen hebben ontdekt.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3EzFhcYMk3CU8KrfIGCl4M93dOq6Pn1aIF5q9OBG9OI-XnM_AujEM0aygr_zBQuMoUGsy_mqup3CoLcS45OJFbgMgqgFThn6GOvGe56LfExcFctK12QEgukq8QHLQuiaWFrpMbLKoZyfp/s1600/F1.large.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1280" data-original-width="968" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3EzFhcYMk3CU8KrfIGCl4M93dOq6Pn1aIF5q9OBG9OI-XnM_AujEM0aygr_zBQuMoUGsy_mqup3CoLcS45OJFbgMgqgFThn6GOvGe56LfExcFctK12QEgukq8QHLQuiaWFrpMbLKoZyfp/s640/F1.large.jpg" width="483" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">De analyse van Bell: meerdere huidfossielen van meerdere tyrannosauriërs op meerdere lichaamsdelen laten dezelfde schubben zien.</td></tr>
</tbody></table>
Maar zo gemakkelijk komen we er niet vanaf. Een recente studie, gedaan door Phil Bell en anderen, geeft sterke argumentatie dat de huid van de tyrannosauriërs geheel en uniform bedekt werd met schubben. De huidafdrukken die we hebben zijn weliswaar klein, maar ze komen wel van veel verschillende plekken op het lichaam en laten allemaal een vergelijkbaar schubbenpatroon zien. Bell beargumenteert dat de rest van de huid er ook zo uit heeft moeten zien. Dit verhaal is door sensatiezoekende media breed uitgemeten als een "afrekening" met de pro-verenbrigade en als ereherstel voor de traditionele geschubde <i>T. rex</i> uit Jurassic Park.<br />
<br />
Laten we de sensatiepers even links liggen, dan zien we een interessant fenomeen: geschubde tyrannosauriërs zouden een intrigerende breuk zijn met de trend bij coelurosauriërs. Het zouden de enige "naakte" vertegenwoordigers zijn van een verder gevederde dynastie. Als <i>T. rex</i> echt alleen maar schubben heeft gehad en geen veren, dan is het waarschijnlijk dat de voorouders van de grote tyrannosauriers in de loop van de evolutie hun veren hebben verloren. Dat zou met klimaat te maken kunnen hebben: <i>T. rex</i> en zijn familieleden waren zeer groot en leefden (anders dan bijvoorbeeld <i>Yutyrannus</i>) in warme streken. Dat betekent dat ze moeite zouden kunnen hebben met het afvoeren van lichaamswarmte. Zo zou het verlies van veren een belangrijk evolutionair voordeel kunnen opleveren.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijB1-CdeoVB3KkfUNsna2vwFaXwTs9g7vkNVoJ_HdWH81xSgSB__OIyy7uKlDUSX_C_2v0Id0euYBmPT1QacUv_XsEtA9hnUQGtAr-485k-Y9v_0SJV4hUvgDuayksNrOM9_VvzG7qJrW-/s1600/DSC04004.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijB1-CdeoVB3KkfUNsna2vwFaXwTs9g7vkNVoJ_HdWH81xSgSB__OIyy7uKlDUSX_C_2v0Id0euYBmPT1QacUv_XsEtA9hnUQGtAr-485k-Y9v_0SJV4hUvgDuayksNrOM9_VvzG7qJrW-/s320/DSC04004.JPG" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">De voorouders van de witte neushoorn verloren hun haren om op de hete Afrikaanse savanne niet oververhit te raken. Afbeelding: NH</td></tr>
</tbody></table>
Het laatste woord over de veren van <i>T. rex</i> is nog niet gezegd. Ook de analyse van Bell laat genoeg ruimte over voor speculatie over veren bij tyrannosauriërs. Het belangrijkste aan dit hele verhaal is dat je je moet realiseren dat dit geen wedstrijd is, een verbeten rivaliteit tussen voor- en tegenstanders van gevederde dino's waarbij de tegenstanders nu een belangrijke slag "gewonnen" hebben. Zo lijken de media dit verhaal te willen verkopen, maar het is onzin. Wetenschap gaat over feiten, niet over meningen.<br />
<div>
<br />
Ik beschouw(de?) mezelf als een voorstander van de gevederde <i>T. rex</i> omdat het bewijs simpelweg daarop leek te wijzen. Dat het bewijs nu de andere kant op lijkt te gaan betekent dat ik mee moet bewegen. Zeker bij paleontologie betekent voortschrijdend inzicht dat je soms je beeld bij bepaalde dieren moet aanpassen. Ik vertel vaak dat anderen dit moeten doen, nu ben ik zelf aan de beurt.<br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="font-size: xx-small;"><br /></span>
<span style="font-size: xx-small;">Meer lezen?</span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><a href="http://markwitton-com.blogspot.nl/2017/06/revenge-of-scaly-tyrannosaurus.html">http://markwitton-com.blogspot.nl/2017/06/revenge-of-scaly-tyrannosaurus.html</a></span><br />
<a href="https://blogs.scientificamerican.com/laelaps/long-live-the-fuzzy-t-rex/"><span style="font-size: x-small;">https://blogs.scientificamerican.com/laelaps/long-live-the-fuzzy-t-rex/</span></a></div>
Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-44095328316448570652017-07-31T15:45:00.001+01:002017-07-31T19:29:09.914+01:00Recensie: DinoDome, GaiaZoo KerkradeGaiaZoo in Kerkrade is één van de jongste dierentuinen in het land, en tot deze week de enige grote dierentuin waar ik nooit geweest was. Het moest er dus sowieso een keer van komen dat ik de tocht naar Zuid-Limburg zou aanvaarden, en dat ze een dinosaurusattractie hebben was natuurlijk de kers op de taart.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgHGwjoNqhR2Uyo0Z191QG3IxlCFJdfVqEC-CzS9t57s9E3ES_HfO1XmqT-V6kwTuBhMDGpNe9_w3Ona-X-fXP7ZRVbGgovJLofNnvBpcYMqfitvDiyZbPQ8zAAkI6IoUqag8wMc_ycK4t/s1600/DSC03978.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgHGwjoNqhR2Uyo0Z191QG3IxlCFJdfVqEC-CzS9t57s9E3ES_HfO1XmqT-V6kwTuBhMDGpNe9_w3Ona-X-fXP7ZRVbGgovJLofNnvBpcYMqfitvDiyZbPQ8zAAkI6IoUqag8wMc_ycK4t/s320/DSC03978.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
De DinoDome is de overdekte speelplaats van GaiaZoo. Het dinothema - of, beter gezegd, de dino-gimmick - is absoluut ondergeschikt aan de speeltoestellen. Toch wilde ik de DinoDome recenseren, want hier staan beslist een paar van de vreemdste dino's die ik in mijn korte bestaan als dinoblogger heb gezien...</div>
<br />
<a name='more'></a><br />
De dome is een cylindervormig bouwwerk onder een imposante koepel. De meeste ruimte wordt in beslag genomen door speeltoestellen, met als centrale attractie een uitgebreid klimnetwerk van touwen en netten. Twee grote glasvezel dino's op ware grootte zijn er in de dome te vinden: <i>Brachiosaurus</i> en de onvermijdelijke <i>Tyrannosaurus</i>.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0ka8Usqpc81tASIOlzjukSDaW8QJkmW4Wgti7s6Ulo_e2OR-JP7OJqtbFp3Ne-FTx2kbqdXuVPGSZz6hrs-I62IK4uUXEkYZTSxGvRUVACOAX-JNNlaHBNOoe_tSqXLkogpSaFpz1TKqg/s1600/DSC03988.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0ka8Usqpc81tASIOlzjukSDaW8QJkmW4Wgti7s6Ulo_e2OR-JP7OJqtbFp3Ne-FTx2kbqdXuVPGSZz6hrs-I62IK4uUXEkYZTSxGvRUVACOAX-JNNlaHBNOoe_tSqXLkogpSaFpz1TKqg/s400/DSC03988.JPG" width="400" /></a></div>
Beide zijn erg mooi. Ze lijken me van dezelfde maker als die van <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2017/04/recensie-dinopark-amersfoort.html" target="_blank">Dierenpark Amersfoort</a>, maar zijn ietsje anders. Ik vind ze zelfs iets mooier. De <i>T. rex</i> ziet er - <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/12/uitgelicht-sluiphandjes-en-klaphandjes.html" target="_blank">sluiphandjes daargelaten</a> - bijzonder geslaagd uit, en dat is geen vanzelfsprekendheid.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi0NMgpXrmosDDvDdEqGgEs_i72aUyoeVAs193gAXhvszkEup6Z6ApmxUbSbYsaIpR97jevFBQG28WrlTE5zZcnwAzp_IEbphVbskly9iBED8YmLfZKKbYUTGE6CV7zIrXbhES4sSjNDjDr/s1600/DSC03992.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi0NMgpXrmosDDvDdEqGgEs_i72aUyoeVAs193gAXhvszkEup6Z6ApmxUbSbYsaIpR97jevFBQG28WrlTE5zZcnwAzp_IEbphVbskly9iBED8YmLfZKKbYUTGE6CV7zIrXbhES4sSjNDjDr/s400/DSC03992.JPG" width="300" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi42-UhUUj9lfxGmbofZwoV40zSY1oq7AQV2jCqsb5azf2MrQPxbb5knKqcR9sH2eq0rJ6mb6s-EQfytdou4aMWLBM-eB38g-PX8uK_NqKIFSQ6SNnWXilYN8YnBXvkfTxc_yqOI0CNkewt/s1600/DSC03986.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi42-UhUUj9lfxGmbofZwoV40zSY1oq7AQV2jCqsb5azf2MrQPxbb5knKqcR9sH2eq0rJ6mb6s-EQfytdou4aMWLBM-eB38g-PX8uK_NqKIFSQ6SNnWXilYN8YnBXvkfTxc_yqOI0CNkewt/s320/DSC03986.JPG" width="320" /></a></div>
De <i>Brachiosaurus </i>(lees: <i>Giraffatitan</i>), die in volle lengte vanaf de vloer tot het dak van de dome reikt, is zoals altijd indrukwekkend. Jammer bijna dat hij door zoveel speeltoestellen is omgeven.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPDXpz3C8mvgD5MX0elTlXWJhjuBE9Tf67aKDBm8WHMiUP-wv16PYbvFse-tvG01-STXB-OTA-yJWm5AOUZATjZWvK1Z_SVQve_Xo-CC0v0MNK8fPAyC4ggjzW32piqMBnabZ9Hd33EnIW/s1600/DSC03974.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPDXpz3C8mvgD5MX0elTlXWJhjuBE9Tf67aKDBm8WHMiUP-wv16PYbvFse-tvG01-STXB-OTA-yJWm5AOUZATjZWvK1Z_SVQve_Xo-CC0v0MNK8fPAyC4ggjzW32piqMBnabZ9Hd33EnIW/s320/DSC03974.JPG" width="320" /></a></div>
Als gimmick steekt er een glijbaan uit zijn rechter nier, een merkwaardig gezicht.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh50jdDoC2Flpr5i1eSIFvcSNOpYls5SBRgO8fQfl2B_rbtBiAHP4ydRCu28FcXuJqvjtTOq7c_hhlUCCCqhaF5wiWtb9h0Iwl_1U0k3LZKwbO9HhSnYka7kElhYBeQCWRQ9IRbOo-PpK_D/s1600/DSC03954.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh50jdDoC2Flpr5i1eSIFvcSNOpYls5SBRgO8fQfl2B_rbtBiAHP4ydRCu28FcXuJqvjtTOq7c_hhlUCCCqhaF5wiWtb9h0Iwl_1U0k3LZKwbO9HhSnYka7kElhYBeQCWRQ9IRbOo-PpK_D/s320/DSC03954.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKnQzVMNs_2n2oKKyD9DPUq0iQoiRodxGqxlRJdxlqxxyrnVWXHQaKJ6CPJA5i4i_yDfbcVg7xBdGX_6rpwsUCXZ5BROsnmZ2wPKOPbVai1pxUEBCvJJCU1T3QoudCdsnqOJeS3C2_cgH-/s1600/DSC03959.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKnQzVMNs_2n2oKKyD9DPUq0iQoiRodxGqxlRJdxlqxxyrnVWXHQaKJ6CPJA5i4i_yDfbcVg7xBdGX_6rpwsUCXZ5BROsnmZ2wPKOPbVai1pxUEBCvJJCU1T3QoudCdsnqOJeS3C2_cgH-/s320/DSC03959.JPG" width="320" /></a> </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhE3dNV6dIRDeC3BJHVKg1UyOxfAIB9i_gybeIvGj5za_Dc_XHI5tBvYptmM6WV-jUtkUpaOD-xR3NOfvQLnzVb8qlql9DtQSHD1c-MZgTowLvFJB6ERR3zhNZrLSAIRs_pgz4BhaN3pLat/s1600/DSC03958.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhE3dNV6dIRDeC3BJHVKg1UyOxfAIB9i_gybeIvGj5za_Dc_XHI5tBvYptmM6WV-jUtkUpaOD-xR3NOfvQLnzVb8qlql9DtQSHD1c-MZgTowLvFJB6ERR3zhNZrLSAIRs_pgz4BhaN3pLat/s320/DSC03958.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
Naast deze twee grote jongens heeft de DinoDome een tiental kleinere dinofiguren. Deze zijn van een andere maker. Omdat het om relatief kleine dino's gaat, die min of meer op ware grootte zijn uitgebeeld, zitten hier een paar zeer obscure en onbekende jongens tussen, iets wat ik altijd waardeer. Welk dinopark heeft nu een <i>Sellosaurus</i>, een <i>Gastonia</i> of een <i>Prenocephale</i>?<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbmaeALisZrPOIHtPyeNyk1S43cxMpnsuoqI5pMiivBFUF8JI94kcmv18Q_D-1um_gtIh27RNWB7m8NYWQApvAtjpJF0FXQUYvgGXwxULxxNkBVO-eUPD4uszKob6RzD9_RcG8iSeUPkp0/s1600/DSC03949.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbmaeALisZrPOIHtPyeNyk1S43cxMpnsuoqI5pMiivBFUF8JI94kcmv18Q_D-1um_gtIh27RNWB7m8NYWQApvAtjpJF0FXQUYvgGXwxULxxNkBVO-eUPD4uszKob6RzD9_RcG8iSeUPkp0/s320/DSC03949.JPG" width="320" /></a></div>
De <i>Gastonia</i> bijvoorbeeld kan er goed mee door, al is hij wel érg <i>spiky</i>. Aan enkele afgebroken stekels te beoordelen zijn deze modellen schijnbaar van mindere kwaliteit.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiztefT6RQTv5RvEO6CUFt8rtSww-vbqGUJVDPWqW3HYUjDO1UEkg6IMxMlQ34rtAfyfb7hJ1L0EIVyeofHnzRbFvoq_7mSPVxcJR2RmaLcl_pPGP1Qk26RWwp57tbdIi1qLrBK2xUUfmOq/s1600/DSC03953.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiztefT6RQTv5RvEO6CUFt8rtSww-vbqGUJVDPWqW3HYUjDO1UEkg6IMxMlQ34rtAfyfb7hJ1L0EIVyeofHnzRbFvoq_7mSPVxcJR2RmaLcl_pPGP1Qk26RWwp57tbdIi1qLrBK2xUUfmOq/s320/DSC03953.JPG" width="320" /></a></div>
Dat is zeker te zien aan <i>Protoceratops</i>, die er flink gehavend uitziet rond de mond en ogen.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4WeE0jHfO2SrSRF6HLQdg6U5_6PgS56h97P7RMHAq-spRSSoNo4SNVdDWoV4d4QLmMQNZo_LvK8xB9G2h21gHLvKxbiPTMoOiF2-0uLhyphenhyphenhhEqDYh2GJbhTJJZSYuBFrJx7B1Lr88WIydc/s1600/DSC03960.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4WeE0jHfO2SrSRF6HLQdg6U5_6PgS56h97P7RMHAq-spRSSoNo4SNVdDWoV4d4QLmMQNZo_LvK8xB9G2h21gHLvKxbiPTMoOiF2-0uLhyphenhyphenhhEqDYh2GJbhTJJZSYuBFrJx7B1Lr88WIydc/s320/DSC03960.JPG" width="320" /></a></div>
<i>Prenocephale</i> is ook wel aardig. Gewoon een iets kleinere <i>Pachycephalosaurus</i>, niets meer aan doen. Ze hebben hem wel per abuis <i>Prenocephalus</i> genoemd op het bordje.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiuzCFfHrvTXRnd-t_co9q7HxCeiwwx0pzuzXO-rITAT9w1rkNm7f90nVIduji1VsAOogl6q6IJJew38Y1r5Y6zrQfgN-1eAKB9KOVz3rnB8QmZ7hFxb82864gdC7ya4ELVvMtHpjRsEfeO/s1600/DSC03957.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiuzCFfHrvTXRnd-t_co9q7HxCeiwwx0pzuzXO-rITAT9w1rkNm7f90nVIduji1VsAOogl6q6IJJew38Y1r5Y6zrQfgN-1eAKB9KOVz3rnB8QmZ7hFxb82864gdC7ya4ELVvMtHpjRsEfeO/s320/DSC03957.JPG" width="240" /></a></div>
Maar dan. Bij de vleeseters gaat het mis. Is dit niet de lelijkste <i>Velociraptor</i> die je ooit hebt gezien? (Misschien wel niet, <a href="https://chasmosaurs.blogspot.nl/search/label/dromaeosaur%20face-off" target="_blank">ze kunnen raptors heel lelijk maken</a>) Die kop. Die lange, dunne, pezige benen. De clowneske voeten. En vooral: de handen! Het zijn <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/12/uitgelicht-sluiphandjes-en-klaphandjes.html" target="_blank">de gevreesde sluiphandjes</a>, met bizar lange, dunne vingers en duimen. Duimen! Het gebrek aan veren is voor deze griezel het minste probleem.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEit-sQpav9DKz9uYHbc-1qTdaUQCVnR3j8U6v6hutcIfAJ0bBY4g4o9_kVAUl5zg5f-uJjRmipum-e6A0k5fDOodPeHoQsR4Vjb2fXe08gIdgPl1ltfU9KBsIKTeScjtrhv94-H_Tfqmnjd/s1600/DSC03961.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEit-sQpav9DKz9uYHbc-1qTdaUQCVnR3j8U6v6hutcIfAJ0bBY4g4o9_kVAUl5zg5f-uJjRmipum-e6A0k5fDOodPeHoQsR4Vjb2fXe08gIdgPl1ltfU9KBsIKTeScjtrhv94-H_Tfqmnjd/s320/DSC03961.JPG" width="320" /></a></div>
De <i>Troödon</i> heeft hezelfde probleem, al is het afbeelden van <i>Troödon</i> als horrorhagedis helaas niet nieuw. Ook deze heeft duimen. Duimen, zeg ik je! Er was ook een <i>Avimimus</i> die ik er niet goed op heb gekregen, eveneens zonder veren maar met duimen. Hoe doe je dit fout? Het beest moet op een vogel lijken, het zit in de naam!<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjkxyAYbjyiXjLo5PrmtMTQGqMJzX4fksKu_ZjSAQdrKRWdPusIx4FsWlzLHDpoxc4_fv7TP3MH9nScS82KeNPQZ4d3yckAwPACK2rG0_BJegccLLWpIOqP-5CgZrL5znSw7mKYOWITdqCk/s1600/DSC03994.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjkxyAYbjyiXjLo5PrmtMTQGqMJzX4fksKu_ZjSAQdrKRWdPusIx4FsWlzLHDpoxc4_fv7TP3MH9nScS82KeNPQZ4d3yckAwPACK2rG0_BJegccLLWpIOqP-5CgZrL5znSw7mKYOWITdqCk/s320/DSC03994.JPG" width="320" /></a></div>
Maar de lelijkste is toch wel <i>Oviraptor</i>. Kijk en huiver. Zie ook het pasgeboren jong, duidelijk gemarteld door zijn miserabel bestaan. Is de grote <i>Oviraptor</i> zijn moeder, of komt ze hem uit zijn lijden verlossen? Wat heeft de mensheid gedaan om dit te verdienen?<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLux5IPl8k-G3uibPDTMwC78rZnyZ2eUGq8ui07v6nr6q2R794BZcTHFLh-QBREmtc3ZITTPKXHIGdfoKgK_bc3JFDUguTPVPimevV9EbRoNfqn0NOyFPl2MtJTPvmn6Dy0zuOPNwVVKbB/s1600/DSC03972.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLux5IPl8k-G3uibPDTMwC78rZnyZ2eUGq8ui07v6nr6q2R794BZcTHFLh-QBREmtc3ZITTPKXHIGdfoKgK_bc3JFDUguTPVPimevV9EbRoNfqn0NOyFPl2MtJTPvmn6Dy0zuOPNwVVKbB/s320/DSC03972.JPG" width="320" /></a></div>
Om dat te doen vergeten is hier een leuke huisgemaakte houten dino-wipkip.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiIUiKibiGF0kiP6RsT3VLBF4tGH1jfCrj0meUfb2I52k76YgqrkRrd-GM3MyCpJahM62P8-rdG-HGHALXZQpAe1X8cnhD4mPVcs13gW25a8wJQkyQ4EzTd6-vJYsV07YU2NLAoxdR4Rv0R/s1600/DSC03984.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiIUiKibiGF0kiP6RsT3VLBF4tGH1jfCrj0meUfb2I52k76YgqrkRrd-GM3MyCpJahM62P8-rdG-HGHALXZQpAe1X8cnhD4mPVcs13gW25a8wJQkyQ4EzTd6-vJYsV07YU2NLAoxdR4Rv0R/s320/DSC03984.JPG" width="240" /></a></div>
Deze grote pterosaurus zit bovenop een attractie waarbij je jezelf aan een touw de hoogte in kan trekken. Hij staat op zijn achterpoten, op een manier waarop ik niet denk dat pterosauriërs dat kunnen. Enfin. Eén valkuil waar de DinoDome tenminste níet intrapt is dat <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/11/ptero-watnou.html" target="_blank"><i>Pteranodon</i> wordt aangeduid als <i>Pterodactyuls</i>...</a><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZAUWT0P8uzUfTigekZuC67OJof9pW0KhNjq88B68BeNMBWH1xVG4Vs203rl1FZ3Xpc-CImo3OnN9Qof08_jhjDbwF_z2RFleAHuPuOebmtLRxXUBi8H2ugs-Z8_-epHuSfxhvYRldCPVV/s1600/DSC03945.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZAUWT0P8uzUfTigekZuC67OJof9pW0KhNjq88B68BeNMBWH1xVG4Vs203rl1FZ3Xpc-CImo3OnN9Qof08_jhjDbwF_z2RFleAHuPuOebmtLRxXUBi8H2ugs-Z8_-epHuSfxhvYRldCPVV/s320/DSC03945.JPG" width="320" /></a></div>
In plaats daarvan staat hij op het bordje als <i>Rhamphorynchus</i>! Ook weer zo vreemd. <a href="http://microcosmicecology.deviantart.com/art/Rhamphorhynchus-muensteri-325109413" target="_blank">Als er twee pterosauriërs zijn die totaal niet op elkaar lijken...</a><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEizk0-TBHE5hdF3gnbkhp76SsTfBPPYaXY8NQlqveyQdD_DhnXRCOGBI96zk_BqUfkVHpiuFiYKYrUbnpzHi-4Rc-7JERFQS_Vx1qCq1L-hK1iKsawrIHCMK8OrZ5k5cGwvOenW-v_Mmq4u/s1600/DSC03963.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEizk0-TBHE5hdF3gnbkhp76SsTfBPPYaXY8NQlqveyQdD_DhnXRCOGBI96zk_BqUfkVHpiuFiYKYrUbnpzHi-4Rc-7JERFQS_Vx1qCq1L-hK1iKsawrIHCMK8OrZ5k5cGwvOenW-v_Mmq4u/s320/DSC03963.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhkwBzDJZwsPegG-YAygkodEY3oIJ4S57dQ1xcakRDyl6EYVGNZSHR1fb0pZUntlu7SxbbeKCNiP8VeNWT-WBVk4XpQb2wB71GSvweMf2G8cFyNJfDJ4pvDwXICkTYh3B17dT4FtZ4S34si/s1600/DSC03965.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhkwBzDJZwsPegG-YAygkodEY3oIJ4S57dQ1xcakRDyl6EYVGNZSHR1fb0pZUntlu7SxbbeKCNiP8VeNWT-WBVk4XpQb2wB71GSvweMf2G8cFyNJfDJ4pvDwXICkTYh3B17dT4FtZ4S34si/s320/DSC03965.JPG" width="240" /></a> </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjU9gNp-vqoOGWqloZ2hpXnOBNE9FsvIs1Hhbi3qVT3d-p8-1NJuInBOsFcdtTPx8Q5gAjGL-TZpDkDijsXdEo4TiIxWSDvbOD_j-B4tmkZp-OqdNaUM4ByTHqUiHshLsJnsYnLbCBxFDa8/s1600/DSC03967.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjU9gNp-vqoOGWqloZ2hpXnOBNE9FsvIs1Hhbi3qVT3d-p8-1NJuInBOsFcdtTPx8Q5gAjGL-TZpDkDijsXdEo4TiIxWSDvbOD_j-B4tmkZp-OqdNaUM4ByTHqUiHshLsJnsYnLbCBxFDa8/s320/DSC03967.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhLMkHCfSRDmSOcTln4dpRWtJdPcAar99eDeg7qhJ-f5jgGpYidR4Q1ttu4NY6yMlKrwF9QrtA7n7i_TwiV-DH-uB883gRiOR3Rzcj-y_zTJbbG9L27StIzCOn-jHTj6pufR2dX346-SBOB/s1600/DSC03969.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhLMkHCfSRDmSOcTln4dpRWtJdPcAar99eDeg7qhJ-f5jgGpYidR4Q1ttu4NY6yMlKrwF9QrtA7n7i_TwiV-DH-uB883gRiOR3Rzcj-y_zTJbbG9L27StIzCOn-jHTj6pufR2dX346-SBOB/s320/DSC03969.JPG" width="320" /></a></div>
De eetgelegenheid in de dome is opgesierd met een zeer grote, fraaie wandschildering vol dino's. De dino's komen van all over the place. Jura, Krijt, Europa, Amerika, verwacht geen wetenschappelijk verantwoord werk maar gewoon een allegaartje van alles wat de kids cool vinden. <i>Iguanodon</i>, <i>Camarasaurus</i>, <i>Baryonyx</i> en <i>Diplodocus</i> leven hier naast elkaar. De wandschildering is duidelijk gebaseerd op bestaand werk van bekende paleo-artiesten als John Sibbick en Mark Hallett. Deze artiesten lopen er vaker tegenaan dat hun werk door anderen gekopiëerd wordt.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgAJ5Odq_pIGmhma9GbUSQPli3H9ZDG2RaK_YKw1Ot-9JwuRi13wn5HeRL_oDWEeuFyxEVaZGCOPdX7su45dfZodLEHLSj9epq_M2eoi-yIIkjWPKOzEtDY-tMQKvNmZCdWebjofj5MX0_a/s1600/DSC03968.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgAJ5Odq_pIGmhma9GbUSQPli3H9ZDG2RaK_YKw1Ot-9JwuRi13wn5HeRL_oDWEeuFyxEVaZGCOPdX7su45dfZodLEHLSj9epq_M2eoi-yIIkjWPKOzEtDY-tMQKvNmZCdWebjofj5MX0_a/s320/DSC03968.JPG" width="240" /></a></div>
Deze wilde ik even uitlichten. De vleeseter is qua pose gebaseerd op<a href="https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/originals/cc/2c/9f/cc2c9f19f4f676498ddc58f6c9e63c9f.jpg" target="_blank"> dit werk van John Gurche</a>. Het origineel staat op cover van <i>The Dinosaur Heresies</i> van Robert Bakker, één van de beroemdste en invloedrijkste dinoboeken allertijden. Waar ligt de grens tussen homage en rip-off?<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgNCf3V2_vrCm0_4rUM0qP0Ow7EohakY6YEdZKv8PNFpjW-xmCSn-2kCrdyzruwkKbLZiyOabB35kxIsNJpg6IyuDi9NIP5ROwZrVktULLirn2BJ6Pk92QHVSTsF86hnVEqMSGWbvnJrrx5/s1600/DSC03995.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgNCf3V2_vrCm0_4rUM0qP0Ow7EohakY6YEdZKv8PNFpjW-xmCSn-2kCrdyzruwkKbLZiyOabB35kxIsNJpg6IyuDi9NIP5ROwZrVktULLirn2BJ6Pk92QHVSTsF86hnVEqMSGWbvnJrrx5/s400/DSC03995.JPG" width="400" /></a></div>
Terwijl u zich met die vraag mag bezighouden gaan we naar buiten. Naast de DinoDome staat namelijk ook nog deze grappige dinocarrousel. Ik had nog nooit een draaimolen met een dinothema gezien (wel eens een draaimolen met een enkele dino tussen de paarden). Best bijzonder dus.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6WYJUzLaHXDSHp1UvKK5VwzkAgGPD3iQU5OyX8PALz-usJw_panoWwa0zwbZOf1HUPzADLdOs1XYTEgQDYuQz0wbWxm3K0IfjPtmme6NCQJ3azDvmt52HBbYwVrSR9x_papzo3uxC55iA/s1600/DSC03997.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6WYJUzLaHXDSHp1UvKK5VwzkAgGPD3iQU5OyX8PALz-usJw_panoWwa0zwbZOf1HUPzADLdOs1XYTEgQDYuQz0wbWxm3K0IfjPtmme6NCQJ3azDvmt52HBbYwVrSR9x_papzo3uxC55iA/s320/DSC03997.JPG" width="320" /></a></div>
De dino's verdienen niet per sé een prijs voor schoonheid of accuratesse, maar voor zo'n overduidelijk gestileerde kermisattractie is dat ook niet zo erg.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5DCMy5bfa24YyHvm1BUGI6gWhq9gGL-fm-_XZIinM02Zct3LV6w_0eoeMUTMs_HCNvHTxrLYgaUSnL2bKYKr4h1k8iRr17W4qLlDKDjJYoCM-AuK3hfWzRrh5D32yEYXUkqOIsc2091_m/s1600/DSC03996.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5DCMy5bfa24YyHvm1BUGI6gWhq9gGL-fm-_XZIinM02Zct3LV6w_0eoeMUTMs_HCNvHTxrLYgaUSnL2bKYKr4h1k8iRr17W4qLlDKDjJYoCM-AuK3hfWzRrh5D32yEYXUkqOIsc2091_m/s320/DSC03996.JPG" width="240" /></a></div>
De enige sauropode steekt met z'n koppie boven het dak van de draaimolen uit.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEidtLfq4nhA3gPzky7adpaumiHIUlxkUJpeu1C8HcURB2wELBI0pwGg5YfDem2Gk8a_Ty6kInAkrzYsCxuiil_Vt84mtRBZQ3gOQyttUG7hN-GrVMVRM5egn3nwlOrVgnqMwV7DXMreqNES/s1600/DSC03998.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEidtLfq4nhA3gPzky7adpaumiHIUlxkUJpeu1C8HcURB2wELBI0pwGg5YfDem2Gk8a_Ty6kInAkrzYsCxuiil_Vt84mtRBZQ3gOQyttUG7hN-GrVMVRM5egn3nwlOrVgnqMwV7DXMreqNES/s320/DSC03998.JPG" width="320" /></a></div>
Merkwaardig genoeg draaide de draaimolen min-of-meer authentieke Afrikaanse muziek, terwijl bij de eetgelegenheden elders in het park (het park heeft een Afrikagedeelte, een Junglegedeelte en een Toendragedeelte) niets anders te horen was dan liftmuzak. Kunnen daar niet wat exotische sfeerdeuntjes gedraaid worden?<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjfyRp_uNULabrmrVBEr4IPS5SAaVik7u-KOewacUx0k4vvjlOz2yeohUI9xNCUJcwfoY3G5s-faWL7a7mcYmA_cqXNATdvZmam36hi6VgFUF2u_yRbdMf4iHr9dVBsX_6eQKOdbUZPiAid/s1600/DSC03999.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjfyRp_uNULabrmrVBEr4IPS5SAaVik7u-KOewacUx0k4vvjlOz2yeohUI9xNCUJcwfoY3G5s-faWL7a7mcYmA_cqXNATdvZmam36hi6VgFUF2u_yRbdMf4iHr9dVBsX_6eQKOdbUZPiAid/s320/DSC03999.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Is dit <i>Archaeopteryx</i>? Met die lange bek? Het is vrij gebruikelijk om <i>Archaeopteryx</i> met felle kleuren af te beelden (al was het echte beest waarschijnlijk zwart). Maar zoals hier, met een soort pelikanenbek, heb ik hem nog nooit gezien.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgaKOyAemeUoXxDG4_vtjUNi6CcGZACJgBxDVIlo8jTh6pbPTsi24Ljg9NMQJkdu-TQ6PYw5hrCZisw9ThM4HhGSmpUlhUqlGoOzGON_xUBMrrnkEYoZdjZYD3Qneiq3zIGgzh3NqtFFnU3/s1600/DSC03925.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgaKOyAemeUoXxDG4_vtjUNi6CcGZACJgBxDVIlo8jTh6pbPTsi24Ljg9NMQJkdu-TQ6PYw5hrCZisw9ThM4HhGSmpUlhUqlGoOzGON_xUBMrrnkEYoZdjZYD3Qneiq3zIGgzh3NqtFFnU3/s400/DSC03925.JPG" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Tot zover de DinoDome. Het is een leuke speeltuin, waar kinderen veel lol kunnen beleven. Wat de dino's betreft: die zijn, zoals dat in goed Nederlands heet, een <i>mixed bag</i>. Sommige zijn erg mooi, andere uitermate lelijk. De dino's spelen in dit park uiteindelijk een bijrol. Als je naar mooie dinomodellen zoekt kun je beter naar <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/11/recensie-dinoland-zwolle.html" target="_blank">Dinoland Zwolle</a> of <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2017/04/recensie-dinopark-amersfoort.html" target="_blank">Dinopark Amersfoort</a>.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi5BkiUHpTZk392LPTTkRiUyNq84BEpt6jMbytC_MehSosICxBmXF8InT0-RIZxCki8x5viAbq15FDHsohGriIYX_1oB2FfOJUhxq9QMkx9FZciqhfFy3tu-xbnijhxLflrSDaJl8epGqEp/s1600/DSC04011.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi5BkiUHpTZk392LPTTkRiUyNq84BEpt6jMbytC_MehSosICxBmXF8InT0-RIZxCki8x5viAbq15FDHsohGriIYX_1oB2FfOJUhxq9QMkx9FZciqhfFy3tu-xbnijhxLflrSDaJl8epGqEp/s320/DSC04011.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Wel zal ik deze recensie besluiten met een harteijke aanbeveling voor GaiaZoo, wat een erg mooi park is. Ze hebben een bijzondere collectie dieren: naast gebruikelijke dierentuindieren als giraf, leeuw en gorilla vind je er rare snuiters als de muskusos, de veelvraat en de boshond. Mijn persoonlijke favoriet was de grote miereneter. Voor echte dinofans heeft GaiaZoo niet veel te bieden, voor dierenliefhebbers des te meer.</div>
Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-79133577480201794052017-05-22T12:16:00.000+01:002017-05-22T12:16:11.137+01:00Nieuws: Het allermooiste fossielFossielen van dinosauriërs zijn er in allerlei soorten. De botten zijn het bekendst, maar er zijn voetafdrukken, huid en huidafdrukken, <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/12/nieuws-veren-in-barnsteen.html">veren</a>, versteende uitwerpselen, en, zéér zeldzaam, <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/11/nieuws-het-dinobrein.html">versteende stukjes zacht weefsel</a>. Maar het allermooiste, en allerzeldzaamste, is als er ergens een vrijwel complete dinosaurus opduikt, met alles erop en eraan.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbkOHh5HEu3VQG-ex4S95BfQwxj8-JZVQ6BRP67TFb6l3M9GorSBDfnOdObHjWu4q6zM6L5yw09gwRcm1ZUSz-QAhT1osYHkAReoCcobc8fxAkIGdC0-Ch1fpMPR2KbO2Aq92cDzWKeHNb/s1600/nodo1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbkOHh5HEu3VQG-ex4S95BfQwxj8-JZVQ6BRP67TFb6l3M9GorSBDfnOdObHjWu4q6zM6L5yw09gwRcm1ZUSz-QAhT1osYHkAReoCcobc8fxAkIGdC0-Ch1fpMPR2KbO2Aq92cDzWKeHNb/s400/nodo1.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Afbeelding: Robert Clark</td></tr>
</tbody></table>
Dit wonderbaalijke fossiel werd enkele jaren geleden in een mijn in Canada ontdekt en is deze week voor het publiek onthuld. Het is een nog naamloze nodosauriër - een familielid van de bekendere gepantserde ankylosauriërs.<br />
<br />
<a name='more'></a><br /><br />
Van dit soort dino's vinden we meestal delen van het pantser op de rug. Stekels en beenplaten. Soms een schedel. Complete skeletten zijn zeldzaam. Maar dit fossiel slaat alles. Vrijwel het hele beest, van kop tot achterpoten, is in één stuk bewaard gebleven (alleen zijn staart heeft hij niet meer). Niet alleen de benige delen zijn te zien, ook het hoornachtige keratineweefsel waarmee zijn pantser bedekt was en de huid op het gezicht zit er nog op - weefsel dat na de dood meestal vergaat. Er zijn zelfs sporen van kleustoffen gevonden die suggereren dat het dier roodbruin gekleurd was. Het fossiel - zonder staart dus - is zo'n zes meter lang.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjSOKFx_abOwd9aZg4TWc1zu2JhLt2CcnVY-sYJk8wwc1Z6NvC2BFbBt5r2GzVT7AfCqcKUPEz12IMUwN5hJt45_FOtIl3Mg-52MsmZDidt5aSn4Z-3UXFvps_XSM6_4U6zLQgZ_jMeaWWO/s1600/Nodo3.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjSOKFx_abOwd9aZg4TWc1zu2JhLt2CcnVY-sYJk8wwc1Z6NvC2BFbBt5r2GzVT7AfCqcKUPEz12IMUwN5hJt45_FOtIl3Mg-52MsmZDidt5aSn4Z-3UXFvps_XSM6_4U6zLQgZ_jMeaWWO/s320/Nodo3.JPG" width="213" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Afbeelding: Robert Clark</td></tr>
</tbody></table>
Een "mummie" zoals deze is nog nooit eerder opgedoken. Er zijn "mummies" bekend van <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Trachodon_mummy">hadrosauriërs als <i>Edmontosaurus</i>, maar deze zijn vervormd en verschrompeld</a>. De Canadese nodosaurus is helemaal intact. Nooit eerder hebben we zo'n duidelijke, directe glimp opgevangen van hoe een dinosaurus er bij leven uit heeft gezien.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRUirNCW2U9ZEg8I-1r8xE7Nofd7z64xD4ELkWVGa_J_RgPF9QuSmDsK6wDFWfSMoWIJSa5FPuS9HcfuzC6k4LCJ9-kZKhG7GfxMlGRrdJOQgATAB-hWvDZWHSeXs08T1RwgsmjsGiHZVR/s1600/Nodo2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="169" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRUirNCW2U9ZEg8I-1r8xE7Nofd7z64xD4ELkWVGa_J_RgPF9QuSmDsK6wDFWfSMoWIJSa5FPuS9HcfuzC6k4LCJ9-kZKhG7GfxMlGRrdJOQgATAB-hWvDZWHSeXs08T1RwgsmjsGiHZVR/s320/Nodo2.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Afbeelding: Robert Clark</td></tr>
</tbody></table>
Ondertussen is het wachten op een wetenschappelijke publicatie over dit fossiel. Tot dat moment kunnen we nog niet veel zeggen over hoe het beest geleefd heeft, hoe het komt dat het fossiel zo goed bewaard is gebleven, wat voor gevolgen deze ontdekking heeft voor ons begrip van gepantserde dino's, of zelfs hoe hij heet. We houden u op de hoogte.<br />
<span style="font-size: x-small;"><br /></span>
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<a href="http://www.nationalgeographic.com/magazine/2017/06/dinosaur-nodosaur-fossil-discovery/"><span style="font-size: x-small;">http://www.nationalgeographic.com/magazine/2017/06/dinosaur-nodosaur-fossil-discovery/</span></a><br />
<span style="font-size: x-small;"><a href="http://www.nationalgeographic.com/photography/proof/2017/05/nodosaur-fossil-discovery-science-photography/">http://www.nationalgeographic.com/photography/proof/2017/05/nodosaur-fossil-discovery-science-photography/</a></span>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-71052162519571403932017-04-20T12:18:00.000+01:002017-04-21T11:41:21.129+01:00Nieuws: Schudden aan de stamboomBlogbericht nummer vijftig vandaag, en we hebben groot nieuws. Een nieuwe studie heeft vorige maand de hele stamboom van de dinosariërs overhoop gegooid.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhs9Z455THyk1I6j5OR9uSRgr_vRMdaOKDRnnY_SxrtSbbzzUVFwJgMnnAIV20ldPbrQonQ1X7CZq3ILkmiyETJDdLu79LiOTvgJIoEBI7VFDWjVXm_XhFsHtw4Eug83tN9Dx1K62vNka5g/s1600/dinotree.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhs9Z455THyk1I6j5OR9uSRgr_vRMdaOKDRnnY_SxrtSbbzzUVFwJgMnnAIV20ldPbrQonQ1X7CZq3ILkmiyETJDdLu79LiOTvgJIoEBI7VFDWjVXm_XhFsHtw4Eug83tN9Dx1K62vNka5g/s320/dinotree.jpg" width="220" /></a></div>
Tot nu toe hebben we de dino's altijd in twee groepen onderverdeeld. <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/10/veren-deel-2-had-de-eerste-dino-veren.html">Ik heb ze eerder op dit blog simpelweg "Groep A" en "Groep B" genoemd</a>, omdat ik u, trouwe lezer, niet wilde vervelen met moeilijke woorden, maar nu ontkom ik er niet aan om het beestje bij de naam te noemen.<br />
<a name='more'></a><br />
We verdelen dino's in twee groepen op basis van de vorm van hun heup. De saurischiërs - hagedis-heupen- hebben een schaambeen dat naar voren staat, net als bij een hagedis. Bij deze groep horen de suaropoden (langnekken) en de theropoden (vleeseters). Bij de ornithischiërs - vogel-heupen - staat dit bot meer naar achteren, zoals bij een vogel. Alle ornithischiërs zijn planteneters. Bij de ornithischiërs horen onder andere de stegosauriërs, ankylosauriers, ceratopsiden en iguanodonten.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjsducm6BnziIyGFh7xYQ6BuI6FyMD3xTyoQFmJ_lAznnyjGwn5reOje1XHY-6rqoKcWequ-EvtQcXtzvBNJG7Y8POpqvHXAruRjUJJsAuUmGQtBMPhDHh4IxClc4wVe_xFWw7nLeoZ1i-z/s1600/Hips.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="258" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjsducm6BnziIyGFh7xYQ6BuI6FyMD3xTyoQFmJ_lAznnyjGwn5reOje1XHY-6rqoKcWequ-EvtQcXtzvBNJG7Y8POpqvHXAruRjUJJsAuUmGQtBMPhDHh4IxClc4wVe_xFWw7nLeoZ1i-z/s400/Hips.png" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">De "oude situatie". Het verschil zit hem vooral in de vorm van het schaambeen (pubis).</td></tr>
</tbody></table>
De laatste jaren werd duidelijk dat de benaming van deze groepen niet heel gelukkig was. Met name bij de theropoden vind je allerlei dieren bij wie het schaambeen juist naar achter is komen te staan. Bij de <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Therizinosauroidea" target="_blank">therizinosauriërs</a> - een heel merkwaardige groep plantenetende theropoden - is dit bijvoorbeeld het geval, waardoor men jarenlang niet begreep wat voor dino's het nu eigenlijk waren. Ook bij de vogels is dit zo. Inderdaad, vogels zijn theropoden en horen dus feitelijk bij de hagedis-heupen en niet bij de vogel-heupen!<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEikPfrw7RTK2rtaqLi5XVV7IdD8BAYz6H336CGK0IbNRiP3wVSj6j2-rh8ChL5Jkj2nlzPWvwi0lPf9fhhmmnezSZyT6UjDEBYJEtag_s6lSjHPzoM8t4J-xFYRofcxxKRyOvQZ2f25Izp1/s1600/Chart4a.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="280" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEikPfrw7RTK2rtaqLi5XVV7IdD8BAYz6H336CGK0IbNRiP3wVSj6j2-rh8ChL5Jkj2nlzPWvwi0lPf9fhhmmnezSZyT6UjDEBYJEtag_s6lSjHPzoM8t4J-xFYRofcxxKRyOvQZ2f25Izp1/s400/Chart4a.png" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">De "oude situatie"</td></tr>
</tbody></table>
Naast de heupen zijn er wel andere manieren waarin ornitischiërs en saurischiërs van elkaar verschillen.<a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2017/01/opblaasdino-deel-2-vreemde-vogels-en.html"> Zo beschikken saurischiërs over een uitgebreid en fascinerend systeem van luchtzakken en holle botten</a> - iets wat ze delen met de pterosauriërs, maar niet met ornithischiërs. Ornithischiërs hebben over het algemeen een snavel en een flinke batterij kiezen, iets wat saurischiërs (behalve vogels - geen kiezen maar wel een snavel) niet hebben.<br />
<br />
Enfin, een nieuwe studie heeft deze oude tweedeling op losse schroeven gezet.<br />
<br />
Het is moeilijk om op basis van latere dinosauriërs, in al hun diversiteit, te bepalen wie nu precies familie is van wie. Om daar achter te komen, moet je terug in de tijd gaan en zien te ontdekken hoe hun vooruders eruit zagen en hoe deze zich tot elkaar verhielden. Dat is geen makkelijke taak, want een hoop van de allervroegste dino's die we kennen lijken allemaal frustrerend veel op elkaar. <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Eoraptor" target="_blank">Eoraptor</a></i>, <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Eocursor" target="_blank">Eocursor</a></i>, <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Eodromaeus">Eodromaeus</a></i>, <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Fabrosaurus" target="_blank">Fabrosaurus</a></i>, <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Marasuchus" target="_blank">Marasuchus</a></i>, het is moeilijk te zeggen waar in de grote dinostamboom ze precies thuishoren. En ze vormen altijd maar een déél van het geheel. Het fossielenbestand is altijd incompleet. Het is alsof je een puzzel probeert te leggen waarvan meer dan de helft van de stukjes ontbreekt.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCyo7rKexEDfco1a-DZn4p_p6UNPX57wmBF2m_zNYCxqN_mESEkQYGaCF7hRjKIZlD4bVAdpBfKfTT6_0JBlgBfRHk0n892uSdlXRERlPEO0dcD-dxX6Ff1hoxj2M290-hcbHKGVAEqiNj/s1600/engh.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCyo7rKexEDfco1a-DZn4p_p6UNPX57wmBF2m_zNYCxqN_mESEkQYGaCF7hRjKIZlD4bVAdpBfKfTT6_0JBlgBfRHk0n892uSdlXRERlPEO0dcD-dxX6Ff1hoxj2M290-hcbHKGVAEqiNj/s640/engh.jpg" width="564" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Demonstratie hoe ingewikkeld dit werk is. Afbeelding: Brian Engh.</td></tr>
</tbody></table>
Toch hebben Matt Baron, David Norman en Paul Barrett precies dit geprobeerd. Ze hebben een database aangelegd met alle fossielen van de allervroegste dino's en proto-dino's, en precies in kaart gebracht waar en hoe deze van elkaar verschillen. Hun conclusie: De theropoden, de vleeseters die samen met de sauropoden altijd in de groep "saurischia" zijn geplaatst, lijken nauwer verwant te zijn aan de ornithischiërs dan aan de sauropoden. Als dat zo is, is "saurischia" geen geldige groep.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_Hylzy4ujAw6pvhPIevAYCa-KzO6jOeHQYgkMgC-qSCdSThzs0YMXXQYC2VoZ_Z3SZk5SBS-w34a6RpzHLAisnyLPCXir_vxthHdsOXzy1BjcCLPrJEfwJOInwZZj1XhlvUkGjKTvVUvx/s1600/Chart4c.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="280" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_Hylzy4ujAw6pvhPIevAYCa-KzO6jOeHQYgkMgC-qSCdSThzs0YMXXQYC2VoZ_Z3SZk5SBS-w34a6RpzHLAisnyLPCXir_vxthHdsOXzy1BjcCLPrJEfwJOInwZZj1XhlvUkGjKTvVUvx/s400/Chart4c.png" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">De situatie volgens Baron et al.</td></tr>
</tbody></table>
In plaats daarvan zou je dino's kunnen verdelen in enerzijds de sauropodomorfen - sauropoden en hun voorlopers - en anderzijds de ornithoscelida - de theropoden en de ornithischiërs. De ornithischiërs blijven in deze situatie bestaan, maar als subgroep van de ornithoscelida.<br />
<br />
Uiteraard is deze conclusie niet zonder tegenstanders. Zodra er nieuwe fossielen opduiken van de allervroegste dino's zou de stamboom zomaar weer anders kunnen worden. Maar Baron en de anderen hebben wel laten zien dat de klassieke manier waarop we dino's altijd in tweeën hebben verdeeld niet per sé juist hoeft te zijn. En dat kan weer verstrekkende gevolgen hebben voor hoe we denken over eigenschappen die we verwachten aan te treffen bij dino's. Wordt ongetwijfeld vervolgd.<br />
<span style="font-size: x-small;"><br /></span>
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<a href="https://blogs.scientificamerican.com/tetrapod-zoology/ornithoscelida-rises-a-new-family-tree-for-dinosaurs/"><span style="font-size: x-small;">https://blogs.scientificamerican.com/tetrapod-zoology/ornithoscelida-rises-a-new-family-tree-for-dinosaurs/</span></a><br />
<a href="https://pickingbones2.wordpress.com/2017/03/26/first-blog-post/"><span style="font-size: x-small;">https://pickingbones2.wordpress.com/2017/03/26/first-blog-post/</span></a><br />
<a href="http://www.nature.com/nature/journal/v543/n7646/full/nature21700.html"><span style="font-size: x-small;">http://www.nature.com/nature/journal/v543/n7646/full/nature21700.html</span></a><br />
<a href="https://phys.org/news/2017-03-roots-dinosaur-family-tree.html"><span style="font-size: x-small;">https://phys.org/news/2017-03-roots-dinosaur-family-tree.html</span></a>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-23123151894269445632017-04-16T19:50:00.000+01:002017-04-25T23:05:53.989+01:00Recensie: DinoPark AmersfoortHet is weer eens tijd voor een recensie! Ik heb in het paasweekend een tripje ondernomen naar DierenPark Amersfoort (ja, die hoofdletter midden in het woord is lelijk, maar zo heet het nu eenmaal). En ik kwam niet alleen voor de dieren...<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiEd1KiKJcDy3sQs6F0LTo6zgqBLf9p1KKVIC-bX80CtxrrYXyUwEPQ2gka-q09UdgFAxZrg78CpKUUlCmQ5CRgNzuiJRu_yziKOcm005lMOnHzpVb88VHnVVnA-XiHeldVbvx1s19T_nNp/s1600/DSC03860.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiEd1KiKJcDy3sQs6F0LTo6zgqBLf9p1KKVIC-bX80CtxrrYXyUwEPQ2gka-q09UdgFAxZrg78CpKUUlCmQ5CRgNzuiJRu_yziKOcm005lMOnHzpVb88VHnVVnA-XiHeldVbvx1s19T_nNp/s400/DSC03860.JPG" width="400" /></a></div>
<a name='more'></a>Een jaar of tien geleden werd het dierenpark uitgebreid met een groot stuk bos waar een flink aantal modeldino's op ware grootte zijn neergezet. De geschiedenis van het DinoBos, zoals opgetekend door Wikipedia, is fascinerend. Het was de bedoeling dat het dinobos tijdelijk zou zijn, en dat op deze plek een nieuw, groter chimpanseeverblijf zou komen. Dierenbeschermers staken hier, om voor mij volstrekt onbegrijpelijke reden, een stokje voor, waardoor de chimps het nog altijd met hun oude, kleinere verblijf midden in de dierentuin moeten doen - dat kan de bedoeling van die dierenvrienden toch niet geweest zijn?<br />
<br />
Enfin. Het liep zoals het gelopen is. Het DinoBos is omgedoopt tot DinoPark en een permanente attractie in de dierentuin geworden. Tijd voor een wandeling door de oertijd.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbY2c4S4cbaKsIItIQQG5oxrrIRPW5kVqieRFQ7xpvO8nfiU4xha4KkMAO3KxgwqygXA3U5yv9qIj64AmOzImqMMqBAS4KwbLI92qWqfQzgoXMzfbmYVkSiHFk1PGoTu3gq4MfisDmiHX3/s1600/DSC03821.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbY2c4S4cbaKsIItIQQG5oxrrIRPW5kVqieRFQ7xpvO8nfiU4xha4KkMAO3KxgwqygXA3U5yv9qIj64AmOzImqMMqBAS4KwbLI92qWqfQzgoXMzfbmYVkSiHFk1PGoTu3gq4MfisDmiHX3/s320/DSC03821.JPG" width="240" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
We gaan door de poorten, en we krijgen meteen een onvervalst stuk oer-Hollandse flauwekul voor de kiezen. Dino's die brullen? Ruimte in de keel? Geen idéé waar ze het vandaan halen, <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2017/01/geluid-deel-1-t-rex-genante-geheim.html">het staat volkomen haaks</a> op de heersende wetenschappelijke ideeën over <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2017/01/geluid-deel-2-het-orkest-van-de-oertijd.html">het geluid dat dino's maakten</a>. Gelukkig zijn de modellen erg fraai.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjActDWvvRaYz7Ho7LokjJVqBehk28AxOEpLmkt5n85PnbCwJPWC9dSpBq8QMNjaVLEifomccPL5cNSUzTXrcbCjDFSRykA8z5vpqlEM6tUqtqveZDcdj6v2L-v-c1nwqeWzyGDb_DsE8_z/s1600/DSC03828.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjActDWvvRaYz7Ho7LokjJVqBehk28AxOEpLmkt5n85PnbCwJPWC9dSpBq8QMNjaVLEifomccPL5cNSUzTXrcbCjDFSRykA8z5vpqlEM6tUqtqveZDcdj6v2L-v-c1nwqeWzyGDb_DsE8_z/s320/DSC03828.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Net als in Dinoland begint de reis met, of all things, een vis uit het Devoon. Deze hier is, in tegenstelling tot <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/11/recensie-dinoland-zwolle.html">het vreemde wezen in Dinoland</a>, tenminste duidelijk herkenbaar als <i><a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/10/halloween-de-griezeligste.html">Dunkleosteus</a></i>. Hij is wel een paar maten te klein; iets waar de rest van de dino's beslist geen last van heeft...</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKhFEXcY7llP0IBnRJUSI6UsHZcz0dTCac30RD5T2MSeY0gzmbB3E26pnO3bL6FpNY36nY2Aa7Huyk0lzcKHj_vSxqtKjhwr5wGWSlCEXPc1RA7EQ2ytJNxYJQu7iR8una94JcsmnbAzBS/s1600/DSC03829.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKhFEXcY7llP0IBnRJUSI6UsHZcz0dTCac30RD5T2MSeY0gzmbB3E26pnO3bL6FpNY36nY2Aa7Huyk0lzcKHj_vSxqtKjhwr5wGWSlCEXPc1RA7EQ2ytJNxYJQu7iR8una94JcsmnbAzBS/s320/DSC03829.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhMnXCD5bNd026iPomYpBPjoqWwtUqG72pOmA7PxBldn4O6LS2Wp_dFf0cxtSFiHubOm9XhJO89xLOrVX4mv9BmzMmGrtNJLEJCd32MCJR1hfBIkk5OOodL2XdksO8PMYKXKXzrm4TuuAR/s1600/DSC03831.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhMnXCD5bNd026iPomYpBPjoqWwtUqG72pOmA7PxBldn4O6LS2Wp_dFf0cxtSFiHubOm9XhJO89xLOrVX4mv9BmzMmGrtNJLEJCd32MCJR1hfBIkk5OOodL2XdksO8PMYKXKXzrm4TuuAR/s320/DSC03831.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1HpyzPa9qNud-FCVBOf9S0yegE89IOiYVdMdOMnjMrq4e_XtKSFd72ezsoylFtR7C6e4ltaTZtJ3Pcn-AV8lGPF4ebFdb6s5d0V2Z105n2hr4JAksesnyvOP_ogn-yuKWDQadbRFCuved/s1600/DSC03832.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1HpyzPa9qNud-FCVBOf9S0yegE89IOiYVdMdOMnjMrq4e_XtKSFd72ezsoylFtR7C6e4ltaTZtJ3Pcn-AV8lGPF4ebFdb6s5d0V2Z105n2hr4JAksesnyvOP_ogn-yuKWDQadbRFCuved/s320/DSC03832.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="text-align: center;">Voor we bij de echte dino's zijn krijgen we toch nog wel aardig wat obscure voorgangers: <i>Edaphosaurus</i> en <i>Protosaurus</i> maken hun opwachting (ondanks dat "<i>Protosaurus</i>" volgens mij niet bestaat), en natuurlijk ontbreekt <i>Dimetrodon</i> niet. Wederom gebeurt hier iets onbegrijpelijks: er staat een <i>T. rex</i> naast, tweehonderd miljoen jaar verdwaald in de tijd. Naar de reden kunnen we alleen gissen.</span></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEipntmxvRUKT7M4VdTe_afH_fj3RDf4wa9VnyRCnihAsZwmKzWmKDvOp_VR6911bsoJbji_v2j4lIzyMvwpkuggL1ipd5oCZonQBAdkO8NPSOJhigspZZpI6Xee2JGCNvUrHjbyJhktcawH/s1600/DSC03834.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEipntmxvRUKT7M4VdTe_afH_fj3RDf4wa9VnyRCnihAsZwmKzWmKDvOp_VR6911bsoJbji_v2j4lIzyMvwpkuggL1ipd5oCZonQBAdkO8NPSOJhigspZZpI6Xee2JGCNvUrHjbyJhktcawH/s320/DSC03834.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
In het Trias treffen we de usual suspects: <i>Plateosaurus</i> (per abuis op vier poten) en, hierboven, een uiterst hippe punk-<i>Coelophysis</i>, compleet met hanenkam. Er was ooit een vreemde trend om <i>Syntarsus</i> (die tegenwoordig als synoniem van <i>Coelophysis</i> wordt gezien) <a href="http://babbletrish.blogspot.nl/2011/02/syntarsus-and-his-badass-mohawk.html" target="_blank">af te beelden met een kuif</a>. Dit was ruim voordat gevederde dino's echt een ding werden, dus hoe het komt? Geen idee.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj3DA9uLkHv2zZgVmOTqEC2RaEHsNHtYNV3CqQ6Kfpy0Buivv3xg2jHiNQIW3HATMNaa_Rdqctz63F7-elhfuryLC0lPj4jIRP75sgVAaKwThzW8vWVK4TUfr6tE4s7J-BHUmo-IJwH1wzi/s1600/DSC03847.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj3DA9uLkHv2zZgVmOTqEC2RaEHsNHtYNV3CqQ6Kfpy0Buivv3xg2jHiNQIW3HATMNaa_Rdqctz63F7-elhfuryLC0lPj4jIRP75sgVAaKwThzW8vWVK4TUfr6tE4s7J-BHUmo-IJwH1wzi/s400/DSC03847.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhS2sH3Ba53waEPTtwfDBo4BbWm2GeZeqjoGKBrHV52ciDK3OfeROMq5ksoPCHk_zCJk8JLmMzlrNGIBL1yrYbDykdpTWdZbFqLWLlSPWJ0llbVTcJ63A86AAuGTWExxn0qLwgQg5y9bABh/s1600/DSC03848.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhS2sH3Ba53waEPTtwfDBo4BbWm2GeZeqjoGKBrHV52ciDK3OfeROMq5ksoPCHk_zCJk8JLmMzlrNGIBL1yrYbDykdpTWdZbFqLWLlSPWJ0llbVTcJ63A86AAuGTWExxn0qLwgQg5y9bABh/s400/DSC03848.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
In het Jura wordt het pas echt gaaf: sauropoden op ware grootte! Hier is een enorme <i>Diplodocus</i>. Niets op aan te merken, behalve dan dat dit soort reusachtige beesten moelijk te fotograferen zijn...</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijviUoJT8OQDHN8kw40jps-jvR7wI0C2wynPP3A071_ftkqAbIM27qqrE6FZdZk8BJYgveywvhij92_O95pzVoxv6AOK2Go4u9itus71lIgVRXVjc2-UXkoNmjWZxVnIEWu1HiGbTjwStd/s1600/DSC03853.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijviUoJT8OQDHN8kw40jps-jvR7wI0C2wynPP3A071_ftkqAbIM27qqrE6FZdZk8BJYgveywvhij92_O95pzVoxv6AOK2Go4u9itus71lIgVRXVjc2-UXkoNmjWZxVnIEWu1HiGbTjwStd/s640/DSC03853.JPG" width="480" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgSyNp2r66vcQfp4URcm6xuqhQ-3WigWP4YcCKAj2Y6o79aXe5n11KmSSsGRtXrpjfvBr1VT1FLJ-L9lcUG9ykcIhxqd3218EkpdPH2TklD4vs5fm7ISNbTBKkGJkckIjTrgv7IePxzNlFz/s1600/DSC03856.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgSyNp2r66vcQfp4URcm6xuqhQ-3WigWP4YcCKAj2Y6o79aXe5n11KmSSsGRtXrpjfvBr1VT1FLJ-L9lcUG9ykcIhxqd3218EkpdPH2TklD4vs5fm7ISNbTBKkGJkckIjTrgv7IePxzNlFz/s400/DSC03856.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
En dan de echte topper: deze kolos van een <i>Brachiosaurus</i> (of <i>Giraffatitan</i>, zo je wilt). Uiteraard gebaseerd op die in Jurassic Park, maar het zit 'm in de details...</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiRl60Q615wPE8lq6dtGHC5i8kWxa3orlW4VhVJ-0Y2gyooHINz__9xSUJmPU_kgzVBirCbDUh-G9nMLAO30jkdmsiL6ftrJ4aj6Mzn2mUA_4d4UsTxLeUTTaRUAgydZa533pL3nts4fXRh/s1600/DSC03855.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiRl60Q615wPE8lq6dtGHC5i8kWxa3orlW4VhVJ-0Y2gyooHINz__9xSUJmPU_kgzVBirCbDUh-G9nMLAO30jkdmsiL6ftrJ4aj6Mzn2mUA_4d4UsTxLeUTTaRUAgydZa533pL3nts4fXRh/s320/DSC03855.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
De poten zijn behoorlijk accuraat, met een grote, naar binnen gekeerde klauw aan de voorpoot. Je ziet dit soort dino's heel vaak ten onrechte met olifantenpoten, maar in deze valkuil wordt niet getrapt.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgA7CxP-hD4LNpuJeTxi46XJlMUTVyoRfJsD1OlsLX_ADcnRXunOmK0FbXA8jRpc5kCLm65rpXxS97Knvhxyfne_u9gPTx2dqWClvDuCXD7fGOvb2AN-wFGBFhYLQo6uhSY5bZlRYKWPoe_/s1600/DSC03850.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgA7CxP-hD4LNpuJeTxi46XJlMUTVyoRfJsD1OlsLX_ADcnRXunOmK0FbXA8jRpc5kCLm65rpXxS97Knvhxyfne_u9gPTx2dqWClvDuCXD7fGOvb2AN-wFGBFhYLQo6uhSY5bZlRYKWPoe_/s320/DSC03850.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
De vleeseters hebben minder geluk wat hun poten betreft. <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/12/uitgelicht-sluiphandjes-en-klaphandjes.html">Ze hebben allemaal sluiphandjes, terwijl het klaphandjes moeten zijn</a>. Het spijt me bijna dat ik dit weet. Deze <i>Allosaurus</i>, met verkeerd gevormde hoorntjes en wel erg spitse snuit, is sowieso niet heel geweldig.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgZqIG6bD3cZY1HTPZC9uzaR8UbNWa_ACJ4kcEVJhAFc3F_kA5hTAFpOKYMcA-Ok9Iyie9QlB2dbhFm2cR9YhdZ0AMYkZyVLw35505wQYqtgXtS6hqNmV0Q5c3wjr1EtUPZg7h2BqAdwl9U/s1600/DSC03842.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgZqIG6bD3cZY1HTPZC9uzaR8UbNWa_ACJ4kcEVJhAFc3F_kA5hTAFpOKYMcA-Ok9Iyie9QlB2dbhFm2cR9YhdZ0AMYkZyVLw35505wQYqtgXtS6hqNmV0Q5c3wjr1EtUPZg7h2BqAdwl9U/s320/DSC03842.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Het kunnen niet allemaal winnaars zijn. <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/11/dino-in-de-krimpfolie.html">In dit stukje vertel ik iets over de betreurenswaardige trend van het shrink-wrappen</a>, en deze <i>Europasaurus</i> is daar wel een heel extreem voorbeeld van. Brr! Jammer, want het idee om deze dwergsauropode te laten zien (en <i>en passant</i> iets uit te leggen over eiland-dwerggroei) is erg leuk.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjKsJQn2pCQToeipZ9weaBJ1_yxf3ZCkixIeK2kYsYz7ugn0LZNp07SMPwIWLsU632NG0YMtvFlCZIBpPB1mZU5_odCe3aFCNQVSvZ-GhdgVBpnLD0tgbUvqUiYcHcz-82Z23ngjANlfgvy/s1600/DSC03867.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjKsJQn2pCQToeipZ9weaBJ1_yxf3ZCkixIeK2kYsYz7ugn0LZNp07SMPwIWLsU632NG0YMtvFlCZIBpPB1mZU5_odCe3aFCNQVSvZ-GhdgVBpnLD0tgbUvqUiYcHcz-82Z23ngjANlfgvy/s400/DSC03867.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
We gaan naar het Krijt, en onvermijdelijk komen we naakte dino's tegen die toch echt veren moeten hebben. Wat heb ik hierover te zeggen wat ik niet al gezegd heb bij mijn recensies over <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2017/01/recensie-naturalis-t-rex-in-town.html">Naturalis</a>? Dat <i>Iguanodon</i> en <i>Deinonychus</i> geen tijdgenoten waren?</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjJPtBeRwAoEqzI9SpTeWLIj9WznuL07Cwv0IZ-6v-GzqLYISKGKcRHp8DVMJx-PSGicsq0-9dkhIP2-tbY_XWbxXfM4XhtTa0lakX2I5ajAk4yZKhFbtVp9ZfwWBXP71DTEP-X2WQyPT4Q/s1600/DSC03872.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjJPtBeRwAoEqzI9SpTeWLIj9WznuL07Cwv0IZ-6v-GzqLYISKGKcRHp8DVMJx-PSGicsq0-9dkhIP2-tbY_XWbxXfM4XhtTa0lakX2I5ajAk4yZKhFbtVp9ZfwWBXP71DTEP-X2WQyPT4Q/s320/DSC03872.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Wellicht dit. Het park staat erop om alle beesten wiens naam op "-don" eindigt "-dont" te noemen. In plaats van <i>Iguanodon</i> wordt de planteneter uit België consequent "Iguanodont" genoemd. Niet helemaal juiste terminologie: er bestaat wel zoiets als "een iguanodont" - dat wil zeggen, een familielid van <i>Iguanodon</i> - maar <i>Iguanodont</i> is geen geldige soortnaam. "Dimetrodont" en "Troödont" hebben hetzelfde probleem. Iemand achter de schermen was in de war.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgKp47_EiuGpgrig-Rqz2WRRQOB3RdzbdfgZiSDjtlk9itSGbiHvwI9dKdJMARW4OjsRMxBfC5KrqA6HyzJsJcCNm9q1jqL1Rv-Q5R6ivHqaOGE9QrcZ5VERcpZYeeSm-WuWsbtglC8UIrI/s1600/DSC03865.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgKp47_EiuGpgrig-Rqz2WRRQOB3RdzbdfgZiSDjtlk9itSGbiHvwI9dKdJMARW4OjsRMxBfC5KrqA6HyzJsJcCNm9q1jqL1Rv-Q5R6ivHqaOGE9QrcZ5VERcpZYeeSm-WuWsbtglC8UIrI/s400/DSC03865.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Naast de naakte <i>Deinonychussen</i> een poging om het goed te maken met deze goedbedoelde "gevederde <i>Velociraptor</i>". Uiteraard nog een flink eind verwijderd van hoe het wél moet. Ooit zullen ze het wel goed gaan doen, toch?</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJ2l5It_cOBC0XFWylWaoiupcKduQIedB4mxR0cEtqMN4CfKLvlJeufdpVz5ZPae-4N72BrCdz1T2l2NJTaGpNCNPAmgQXlq41vZJycQ-OzGaZKZrviOgedZpLgq6dgKEhH4vBcX1Bofff/s1600/DSC03876.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJ2l5It_cOBC0XFWylWaoiupcKduQIedB4mxR0cEtqMN4CfKLvlJeufdpVz5ZPae-4N72BrCdz1T2l2NJTaGpNCNPAmgQXlq41vZJycQ-OzGaZKZrviOgedZpLgq6dgKEhH4vBcX1Bofff/s400/DSC03876.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Toch?</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhvTV_2rAJtGBS8n_h7o35vf5X7FlmhLpymxisLmeRwou89kl0j4ZmTcHCoa0YNxVppJ1DZt1D48bsfwLOOUVpX-8v-i4S-ZYGGoKUz2yc7txQ6j50gVwlPitUrdt6WEOoRe5oeFioqvGE/s1600/DSC03883.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhvTV_2rAJtGBS8n_h7o35vf5X7FlmhLpymxisLmeRwou89kl0j4ZmTcHCoa0YNxVppJ1DZt1D48bsfwLOOUVpX-8v-i4S-ZYGGoKUz2yc7txQ6j50gVwlPitUrdt6WEOoRe5oeFioqvGE/s320/DSC03883.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Tijd voor iets leukers: Ceratopsiden. Om redenen die ik niet kan verklaren is <i>Centrosaurus</i> mijn favoriet uit die familie, en hij staat er keurig bij. Het is geen voor de hand liggende dinosaurus in een dinopark, dus des te leuker dat hij er staat.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0v0hsAXhwbhe__beu1lLYSWaPBWs8J8tN7c-SytIjLbrQkewhXSLySZqWMUJUXb9dnBOZ4fCuDvwWVHWHqMvYSAStY9-nnF2ha6X_T3YoOHDcXJ8W6JPdvPk05eL3725TETyiQAXQbVEG/s1600/DSC03886.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0v0hsAXhwbhe__beu1lLYSWaPBWs8J8tN7c-SytIjLbrQkewhXSLySZqWMUJUXb9dnBOZ4fCuDvwWVHWHqMvYSAStY9-nnF2ha6X_T3YoOHDcXJ8W6JPdvPk05eL3725TETyiQAXQbVEG/s320/DSC03886.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
En wat dacht je van deze twee? <i>Protoceratops</i>, rechts, is een dino die je nog wel eens ziet in dinoparken, maar<i> Leptoceratops</i> (links) is volkomen onbekend. Er zijn véél soorten dino's in dit park, en een hoop ervan zijn helemaal niet bekend bij het grote publiek. <i>Kentrosaurus</i>, <i>Scelidosaurus</i>, <i>Euoplocephalus</i>, <i>Probactrosaurus</i>. Ik kan je wel zeggen: als je hier weggaat ken je een hoop nieuwe soorten.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9epQg596XE5uQPPO3JxPNhRoVrgSenwaO4UEddiVIv09vrJyDtICu6mkWj2P1nQt_7CZbldefLUxeqfegwUalR6bUNT7RNiRjly8Iwj0dZsUy-8K2aJKVqjC3qOFVqo5yyIeqVkrWfN_X/s1600/DSC03891.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9epQg596XE5uQPPO3JxPNhRoVrgSenwaO4UEddiVIv09vrJyDtICu6mkWj2P1nQt_7CZbldefLUxeqfegwUalR6bUNT7RNiRjly8Iwj0dZsUy-8K2aJKVqjC3qOFVqo5yyIeqVkrWfN_X/s400/DSC03891.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Dat wil niet zeggen dat de oude bekenden er niet ook gewoon bij zijn. Deze gigantische <i>Triceratops</i> bijvoorbeeld.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiUwAjrBCE5tXf1owt5mZVO6nMY32nHq73IJy-rN2aXJ8vaqAx5csGmc3d0fxuOLeTPk6KbIWeRy9665NtqTqzCedcmt_Fx9H7Fi4WCnMJcLlAbPHmmGvneuspCwMSFPyRqFNKl4WFKFVcH/s1600/DSC03892.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiUwAjrBCE5tXf1owt5mZVO6nMY32nHq73IJy-rN2aXJ8vaqAx5csGmc3d0fxuOLeTPk6KbIWeRy9665NtqTqzCedcmt_Fx9H7Fi4WCnMJcLlAbPHmmGvneuspCwMSFPyRqFNKl4WFKFVcH/s320/DSC03892.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Over oude bekenden gesproken: <i>T. rex</i> is natuurlijk een moetje. Ik ben meer te spreken over de planteneters in het park dan de vleeseters, zelfs als je de verkeerd geplaatste voorpootjes door de vingers (haha) ziet. Ik voel deze <i>T. rex</i> gewoon niet zo, weet je?</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8al85hlaaNp0PSpBgCPhlIdyOoUMte0_NM4eA3ObZKPaKglQRKNQQ4qHrTtrx29qssmIAhDP3vG-36BqCi-NsyyK9ozaf-9TZcHxcBPAv_Ubq2zhh16eXzZ7qCxLN7tZ6a3RpyKZT6GWZ/s1600/DSC03893.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8al85hlaaNp0PSpBgCPhlIdyOoUMte0_NM4eA3ObZKPaKglQRKNQQ4qHrTtrx29qssmIAhDP3vG-36BqCi-NsyyK9ozaf-9TZcHxcBPAv_Ubq2zhh16eXzZ7qCxLN7tZ6a3RpyKZT6GWZ/s400/DSC03893.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Leuk dat heel veel dino's ook een jonkie hebben. Deze mollige baby-rexjes zijn overduidelijk gemaakt door iemand die geen idee heeft hoe jonge <i>Tyrannosaurusjes</i> er echt uit hebben gezien: ze hadden juist een spitse snuit en lange beentjes. Maar wat maakt het uit? Ze zijn schattig.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi2FhHpiGENNHLqCQ45iXO8WTqO-TCrKPS29r1S9SIdK8L9S04gmN89jmxeqeEFhI7_Hq64mqOHifNj_uertXWksfuB__qcYI7L2t9leeseAwzEThUO7NM_0Eg1dBnLS1NFrWSxIRo0pDl4/s1600/DSC03822.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi2FhHpiGENNHLqCQ45iXO8WTqO-TCrKPS29r1S9SIdK8L9S04gmN89jmxeqeEFhI7_Hq64mqOHifNj_uertXWksfuB__qcYI7L2t9leeseAwzEThUO7NM_0Eg1dBnLS1NFrWSxIRo0pDl4/s320/DSC03822.JPG" width="240" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
De meeste dino's in het DinoPark zijn schitterend, en door hun grootte ronduit indrukwekkend. Dat geldt niet alleen voor de sauropoden: ook de modellen van dino's als <i>Iguanodon</i>, <i>Maiasaura</i> en <i>Triceratops</i> zijn heel groot. Ze geven je echt een nieuw gevoel van respect voor deze dieren. De accuratesse bij de planteneters is beter dan ik verwacht had.<br />
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
Een ander sterk punt is de pure hoeveelheid aan verschillende soorten. Dit dinobos staat werkelijk própvol dino's, en er zijn er nog veel meer dan ik op dit blog heb laten zien. Je leert op z'n minst een hoop nieuwe soorten dino's kennen, en ook als je hun namen niet onthoudt ontdek je hier in ieder geval dat er veel meer soorten dino's waren dan alleen <i>T. rex</i>, <i>Triceratops</i> en diemetdielangenek.</div>
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
Niet ieder model is even mooi, en het zijn vooral de vleeseters die niet het hoge niveau halen van de planteneters. De verkeerd geplaatste voorpoten en het gebrek aan veren zijn een probleem. Ook is de informatie op de borden niet altijd goed. Ze hebben een paar namen verkeerd (<i>Maiasaura</i> wordt bijvoorbeeld consequent <i>Maiasaurus</i> genoemd) en komen met een aantal onjuistheden.</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgu-QLZukYJYxCj7MAN6CijzO9l06edn0fisVtf_YfswO_VSa_b-M7XFo2D61d5Rl10bYCkjgqOFxHCVwgFgqQxbYtiG66knkqsk9TJ-n8hiYGhK9d1yqbwdRl4KlwaftSduJ2DWxostdEx/s1600/DSC03897.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgu-QLZukYJYxCj7MAN6CijzO9l06edn0fisVtf_YfswO_VSa_b-M7XFo2D61d5Rl10bYCkjgqOFxHCVwgFgqQxbYtiG66knkqsk9TJ-n8hiYGhK9d1yqbwdRl4KlwaftSduJ2DWxostdEx/s320/DSC03897.JPG" width="240" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Elders in DierenPark Amersfoort: Deze junk-art dino, gemaakt door Patrick Visser.</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: left;">
DierenPark Amersfoort is een lommerrijke en smaakvol ingerichte dierentuin. De dieren zien er goed verzorgd uit, en zijn vaak van dichtbij te bewonderen. Voor dinofans en liefhebbers van een mooie dierentuin dus best een bezoekje waard.</div>
Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-51384974059193761412017-03-20T18:52:00.002+01:002017-03-20T21:27:57.949+01:00Waar of niet waar: T. rex evolueerde in een kipHet zal je verbazen, maar evolutie werkt in de echte wereld heel anders dan bij Pokémon.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg40D8Q-iu2D7m0tGlbsMfbvzJNj9CGHCUTjaDTtvG3WabjCfibXnsmVi6DqSKiMBUsQ9UDRlgPO_RcyusxUNwC8Tn3Kx_oeqDqzFEkk6eztv2oPG5Ww09q6_nnn4Gq-O6M4yKx08hZIuom/s1600/pokemon.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="169" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg40D8Q-iu2D7m0tGlbsMfbvzJNj9CGHCUTjaDTtvG3WabjCfibXnsmVi6DqSKiMBUsQ9UDRlgPO_RcyusxUNwC8Tn3Kx_oeqDqzFEkk6eztv2oPG5Ww09q6_nnn4Gq-O6M4yKx08hZIuom/s320/pokemon.png" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Afbeelding: Ken Sugimori</td></tr>
</tbody></table>
Om te beginnen zie je het niet gebeuren. Evolutie werkt zo langzaam en zo geleidelijk dat je miljoenen jaren nodig hebt om van één soort een andere te maken. Bovendien heeft evolutie geen duidelijk doel. Bij Pokémon is de geëvolueerde vorm bijna altijd groter en sterker dan het eerdere stadium. In het echt kan evolutie voor hetzelfde geld de andere kant op werken. Veel dieren zijn in de loop der miljoenen jaren kleiner geworden.<br />
<br />
<a name='more'></a><a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/09/probleempje-voor-trix.html">Elders op dit blog schreef ik over de (omstreden) hypothese dat <i>T. rex</i> in een klein miljoen jaar tijd slanker en kleiner werd</a>. Vandaag gaat het over de extreme variant daarvan: je hoort wel eens zeggen dat <i>T. rex</i> de voorouder is van de gewone kip. Dit gaat vaak gepaard met de verzuchting dat de wetenschap alles verpest en dat dino's vroeger veel cooler waren. <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/09/maar-ze-zijn-niet-eng.html">Over die overweging heb ik dit te zeggen</a>.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhMQAM5m03Ayq-fjcdLsZNu086rikhLLEuAsVednLj7sSUlg6Q2cLeCURY_glBwv-gdNLJEEcRbMhkPB6-TDNojq74GJ-f4njYK7Zwh78SGc5BkF1bgr5Cz-_TxeVONVOjA4OZYDqQo8d9j/s1600/reyrex.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhMQAM5m03Ayq-fjcdLsZNu086rikhLLEuAsVednLj7sSUlg6Q2cLeCURY_glBwv-gdNLJEEcRbMhkPB6-TDNojq74GJ-f4njYK7Zwh78SGc5BkF1bgr5Cz-_TxeVONVOjA4OZYDqQo8d9j/s320/reyrex.jpg" width="282" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Afbeelding: Luis V. Rey</td></tr>
</tbody></table>
Is het echt waar dat <i>T. rex</i> in 65 miljoen jaar tijd evolueerde in een kip? In letterlijke zin: zeker niet. Kippen zijn vogels en vogels zijn de nazaten van dinosauriërs, dat is zeker waar. Maar <i>T. rex</i> zelf is niet in een vogel geëvolueerd. Wel is het zo dat <i>T. rex</i> en de kip (latijnse naam: <i>Gallus gallus</i>) een gemeenschappelijke voorouder hebben gehad. Deze leefde vermoedelijk ergens in het Jura. Het is zeer waarschijnlijk dat deze voorouder veren had; je komt in deze dinofamilie overal veren tegen.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg6RN0N7UqFdR2p28FgApVitODvcqSjwl8R5NWYKmTrIr0a1NKhtT3pofuTv28tMZNTkdgB7j2v6Yvps-mAteVaofVXVdHuwVRPvM4oo8tU5Uy_KVCXlkJzUMkb3UfUgyy4NYV_UhjhelKQ/s1600/Davide-Bonnadonna-theropod-size-evolution-600-px-tiny-July-August-Darren-Naish-Tetrapod-Zoology.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="155" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg6RN0N7UqFdR2p28FgApVitODvcqSjwl8R5NWYKmTrIr0a1NKhtT3pofuTv28tMZNTkdgB7j2v6Yvps-mAteVaofVXVdHuwVRPvM4oo8tU5Uy_KVCXlkJzUMkb3UfUgyy4NYV_UhjhelKQ/s640/Davide-Bonnadonna-theropod-size-evolution-600-px-tiny-July-August-Darren-Naish-Tetrapod-Zoology.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Zo zagen de voorouders van de vogels er waarschijnlijk uit. Afbeelding: Davide Bonnadonna</td></tr>
</tbody></table>
De vogels stammen af van een groep vleesetende dinosaurussen die in de loop van de evolutie steeds kleiner werden. Ze kregen <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/10/veren-deel-1-wat-zijn-veren.html">complexere veren</a>, <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/12/hoe-slim-zijn-dinos.html">grotere hersenen</a>, een gevariëerder diëet en leerden uiteindelijk zelfs vliegen. In een vroeg stadium takte de groep dino's die tot <i>T. rex</i> zou leiden van deze lijn af. De lijn van <i>T. rex</i> werd in de loop van de evolutie juist steeds groter en steeds meer gespecialiseerd in het jagen op grote prooien.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiasO-Y-AMfceEc46ZEf_I_2zwNUC1VinxgnZmXtYexbkRjbDirD3S8jRxk6FOXnz4UkdnVmOIv7boAGbbtLwwkMWeckr3Z6SSL1krUaLvDah1fNWjvgdzgH5Pzr2LuMTY6um6BUxmIR-uM/s1600/Avisaurus_and_Brachychampsa_by_tomozsaurus.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="231" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiasO-Y-AMfceEc46ZEf_I_2zwNUC1VinxgnZmXtYexbkRjbDirD3S8jRxk6FOXnz4UkdnVmOIv7boAGbbtLwwkMWeckr3Z6SSL1krUaLvDah1fNWjvgdzgH5Pzr2LuMTY6um6BUxmIR-uM/s320/Avisaurus_and_Brachychampsa_by_tomozsaurus.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Buren van T. rex: De vogel Avisaurus en Brachychampsa, een krokodilachtige. Afbeelding: Tom Parker</td></tr>
</tbody></table>
In de tijd waarin <i>T. rex</i> leefde, in de laatste fase van het Krijt, waren de vogels al lang verschenen. Uit Hell Creek, het leefgebied van <i>T. rex</i>, zijn een aantal primitieve vogels bekend, zoals de hierboven afgebeelde <i>Avisaurus</i>. Waarschijnlijk waren vogels al lang voordat de dino's uitstierven een veel voorkomende verschijning over de hele wereld.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgqoF-q9nwenJG9tuluT54DLuo5RVsvr2oWPFmDbu6EMJULZzK5z1l5Nn69bDr4zwg8-4IKNMCM6jr58ZtT-3Wfzj7rb_hdRPaXkDveoloZlbUcYgqyAQVxRTphnUMj9IAshTPQ2nh7VKh-/s1600/uitsterven.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgqoF-q9nwenJG9tuluT54DLuo5RVsvr2oWPFmDbu6EMJULZzK5z1l5Nn69bDr4zwg8-4IKNMCM6jr58ZtT-3Wfzj7rb_hdRPaXkDveoloZlbUcYgqyAQVxRTphnUMj9IAshTPQ2nh7VKh-/s320/uitsterven.png" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Afbeelding: Yoshitaka Ichikawa</td></tr>
</tbody></table>
Met de meteorietinslag aan het eind van het Krijt kwam een einde aan de lijn van <i>T. rex</i>, en aan die van alle andere dino's, behalve de vogels. In deze post-apocalyptische wereld waarin voedsel zeer schaars werd bleek juist klein zijn een groot voordeel: ieder dier groter dan een kat stierf uit. <i>T. rex</i> is helemaal nergens in geëvolueerd. Hij was het eindstation.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-J1SQ2GG-TrMa-k9XVS7_rTZnJZmLqxV8gN20sKiGmKsOljQw287VKpLqyw5UQkeGRtXGBG47dQRv6Qk3kjmicJCkaLCfwl8B5tUQdoIuYOYhS_KuXZ4aWQrfvQ0sVV1Qbs5fjO_Clj7e/s1600/geenkip.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="123" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-J1SQ2GG-TrMa-k9XVS7_rTZnJZmLqxV8gN20sKiGmKsOljQw287VKpLqyw5UQkeGRtXGBG47dQRv6Qk3kjmicJCkaLCfwl8B5tUQdoIuYOYhS_KuXZ4aWQrfvQ0sVV1Qbs5fjO_Clj7e/s320/geenkip.png" width="320" /></a></div>
Kort antwoord: Een kip is inderdaad geëvolueerd uit verschillende soorten dinosaurussen, maar <i>T. rex</i> was daar niet één van. Als je een kip tot level 70 traint, hoef je niet te verwachten dat hij ineens tanden krijgt.<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<a href="https://blogs.scientificamerican.com/tetrapod-zoology/50-million-years-of-incredible-shrinking-theropod-dinosaurs/"><span style="font-size: x-small;">https://blogs.scientificamerican.com/tetrapod-zoology/50-million-years-of-incredible-shrinking-theropod-dinosaurs/</span></a><br />
<a href="http://www.livescience.com/47128-shrinking-dinosaurs-evolved-into-birds.html"><span style="font-size: x-small;">http://www.livescience.com/47128-shrinking-dinosaurs-evolved-into-birds.html</span></a>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-17351294340258788292017-03-07T14:31:00.001+01:002017-04-17T21:24:30.651+01:00T. rex: Hoe schrijf je dat?Sommige dino's hebben heel ingewikkelde namen.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEglQEih74rex5n6Bq9JEwM0I2umiOTk6XGJzmDNl8m29S_5PaaDYjwCuh5IgepbiCWuCNbO5YQbVmii06GSPYXhxFs4F-KL8qM6iaIRzST8AqypEToPgyQPWl4CpKpzDmVxYmwYgyyO9zxO/s1600/Opisthocoelicaudia.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="113" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEglQEih74rex5n6Bq9JEwM0I2umiOTk6XGJzmDNl8m29S_5PaaDYjwCuh5IgepbiCWuCNbO5YQbVmii06GSPYXhxFs4F-KL8qM6iaIRzST8AqypEToPgyQPWl4CpKpzDmVxYmwYgyyO9zxO/s320/Opisthocoelicaudia.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Vraag maar aan Opisthocoelicaudia. (Afbeelding: FunkMonk)</td></tr>
</tbody></table>
Ik zal het je niet kwalijk nemen als je moeite hebt met het spellen van <i>Piatnitzkysaurus</i>, <i>Futalognkosaurus</i> of <i>Pachycephalosaurus</i>. Maar de naam die ik het meest fout gespeld zie zou eigenlijk één van de makkelijkste moeten zijn: <i>T. rex</i>!<br />
<a name='more'></a><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjB66YfO51S2qeRAetiuCexcr1s2qUxRivIsF6vXPBesXykNedbWVA143sd1IC2_1JuwIGJUAHbEcvgzgvdp5rgyr7HtH2kL13f5hrUdfRXc7HbMWXxF01tSScEeJF3fG2eiHZene-4KCbC/s1600/Tyrannosaurus.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="127" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjB66YfO51S2qeRAetiuCexcr1s2qUxRivIsF6vXPBesXykNedbWVA143sd1IC2_1JuwIGJUAHbEcvgzgvdp5rgyr7HtH2kL13f5hrUdfRXc7HbMWXxF01tSScEeJF3fG2eiHZene-4KCbC/s320/Tyrannosaurus.png" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Hoe heet ik? (Afbeelding: NH)</td></tr>
</tbody></table>
Ik heb de naam van ieders favoriete dinosaurus op iedere mogelijke manier gespeld zien worden. Vooral "T-Rex" zie je veel. "T.Rex" met hoofdletter R. "T Rex" zonder punt. "T-REX" met alleen hoofdletters. Voor alle duidelijkheid: er is maar één correcte manier om het te schrijven, en dat is <i>T. rex</i>. Hoofdletter T, punt, spatie, kleine letter r, en liefst in cursieve letters.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_4z0hkqitwhFsP_1EUCbTTeV6XegCA94ZsWbFdd3qSABS58ykMqytZMAFsJeytL2GMq7mh32gjwcAlWRpA5WJdDjV0PpktR7c0CuNuWIr5OvKoNgiKLeJVQ0JX5gYlIgh0Z5RjswVD6Z4/s1600/Carl_von_Linn%25C3%25A9.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_4z0hkqitwhFsP_1EUCbTTeV6XegCA94ZsWbFdd3qSABS58ykMqytZMAFsJeytL2GMq7mh32gjwcAlWRpA5WJdDjV0PpktR7c0CuNuWIr5OvKoNgiKLeJVQ0JX5gYlIgh0Z5RjswVD6Z4/s320/Carl_von_Linn%25C3%25A9.jpg" width="264" /></a></div>
De reden dat het zo moet komt van Carolus Linnaeus, de beroemde Zweedse bioloog die in de 18e eeuw de moderne taxonomie introduceerde. Van hem kregen alle bestaande en uitgestorven levende soorten, of het nu planten, dieren of bacteriën waren, een dubbele Latijnse naam. De eerste naam is de genusnaam, de tweede de soortnaam. De genusnaam wordt met een hoofdletter geschreven, de soortnaam met kleine letter. Zo is de struisvogel <i>Struthio camelus</i>, de mens <i>Homo sapiens</i>, de leeuw <i>Panthera leo</i> en de tijger <i>Panthera tigris</i> - zelfde genus als de leeuw (want ze zijn zo sterk verwant dat ze jongen kunnen krijgen) maar andere soortnaam (want deze jongen zijn meestal zelf niet vruchtbaar). Een veelvoorkomende bacterie heet <i>Escherichia coli</i>. <i>Tyrannosaurus rex</i> is de enige dinosaurus waarbij iedereen zowel de genusnaam als de soortnaam kent; bij de meeste dino's gebruiken we meestal alleen de genusnaam.<br />
<br />
Je kunt de genusnaam afkorten door er een punt achter te zetten. Dan krijg je <i>S. camelus</i>, <i>H. sapiens</i>, <i>P. leo</i> en <i>P. tigris</i>, <i>E. coli</i> en natuurlijk <i>T. rex</i>. Waarom is <i>T. rex</i> de enige dino die we meestal op deze manier aanduiden? Waarom zeggen we niet gewoon <i>Tyrannosaurus</i>, net zoals we bij zoveel andere dino's doen?<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh9TTwCGodZs-7n1jwRlMYS8kVMnaxtPhR9c74EEGtNem5SlKBhcMRiQc__C1syQ67ASF_95hPjBXGCEwClDQO4dzLTMcRNo4UWrvs1KmZlL5FhVdXXp_S4dZGMwDlHlRvpvKzSoqMJuRlK/s1600/Tyrannosaurus_skeleton.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="183" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh9TTwCGodZs-7n1jwRlMYS8kVMnaxtPhR9c74EEGtNem5SlKBhcMRiQc__C1syQ67ASF_95hPjBXGCEwClDQO4dzLTMcRNo4UWrvs1KmZlL5FhVdXXp_S4dZGMwDlHlRvpvKzSoqMJuRlK/s320/Tyrannosaurus_skeleton.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">De eerste reconstructie van <i>Tyrannosaurus</i> ooit, door William Matthew in 1905</td></tr>
</tbody></table>
Het grootste deel van de 20e eeuw was dit ook zo: de bekende vleeseter uit Hell Creek werd meestal gewoon <i>Tyrannosaurus</i>, een enkele keer <i>Tyrannosaurus rex</i> genoemd. Pas na Jurassic Park werd het populair om de genusnaam af te korten tot <i>T. rex</i>, wat natuurlijk lekkerder bekt. Maar ook voor 1993, het jaar dat de film Jurassic Park uitkwam, werd de afkorting <i>T. rex</i> af en toe gebruikt.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhEHTOjgBTm5chm_IlDDgCEgcic2eK0oGO4OI2JU5QEsDxV1G7xsmByXSkJmQhd1MTxzhNwzGkmoETiIW_JnHP9Y4WAtNhhmc8WkTtM_7yL-FtVxiKT97nxUQWPXoSbGSXMlvR7dT6GUBF1/s1600/T_RexatWheeley.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="201" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhEHTOjgBTm5chm_IlDDgCEgcic2eK0oGO4OI2JU5QEsDxV1G7xsmByXSkJmQhd1MTxzhNwzGkmoETiIW_JnHP9Y4WAtNhhmc8WkTtM_7yL-FtVxiKT97nxUQWPXoSbGSXMlvR7dT6GUBF1/s320/T_RexatWheeley.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">De band T. Rex (sic)</td></tr>
</tbody></table>
Volgens paleontoloog Matt Martyniuk is dit te danken aan de Engelse rockband T. Rex. T. Rex begon in de jaren zestig als psychedelische rockband onder de naam "Tyrannosaurus Rex", maar veranderde de naam in "T. Rex" aan het begin van de jaren zeventig, toen ze hard rock gingen maken (let op: de band schrijft het zelf verkeerd! Zij gebruiken een hoofdletter "R"). Pas vanaf dat moment werd de schrijfwijze <i>"T. rex</i>" populair voor de dinosaurus, waarna deze werd overgenomen door Michael Crichton die het boek Jurassic Park schreef. De rest is (rock)geschiedenis.<br />
<br />
En zo komen we, via een Zweedse bioloog uit de 18e eeuw, een Engelse rockband uit de jaren zeventig en een Amerikaanse sciencefictionschrijver uit bij de <i>T. rex</i> die we kennen, en bij tientallen manieren om het fout te spellen. Jij doet het vanaf nu in ieder geval goed.<br />
<span style="font-size: x-small;"><br /></span>
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<a href="http://dinogoss.blogspot.nl/2013/08/did-jurassic-park-name-t-rex.html"><span style="font-size: x-small;">http://dinogoss.blogspot.nl/2013/08/did-jurassic-park-name-t-rex.html</span></a>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-67625825957567759122017-02-18T18:55:00.001+01:002017-02-19T00:11:54.942+01:00Harry Pottersaurus, of: Hij-Die-Niet-Genoemd-Mag-WordenEen paar jaar geleden was het in het nieuws: er was een nieuwe dino naar Harry Potter vernoemd.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhYA4oVxj3TszV7kDHRzikkn6XaVg8hyphenhyphenbhgNRwDj2r6VIxtKcWYVSeSoRXjjxcQqyXEqvi4YNRfA0WcKN7R9TPmxgTlmG14RZDw6lUsOVQFu_2Fymalo3IYlf8ZTUwkr_j7GuKC61iBTHLr/s1600/pottersaurus.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="184" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhYA4oVxj3TszV7kDHRzikkn6XaVg8hyphenhyphenbhgNRwDj2r6VIxtKcWYVSeSoRXjjxcQqyXEqvi4YNRfA0WcKN7R9TPmxgTlmG14RZDw6lUsOVQFu_2Fymalo3IYlf8ZTUwkr_j7GuKC61iBTHLr/s320/pottersaurus.jpg" width="320" /></a></div>
Om precies te zijn: naar de school uit de Harry Potterserie. <i>Dracorex hogwartsia</i> heet het beest, ofwel Koning Draak van Zweinstein. Hartverwarmend. Maar zoals dat gaat moet die vervelende wetenschap weer roet in het eten gooien: misschien was <i>Dracorex</i> helemaal geen nieuwe soort. Hoe zit dat?<br />
<br />
<a name='more'></a><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjCLDpA146xn_DExDW2dSW7WdjcBH-zW3Z53_2XgicnYo-nXfnGO8Q_n59rL9pD3R3hJzbn_-PZqUcfq-rOisylyQ5uDGsT78Z5Nx1nH2VoXA68BVuAqprQ3atoMRi8mDp9Wr_wNVLQkgDO/s1600/dracorex.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="212" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjCLDpA146xn_DExDW2dSW7WdjcBH-zW3Z53_2XgicnYo-nXfnGO8Q_n59rL9pD3R3hJzbn_-PZqUcfq-rOisylyQ5uDGsT78Z5Nx1nH2VoXA68BVuAqprQ3atoMRi8mDp9Wr_wNVLQkgDO/s320/dracorex.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Dracorex. Afbeelding: Children's Museum of Indianapolis</td></tr>
</tbody></table>
Eerst maar eens voorstellen: <i>Dracorex</i> is een planteneter van ongeveer drie meter lang. Hij liep op twee poten en behoort tot de familie van de pachycephalosauriërs. Dit betekent letterlijk dikkop-sauriërs: het zijn dino's met een dikke schedel die vaak kopstotend worden afgebeeld. <i>Dracorex</i> heeft geen dikke kop maar een platte, versterkte schedel met stekels aan het achterhoofd.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihEiAXiDqucpLpMzZU5HTVBkH9LYxg7u_pzHZ0kDYr-bOWzZammDae98iI9VamwB2VOj9tZ3JIsSkNVDILxcW3WJ5V_hdD9PZyFDgHy5UZ_MahN4GdUhgLCKHv01ul9SKqvwADqI1VhU0X/s1600/pachyskull.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="234" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihEiAXiDqucpLpMzZU5HTVBkH9LYxg7u_pzHZ0kDYr-bOWzZammDae98iI9VamwB2VOj9tZ3JIsSkNVDILxcW3WJ5V_hdD9PZyFDgHy5UZ_MahN4GdUhgLCKHv01ul9SKqvwADqI1VhU0X/s320/pachyskull.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Schedel van Pachycephalosaurus.</td></tr>
</tbody></table>
<i>Dracorex</i> komt uit de Hell Creek-formatie: dezelfde Amerikaanse rotsformatie uit het Krijt waar ook <i>T. rex</i> en <i>Triceratops</i> vandaan komen. Dat waren dus dino's die elkaar tegen konden komen. Hetzelfde geldt voor <i>Pachycephalosaurus</i>, de naamgever en het grootste lid van de pachycephalosauriërs. <i>Pachycephalosaurus</i> is dus een groter familielid van <i>Dracorex</i>, die in dezelfde tijd op dezelfde plaats leefde. Hoewel... is het wel een familielid?<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjGOqAZFO_vJwR_KBpouW_h1LYp8t45VtX14B-rut99AkaoUaLVE6mvq1d-WxPTqO1gSOop7JWZ26v1k0aeKP7w1wdk1Otp3zWB4Bfr9RtXIIeplfw0XwK-UKQrSEbifNYWP1qZqPDfMmCz/s1600/pachy+growth.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="92" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjGOqAZFO_vJwR_KBpouW_h1LYp8t45VtX14B-rut99AkaoUaLVE6mvq1d-WxPTqO1gSOop7JWZ26v1k0aeKP7w1wdk1Otp3zWB4Bfr9RtXIIeplfw0XwK-UKQrSEbifNYWP1qZqPDfMmCz/s400/pachy+growth.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Allemaal groeifases van dezelfde diersoort? VLNR: Pachycephalosaurus, "Stygimoloch", "Dracorex" en een baby-Pachycephalosaurus. Afbeelding: RJ Palmer</td></tr>
</tbody></table>
Je voelt hem misschien al aankomen: veel experts denken dat <i>Dracorex</i> eigenlijk een jonge <i>Pachycephalosaurus</i> is, al lijken ze op het eerste gezicht niet veel op elkaar. Dat past in een breder plaatje: de laatste tijd begint steeds duidelijker te worden dat dino's in de loop van hun leven sterk van uiterlijk konden veranderen. Een jong dier zou je bijna niet meer terugherkennen als het eenmaal volgroeid is. In verschillende levensstadia zou dezelfde dinosoort heel verschillende rollen in het ecosysteem kunnen spelen.<br />
<br />
Een extreem voorbeeld hiervan is de recente ontdekking van <i>Limusaurus</i>, <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/12/nieuws-de-dino-die-zijn-tanden-verloor.html">waarover ik hier uitgebreid heb geschreven</a>. De jongen van deze soort hebben tanden en zijn vleeseters, terwijl de volwassen dieren geen tanden hebben en planten eten. Als <i>Dracorex</i> inderdaad een jonge <i>Pachycephalosaurus</i> is, ondergaat zijn schedel in de loop van zijn leven een radicale transformatie; vergeleken met <i>Limusaurus</i> klinkt dat niet zo vergezocht.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjnCDb1q0COM35dpSFB68AZXS__80O2MEX_or7TxOxMBNGcTFvaX_3ueAIde9m4fkNAVNdcmZUht4oMdxRhwsFxHtlrYLdqY1XfC3EM-5DquREG5IaEQgKHZoQ5UGXoqooE8u_fM3KqDbpE/s1600/growth.gif" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjnCDb1q0COM35dpSFB68AZXS__80O2MEX_or7TxOxMBNGcTFvaX_3ueAIde9m4fkNAVNdcmZUht4oMdxRhwsFxHtlrYLdqY1XfC3EM-5DquREG5IaEQgKHZoQ5UGXoqooE8u_fM3KqDbpE/s320/growth.gif" width="305" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Dracorex (L), Stygimoloch (R) en Pachycephalosaurus (onder). Als het inderdaad dezelfde soort is, worden de stekels aan het achtehoofd steeds korter en het hoofd steelds boller in de loop van zijn leven. Afbeelding: Jack Horner</td></tr>
</tbody></table>
De derde speler in het veld is <i>Stygimoloch</i>, een andere pachycephalosauriër die qua grootte tussen <i>Dracorex </i>en <i>Pachycephalosaurus</i> inzit. Het is mogelijk dat alle drie dieren groeistadia zijn van dezelfde diersoort (en omdat de eerste naam voorrang heeft zou dat dier <i>Pachycephalosaurus</i> moeten heten). Maar er zijn ook andere mogelijkheden: <i>Dracorex</i> zou wellicht een jonge <i>Stygimoloch</i> kunnen zijn, of toch een aparte soort. Ieder standpunt heeft zijn eigen verdedigers.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgQxoZ2bFid1n1uJC1i0c67b9H2XwQi-iqBSh5T8JSduCPZ8NDVjMkdrTEzqBwbjmBOJnN6dzoeZx5bC9quPIqxN0UPsQRNR_W8ElbjkbA3Ex34qmH6sovPDoNCF3Vf71V-AoeyS6mYft-A/s1600/harryx-large.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgQxoZ2bFid1n1uJC1i0c67b9H2XwQi-iqBSh5T8JSduCPZ8NDVjMkdrTEzqBwbjmBOJnN6dzoeZx5bC9quPIqxN0UPsQRNR_W8ElbjkbA3Ex34qmH6sovPDoNCF3Vf71V-AoeyS6mYft-A/s320/harryx-large.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">REXPELLIARMUS</td></tr>
</tbody></table>
Zoals altijd is er te weinig fossiel materiaal voorhanden om echt een definitef antwoord op dit raadsel te geven. Dat betekent dat we niet definitief kunnen zeggen of <i>Dracorex hogwartsia</i> wel of niet een geldige dinosoort is. Hopelijk is dat een troost voor alle Harry Potterfans.<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<span style="font-size: x-small;"><a href="https://www.childrensmuseum.org/blog/meet-dracorex-hogwartsia-v2">https://www.childrensmuseum.org/blog/meet-dracorex-hogwartsia-v2</a></span><br />
<a href="http://scienceblogs.com/laelaps/2007/12/07/stygimoloch-a-juvenile-pachyce/"><span style="font-size: x-small;">http://scienceblogs.com/laelaps/2007/12/07/stygimoloch-a-juvenile-pachyce/</span></a><br />
<a href="http://www.prehistoricplanet.com/features/dracorex/"><span style="font-size: x-small;">http://www.prehistoricplanet.com/features/dracorex/</span></a><br />
<a href="http://saurian.maxmediacorp.com/?p=893"><span style="font-size: x-small;">http://saurian.maxmediacorp.com/?p=893</span></a>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-52212398601971061912017-01-21T23:12:00.001+01:002017-01-21T23:19:00.756+01:00Opblaasdino, deel 2: Vreemde Vogels en Broze Botten<a href="http://bestbirds.tumblr.com/">Vogels zijn raar</a>. Wist je dat?<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg90QTiJOQKmDPNhpPTkVNp5EBd9McTe132aqQaMPeyPTGxc4KbJlUlQyfh63YZ5QlBRtOvKcVUc_Nmg5I5f_Slx2ydFzkTI0bs5_RLE_TFUSaRPZV-B59LFp0xS9wjehPhZS-PdGZ14MqS/s1600/potoo.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="287" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg90QTiJOQKmDPNhpPTkVNp5EBd9McTe132aqQaMPeyPTGxc4KbJlUlQyfh63YZ5QlBRtOvKcVUc_Nmg5I5f_Slx2ydFzkTI0bs5_RLE_TFUSaRPZV-B59LFp0xS9wjehPhZS-PdGZ14MqS/s320/potoo.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Wie schenken ons nog ain in!</td></tr>
</tbody></table>
We nemen ze zo makkelijk voor lief. Maar vogels zijn eigenlijk heel freaky, met hun snavels, schubbenpoten, starende, opengesperde ogen en hyperactieve gedrag. Enfin, dat is maar een mening. Misschien wel het raarste aan vogels is nog hoe ze er van binnen uitzien. En dat heeft gevolgen voor hoe we naar prehistorische dino's kijken.<br />
<a name='more'></a><br />
Vogels ademen anders dan zoogdieren en reptielen. Wij ademen in en uit; onze luchtwegen zijn tweerichtingsverkeer. De luchtwegen van een vogel zijn uitgebreider: zijn hele binnenste bestaat uit een aanengesloten systeem van buizen en luchtzakken. Die luchtzakken zijn steeds in beweging waardor er een constante stroom lucht door de longen gepompt wordt. Het is éénrichtingsverkeer: de vogel ademt voordturend tegelijkertijd in en uit. Hierom moet je een vogel nooit te strak beetpakken: als zijn luchtzakken niet vrij kunnen bewegen stikt hij.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXtudg7RqxqxjNueNzOR-fc7UI88-DU8iyqjhae-KqvR6kO1VWGyu4DiYHnL36qyir2UlNtCw71PgY6_0vjZEsUymzFQWcPAAyW2d58oubIYbgPMBjA3MTxEoio0Cj9mcMkjTsm3H7PMV1/s1600/birdsac.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="259" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXtudg7RqxqxjNueNzOR-fc7UI88-DU8iyqjhae-KqvR6kO1VWGyu4DiYHnL36qyir2UlNtCw71PgY6_0vjZEsUymzFQWcPAAyW2d58oubIYbgPMBjA3MTxEoio0Cj9mcMkjTsm3H7PMV1/s320/birdsac.png" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Longen in het grijs. Al deze organen zijn luchtzakken die de lucht in een constante stroom rondpompen.</td></tr>
</tbody></table>
Dit systeem geeft de vogel een paar grote voordelen. Ten eerste is de zuurstofvoorziening naar zijn bloed en organen veel hoger en sneller dan anders het geval zou zijn. Vogels hebben een heel goede conditie. Daarom is een albatros in staat om de halve wereld over te vliegen zonder te landen. Ten tweede maakt het de hele vogel lichter. Vogels zijn in staat groot te worden - met alle voordelen die daarbij horen - en nog steeds te kunnen vliegen. De grootste vliegende vogel allertijden, <i>Argentavis</i>, had een spanwijdte van maar liefst zes meter.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiLL2cMBkoyM4rfZyfNUMCBcufVwvqWBuWMrXBVkoFNoOXH_xB-ruxrSJpGps4t2TzaDd10KZHR4A5tGIKyde09d_BSszf0k7ryEbHLStW-jW38nZwmReXLTLEoJQoGCPqFbPC6Gp4pHub/s1600/argentavis+santon+fink.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="205" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiLL2cMBkoyM4rfZyfNUMCBcufVwvqWBuWMrXBVkoFNoOXH_xB-ruxrSJpGps4t2TzaDd10KZHR4A5tGIKyde09d_BSszf0k7ryEbHLStW-jW38nZwmReXLTLEoJQoGCPqFbPC6Gp4pHub/s320/argentavis+santon+fink.JPG" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">De grootste vliegende dinosaurus. Afbeelding: Santon Fink</td></tr>
</tbody></table>
Hebben prehistorische dino's ook zo'n luchtzaksysteem? Vogels zijn theropoden. Theropoden vormen samen met de reusachtige sauropoden de saurischia-tak van de dinofamilie. En wat blijkt? Bij alle saurischiërs komen we aanwijzingen tegen voor een uitgebreid luchtzaksysteem. Die aanwijzingen zijn te zien in de ruggenwervels; in de loop van een vogelleven raken ook die steeds holler en gevuld met lucht. Voor sauropoden en theropoden lijkt hetzelfde te gelden. Ook pterosauriërs lijken over een luchtzaksysteem te beschikken.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzhzG0j3YcAiJ1lfUbrKGDnBXsMnkeMD7WcgX6MKEpSASbqh5MAazgxZ4-epEdHsfpUlKqVg08XW_9hWpvBlibqjm81KPbOab3ZH4L98NM9bXRZHnydRpCXh9tBpLWobvYYy1tXjttRmDf/s1600/pneumatic-diversity-small.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="170" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzhzG0j3YcAiJ1lfUbrKGDnBXsMnkeMD7WcgX6MKEpSASbqh5MAazgxZ4-epEdHsfpUlKqVg08XW_9hWpvBlibqjm81KPbOab3ZH4L98NM9bXRZHnydRpCXh9tBpLWobvYYy1tXjttRmDf/s400/pneumatic-diversity-small.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">A, B en C zijn vogelbotten, waaraan je duidelijk de holtes kunt zien. D is de wervel van Apatosaurus, die ook luchtholtes heeft. Afbeelding: Matt Wedel</td></tr>
</tbody></table>
Daarmee komen we terug bij <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2017/01/opblaasdino-deel-1-het-reusachtige.html">ons onderwerp van vorige keer</a>: waarom bezwijkt een monsterachtig grote sauropode van dertig meter niet onder zijn eigen gewicht? Omdat hij vol zit met lucht. Hij is helemaal niet zo zwaar als je zou denken. Bij andere grote landdieren - zoogdieren en dino's van de ornitischia-tak - ontbreekt dit luchtzaksysteem en is het gewichtslimiet veel eerder bereikt.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi5HExjkwUmyjiE3Yh_cR_CfSKhxPHKaNHJwS3Nzwrpj_oy_RMK0o0AmJoPMwQW8-yXfVSOGk-kWVlEqzmvrW43_ysW-Ecb302t9JHvTEOzlmQcet7_sEsjj1YcZXCJHDCENdo6JLahkdwt/s1600/hadrovspod.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="155" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi5HExjkwUmyjiE3Yh_cR_CfSKhxPHKaNHJwS3Nzwrpj_oy_RMK0o0AmJoPMwQW8-yXfVSOGk-kWVlEqzmvrW43_ysW-Ecb302t9JHvTEOzlmQcet7_sEsjj1YcZXCJHDCENdo6JLahkdwt/s320/hadrovspod.png" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Shantungosaurus en Brachiosaurus: wie is zwaarder? Afbeelding naar Scott Hartman.</td></tr>
</tbody></table>
Het blijft bijzonder moeilijk om accuraat vast te stellen hoe zwaar een uitgestorven dino moet zijn geweest. Er spelen heel veel factoren een rol. We kunnen wel redelijk voorspellen dat het gewicht van een grote eendenbek als <i>Shantungosaurus</i> - met 15 meter de grootste ornitischiër - ongeveer vergelijkbaar is geweest met dat van een 25 meter lange sauropode als <i>Brachiosaurus</i>.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEizt4SgedBdKiFGBXgRzVgR_O2Dag-5VhxL6nOSYtp89g8cFKvJ5Ui5ydVamH5IjJd7t4DoTqBE_Fnrs9aySVUZh91oHRujSYmT60FmEN1hnHmJu75WX1GZXcGWIVt0YMo9Ee3rUvTK9DUG/s1600/dinosaurs-brachiosaurus-zdenek-burian_1686475.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="250" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEizt4SgedBdKiFGBXgRzVgR_O2Dag-5VhxL6nOSYtp89g8cFKvJ5Ui5ydVamH5IjJd7t4DoTqBE_Fnrs9aySVUZh91oHRujSYmT60FmEN1hnHmJu75WX1GZXcGWIVt0YMo9Ee3rUvTK9DUG/s400/dinosaurs-brachiosaurus-zdenek-burian_1686475.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Afbeelding: Zdenek Burian, 1941</td></tr>
</tbody></table>
Weet je nog dat ze vroeger dachten dat sauropoden onder water leefden? Waarschijnlijk kon een levende sauropode niet eens onder water komen; dankzij al die lucht zou hij blijven drijven!<br />
<br />
Het luchtzaksysteem is één van de redenen geweest waarom de sauropoden zo machtig groot konden worden, en het ontbreken van een vergelijkbaar systeem bij andere grote landdieren verklaart mede waarom andere dieren zo ver bij ze achterblijven. Het is niet de enige reden, maar wel een belangrijke stap om deze wonderbaarlijke dieren beter te begrijpen.<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<a href="http://people.eku.edu/ritchisong/birdrespiration.html"><span style="font-size: x-small;">http://people.eku.edu/ritchisong/birdrespiration.html</span></a><br />
<a href="http://www.ucmp.berkeley.edu/science/profiles/wedel_0609.php"><span style="font-size: x-small;">http://www.ucmp.berkeley.edu/science/profiles/wedel_0609.php</span></a><br />
<a href="https://svpow.com/2007/11/03/tutorial-3-pneumaticity/"><span style="font-size: x-small;">https://svpow.com/2007/11/03/tutorial-3-pneumaticity/</span></a>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-58169111691110625132017-01-18T19:49:00.000+01:002017-01-21T23:19:31.028+01:00Opblaasdino, deel 1: Het Reusachtige Raadsel<a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/09/groot-groter-grootst.html">Een tijdje geleden had ik het over sauropoden en hoe ongelooflijk groot ze kunnen worden</a>. Vandaag ga ik daar iets dieper op in.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9jLDA4B-T9yAmdy-znsbBZUBdX3gMmHMLJ7EZwCc50IVAPTwQ78XLte0rR87BxO-p3F3lV9i8pZkN-ag0egxY-8PFlpGe-wCC4Aq7VWqKLYqPEIPeSFoZ8dmsVwREjpWDaLczpfSUknHk/s1600/jet-creations-inflatable-brachiosaurus-dinosaur-toy-animal-figure-dino.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9jLDA4B-T9yAmdy-znsbBZUBdX3gMmHMLJ7EZwCc50IVAPTwQ78XLte0rR87BxO-p3F3lV9i8pZkN-ag0egxY-8PFlpGe-wCC4Aq7VWqKLYqPEIPeSFoZ8dmsVwREjpWDaLczpfSUknHk/s320/jet-creations-inflatable-brachiosaurus-dinosaur-toy-animal-figure-dino.jpg" width="320" /></a></div>
De vraag van vandaag: Hoe is het toch mogelijk dat er dieren hebben bestaan die zoveel groter waren dan we van dieren gewend zijn?<br />
<a name='more'></a><br />
Er lijkt een limiet te zitten aan hoe groot een landdier kan worden. De grootste landzoogdieren aller tijden, de uitgestorven olifant <i>Palaeoloxodon</i> en de reuzenneusshoorn <i>Paraceratherium</i>, vertegenwoordigen ongeveer het maximale wat een "gewoon" landdier bereiken kan. Hun grootte en gewicht is vergelijkbaar met die van de grootste dino's aan de Ornithischia-tak van de familie; eendebekken en ceratopsiërs. Allemaal rond de twaalf meter lang en vier á vijf meter hoog.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjz7PpjVUv5xM4EznStFHOU_47uVWp7UgVRI0sZIBbK-_UzmZmuN4Tatm8qKnxcOntmIoE0mVqUjOg8T0pNwZcRP8mYhJOKjfLV2Qe73zfbjVFwCvP7UQO2NIhPmpNZo9AGZKF04VOqbctf/s1600/BIGGUYS.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="106" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjz7PpjVUv5xM4EznStFHOU_47uVWp7UgVRI0sZIBbK-_UzmZmuN4Tatm8qKnxcOntmIoE0mVqUjOg8T0pNwZcRP8mYhJOKjfLV2Qe73zfbjVFwCvP7UQO2NIhPmpNZo9AGZKF04VOqbctf/s320/BIGGUYS.png" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Paraceratherium, Palaeoloxodon en Shantungosaurus: De grootste landdieren die geen sauropoden zijn.</td></tr>
</tbody></table>
Waarom is er een limiet? Naarmate een dier groter wordt, stijgt zijn gewicht exponentiëel. Als een dier te zwaar is, kunnen zijn spieren en botten hem niet meer dragen. Hij zal dan verpletterd worden onder zijn eigen gewicht.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhVsho4-l_BAg5pLxeni7ZJz3e34c-ZycFT9-Os9eb4FMI6cthdZk11ciOD6er0cCFt8RjIzYxFLCpqYCqZbv1dAOwbiz5zRMzpeTqsfhBgiYelDFUSjNPhNY8qdKoqkpprNTkgo-jMKpEd/s1600/BIGGUYS2.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="88" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhVsho4-l_BAg5pLxeni7ZJz3e34c-ZycFT9-Os9eb4FMI6cthdZk11ciOD6er0cCFt8RjIzYxFLCpqYCqZbv1dAOwbiz5zRMzpeTqsfhBgiYelDFUSjNPhNY8qdKoqkpprNTkgo-jMKpEd/s400/BIGGUYS2.png" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bij een sauropode staat iedereen in de schaduw.</td></tr>
</tbody></table>
Sauropoden zijn in alles de overtreffende trap. Ze zijn net zo groot als walvissen. Ze worden niet alleen groter dan alle andere landdieren, ze worden <i>heel veel</i> groter. Ze zitten op een heel ander niveau, een heel andere orde van grootte. Wat maakt sauropoden zo bijzonder dat ze zoveel groter kunnen worden dan andere landdieren? Waarom raken zij niet verpletterd onder hun eigen gewicht?<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjtjHaTPdLmhaTvs92k4u2vEvdOSk6ucZC829Ubz4z1RMl0f4zcmdWJZqgAUVSABNwnDaUFRX_tHK70nVnLAScnteWj-LfZziNPwRkcJoGBEGCYRuiQi7DgoeF4uFYIQFE5bV0kXq0p_xt/s1600/knightbronto.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="210" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjtjHaTPdLmhaTvs92k4u2vEvdOSk6ucZC829Ubz4z1RMl0f4zcmdWJZqgAUVSABNwnDaUFRX_tHK70nVnLAScnteWj-LfZziNPwRkcJoGBEGCYRuiQi7DgoeF4uFYIQFE5bV0kXq0p_xt/s320/knightbronto.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Knight 1897</td></tr>
</tbody></table>
In eerste instantie zochten experts het antwoord in het water. Ze dachten dat een sauropode traag en log zou zijn op het land, maar zich in het water vrij zou kunnen bewegen. Waterdieren kunnen veel groter worden dan landdieren.<br />
<br />
Deze theorie werd na de dinorevolutie van de jaren '80 bij het grofvuil gezet, zoals zoveel andere dinomythes. Sauropoden zijn duidelijk landdieren; ze hebben geen enkele aanpassing die aan een waterdier doet denken. Hun grote, rechte poten zijn om op te lopen, niet om mee te zwemmen.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0vIxlyD47b9p7LEt7litb5n9zrONRaMxz9A-y96x6GnxTrs4CgHHoB9c-3MXb7rmRNZC4YDD3_CylmlNi5T5dLEE8c1ATMTBSR_IHUv13u1aINF7WY1VM2_EPctIu7-o5FC-WVKHTXqEs/s1600/Giraffatitan.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="246" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0vIxlyD47b9p7LEt7litb5n9zrONRaMxz9A-y96x6GnxTrs4CgHHoB9c-3MXb7rmRNZC4YDD3_CylmlNi5T5dLEE8c1ATMTBSR_IHUv13u1aINF7WY1VM2_EPctIu7-o5FC-WVKHTXqEs/s320/Giraffatitan.png" width="320" /></a></div>
Dan blijft de vraag: Hoe doen ze het? Als je de dichtheid van een zoogdier toepast op een sauropode krijg je een dier van meer dan honderdduizend kilo. Hoe blijft een dier van twintig, dertig meter lang op zijn poten staan?<br />
<br />
Het antwoord komt, zoals vaak, van de moderne dino's: vogels. Vogels zitten heel interessant in elkaar. Hun ademhalingssysteem is heel anders dan dat van zoogdieren; ze hebben niet alleen flinke longen, ze zitten helemaal vol met lucht. Ze zijn veel lichter dan je zou denken.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhGhtij27HD7p0bAEv_CkBc3FdvWPe2KjmDyLXDCpBtQT0cewe-xgNHPS1Sk0TtlyaGDWo4ia8510O6GVr55My8H8NB-6wkWxLKLtgTNscT5e05-D_zlnrrVvGXpvS2x92kunugPiQZ7MXY/s1600/birdxsection.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="125" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhGhtij27HD7p0bAEv_CkBc3FdvWPe2KjmDyLXDCpBtQT0cewe-xgNHPS1Sk0TtlyaGDWo4ia8510O6GVr55My8H8NB-6wkWxLKLtgTNscT5e05-D_zlnrrVvGXpvS2x92kunugPiQZ7MXY/s320/birdxsection.gif" width="320" /></a></div>
Paleontologen hebben ontdekt dat de dino's aan de Saurischia-tak van de familie - sauropoden en theropoden - allemaal beschikken over een ingewikkeld syteem luchtzakken, longen en holle botten die ze niet alleen veel lichter maakt dan je zou denken, maar ook een uitstekende conditie geeft. <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2017/01/opblaasdino-deel-2-vreemde-vogels-en.html">De volgende keer ga ik dieper in op hoe dit systeem werkt</a>.Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-27190885278567778082017-01-09T21:52:00.001+01:002017-01-09T22:11:41.863+01:00Geluid, deel 2: Het orkest van de oertijd<a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2017/01/geluid-deel-1-t-rex-genante-geheim.html">De vorige keer bespraken we dat dino's waarschijnlijk niet konden brullen</a>, zoals we ze vaak in films zien doen.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPca8YuXl5vjnGL4d87WI7io_GDCicozOl92xaAWhS6MkaL2M4QjOj6QvDiztrNElGd5_LVfpvLhCoqHBiGSoP3hbcwADWcqlCXaWWIZeV1uDd7NX66KwlDtqvLKYR0Oro1zwE8fJVhGU-/s1600/muterex.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPca8YuXl5vjnGL4d87WI7io_GDCicozOl92xaAWhS6MkaL2M4QjOj6QvDiztrNElGd5_LVfpvLhCoqHBiGSoP3hbcwADWcqlCXaWWIZeV1uDd7NX66KwlDtqvLKYR0Oro1zwE8fJVhGU-/s320/muterex.png" width="320" /></a></div>
Dino's hebben, daar lijkt het op, geen stembanden, en ook geen syrinx, het orgaan waarmee vogels fluiten. Vandaag moeten we dus ingaan op de vraag: wat voor geluid maakten dino's dan wél?<br />
<br />
<a name='more'></a><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/fhT46LkWNGw/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/fhT46LkWNGw?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<b>Koeren</b>: Afgelopen jaar was er veel aandacht voor een artikel <a href="https://news.utexas.edu/2016/07/11/dinosaurs-may-have-cooed-like-doves">waarin werd gesuggereerd dat dino's niet brulden, maar koerden als duiven</a>. Hoe zit dat? In het artikel werd, door vergelijkingen met vogels en krokodillen - aangetoond dat grotere dino's waarschijnlijk geluid maakten met hun mond dicht. Vergelijk het gebrul van de krokodil, die daarbij ook zijn bek niet opendoet. Over het algemeen kunnen we zeggen dat geluid met een dichte bek zachter is maar verder draagt. Dat betekent dat dino's die geluid maakten dat waarschijnlijk vooral deden om over lange afstand hun territorium aan te duiden. Het typische geluid van de duif is trouwens geproduceerd met de syrinx, dus dat dino's echt als duiven klonken lijkt mij onwaarschijnlijk. Je moet eerder denken aan...<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/Lkg7_6iaPdY/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/Lkg7_6iaPdY?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<b>Grommen</b>: Sommige vogels, met name primitievere loopvogels als emoes en kasuarissen, zijn in staat een diep, rommelend gegrom voort te brengen waarbij ze geen syrinx of larynx gebruiken. Ze gebruiken gewoon hun longen en luchtpijp als resonantiekamer. Dit was voor dino's misschien ook mogelijk.<br />
<b><br /></b>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/yLUzIvbawcQ/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/yLUzIvbawcQ?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<b>Sissen</b>: Elk dier kan sissen. Het enige wat je nodig hebt is een opening om lucht uit te laten ontsnappen. Bijna alle dieren sissen - van katten tot ganzen tot zelfs sommige soorten kakkerlakken - om belagers te waarschuwen en weg te jagen. Veel dino's sisten waarschijnlijk met dezelfde bedoeling.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/Nh3CFN-anq4/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/Nh3CFN-anq4?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<b>Fysiek geluid</b>: Ook als je geen stem hebt kan je geluid maken door bijvoorbeeld de kaken dicht te slaan, met de poten te stampen of met water te spetteren. Denk bijvoorbeeld aan het geklepper van een ooievaar. Eén (controversiële) theorie over de lange zweepstaarten van sauropoden als <i>Diplodocus</i> is dat ze hun staarten zo snel konden bewegen dat ze tijdelijk de geluidsbarriëre doorbraken en zo een felle klap konden produceren - net zoals een echte zweep.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/QtpSOpUDCb8/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/QtpSOpUDCb8?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<b>Trompetteren</b>: Sommige hadrosauriërs, zoals <i>Parasaurolophus</i>, hadden holle kammen op hun kop. Deze functioneerden net als trombones. Het dier kon waarschijnlijk lucht door de kam laten resoneren om een diepe, luide trompettoon te produceren. Zonder larynx was het repertoire waarschijnlijk beperkt tot één toon.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjauU9u9mV9reoEeOn1sgGPSh1ptcJUr9HaYGBLCM9eHZYRNd9dw-nbqDgCywFfzNBIZzl-Cma9U87nBjx3JpwvpEJxj5yraEDBUlLRuA-8AAvN8sKnrurakue_l8jisNf02jUMAeuXDH9_/s1600/styr.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="218" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjauU9u9mV9reoEeOn1sgGPSh1ptcJUr9HaYGBLCM9eHZYRNd9dw-nbqDgCywFfzNBIZzl-Cma9U87nBjx3JpwvpEJxj5yraEDBUlLRuA-8AAvN8sKnrurakue_l8jisNf02jUMAeuXDH9_/s320/styr.jpg" width="320" /></a></div>
<b>Visuele communicatie</b>: Matt Martyniuk geeft in <a href="http://dinogoss.blogspot.nl/2014/06/what-does-t-rex-say.html">dit artikel</a> een andere aanwijzing over hoe dino's communiceerden: veel dino's hadden opvallende visuele structuren op hun kop of lichaam. Denk aan de platen van <i>Stegosaurus</i>, de kraag van <i>Triceratops</i>, het zeil van <i>Spinosaurus</i> en de dubbele kam van <i>Dilophosaurus</i>. Deze structuren - ik noem ze aandachtstrekkers - speelden waarschijnlijk een grote rol in de communicatie tussen dino's van dezelfde soort. Door ze te laten zien - de kop te draaien, of overdwars te gaan staan - konden ze hun soortgenoten bepaalde signalen geven: waarschuwen en wegjagen of juist verleiden. Dino's waren misschien veel meer visueel dan auditief ingesteld.<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<a href="http://dinogoss.blogspot.nl/2014/06/what-does-t-rex-say.html"><span style="font-size: x-small;">http://dinogoss.blogspot.nl/2014/06/what-does-t-rex-say.html</span></a><br />
<a href="https://news.utexas.edu/2016/07/11/dinosaurs-may-have-cooed-like-doves"><span style="font-size: x-small;">https://news.utexas.edu/2016/07/11/dinosaurs-may-have-cooed-like-doves</span></a><br />
<br />Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-41979180899502917512017-01-05T20:43:00.000+01:002017-01-09T22:04:34.621+01:00Geluid, deel 1: T. rex' gênante geheimIedereen weet hoe een <i>T. rex</i> klinkt.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/v_LFKNghYi8/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/v_LFKNghYi8?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
Een diepe, sonore brul. Wat anders? Zo'n majestueus monster moet wel een onzalig lawaai gemaakt hebben. Toch?<br />
<br />
Gelukkig is de wetenschap er altijd weer om ons teleur te stellen. Wat is namelijk het gênante geheim? T. rex kan helemaal niet brullen. Dino's hebben geen stembanden. Niet verder vertellen.<br />
<br />
<br />
<a name='more'></a><br />
De meeste (zoog)dieren die brullen, blaffen, loeien, grommen, hinniken of, pak 'm beet, praten doen dat met een larynx, het wetenschappelijke woord voor de stembanden. Niet alleen zoogdieren hebben een larynx: ook veel reptielen zijn ermee bedeeld. Je ziet het ze niet vaak doen, maar krokodillen kunnen behoorlijk brullen, vooral om hun territorium aan te duiden. Het gekke is dat ze bij het brullen hun bek niet open doen.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/1_yyvTRVoZQ/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/1_yyvTRVoZQ?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<br />
Hadden dino's ook een larynx? Dat is niet met zekerheid te zeggen - de larynx laat geen fossielen achter - maar men vermoedt van niet. Dat komt omdat de moderne dino's, de vogels, ook geen larynx hebben. Hun vocale orgaan is de syrinx, een geheel ander orgaan dan de larynx. Dit is wat zangvogels gebruiken om te fluiten, kraaien om te krassen en papegaaien om spraak na te bootsen.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/m7gZ4opAE7s/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/m7gZ4opAE7s?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<br />
Waarom zouden vogels een syrinx hebben als hun voorouders een larynx hadden gehad om geluid mee te maken? Evolutie werkt altijd met het materiaal dat voorhanden is. Als de voorouders van de vogels gewoon stembanden hadden gehad, was er nooit een ander orgaan ontstaan om die plaats in te nemen. De kans dat dino's een larynx hadden is dus vrij klein.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiiUKSAB1Ei7Z61deJRrW15A-Si9O1HPhlGGEseKA6ZC7kBLeH5D_i9SJ2KcbgRc-yRaoQMqVupPry7ZsonJK37rXw9yLAwDP_QqJ7eGbh_orYVN6U6vMBkQms0E0jFPuoeQuvGnCvkBZYz/s1600/lab-of-o-songbird-syrinx.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="285" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiiUKSAB1Ei7Z61deJRrW15A-Si9O1HPhlGGEseKA6ZC7kBLeH5D_i9SJ2KcbgRc-yRaoQMqVupPry7ZsonJK37rXw9yLAwDP_QqJ7eGbh_orYVN6U6vMBkQms0E0jFPuoeQuvGnCvkBZYz/s320/lab-of-o-songbird-syrinx.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Anders dan de larynx, die in de keel zit, zit de syrinx aan het begin van de luchtpijp in de borstkas.</td></tr>
</tbody></table>
Hadden prehistorische dino's dan misschien een syrinx om geluid mee te maken? Het geval wil dat we met behulp van fossiel bewijs wel met vrij grote zekerheid de aanwezigheid van een syrinx kunnen aantonen; deze gaat namelijk samen met een bepaalde holte in de borstkas, en deze holte vinden we alleen bij echte vogels en hun directe voorouders; niet bij andere dino's. Het lijkt erop dat de syrinx pas laat in de vogel-evolutie op kwam zetten; grote prehistorische dino's als <i>T. rex</i> hadden dus ook geen syrinx.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1_MceKsO-TLzly-9oZbKbhVMSX2HznaL5_J0p-uj0fu4ZNM_dHrbADCXb8AcM554_0Y29X4ZTugQNOw9fnEwXo0hguRBnTg8AGlOoojWnbZBwIGPEqQlf8v2xkHTX9Q7VDIPmT74ZTdMQ/s1600/muterex.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1_MceKsO-TLzly-9oZbKbhVMSX2HznaL5_J0p-uj0fu4ZNM_dHrbADCXb8AcM554_0Y29X4ZTugQNOw9fnEwXo0hguRBnTg8AGlOoojWnbZBwIGPEqQlf8v2xkHTX9Q7VDIPmT74ZTdMQ/s1600/muterex.png" /></a></div>
Dus, wat nu? Moeten we ons er bij neerleggen dat T. rex en alle andere sauriërs, die we in de films altijd zo enthousiast zien brullen, in het echt muisstil zijn geweest? Niet helemaal. <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2017/01/geluid-deel-2-het-orkest-van-de-oertijd.html">Lees de volgende keer wat voor geluiden onze dinovrienden nog wél hebben kunnen maken</a>.<br />
<span style="font-size: x-small;"><br /></span>
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<a href="http://dinogoss.blogspot.nl/2014/06/what-does-t-rex-say.html"><span style="font-size: x-small;">http://dinogoss.blogspot.nl/2014/06/what-does-t-rex-say.html</span></a><br />
<a href="http://www.smithsonianmag.com/science-nature/did-dinosaurs-roar-48438337/"><span style="font-size: x-small;">http://www.smithsonianmag.com/science-nature/did-dinosaurs-roar-48438337/</span></a><br />
<a href="http://www.itsokaytobesmart.com/post/47478278039/how-do-we-know-that-dinosaurs-rawr-ed-that-is"><span style="font-size: x-small;">http://www.itsokaytobesmart.com/post/47478278039/how-do-we-know-that-dinosaurs-rawr-ed-that-is</span></a>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-36164436266043011762017-01-01T15:39:00.000+01:002017-01-02T20:14:05.043+01:00Recensie: Naturalis - T. rex in TownGelukkig nieuwjaar!<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgm2gA-TGiOBhUoW6UE_4qNb9iVJiT8wJOs3y1xxxkWmYQSSiFJnWQaVAV47Lk7olVFT84PunNhpu_TZJOEXKODZnGrP2J18uKgx8nOqLMCADX44gaAlhKNmlhS7Odq50AIPAU02RHvwFyn/s1600/DSC03741.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgm2gA-TGiOBhUoW6UE_4qNb9iVJiT8wJOs3y1xxxkWmYQSSiFJnWQaVAV47Lk7olVFT84PunNhpu_TZJOEXKODZnGrP2J18uKgx8nOqLMCADX44gaAlhKNmlhS7Odq50AIPAU02RHvwFyn/s320/DSC03741.JPG" width="240" /></a></div>
Op Tweede Kerstdag heb ik eindelijk de pelgrimstocht naar Leiden aanvaard om onze nieuwe prehistorische superster in levenden lijve (bij wijze van spreken) te ontmoeten. Dus we luiden het nieuwe jaar in in stijl: Nielsaurus tackelt Trix.<br />
<a name='more'></a><br />
Naturalis is in verbouwing; het grote gebouw gaat pas in 2018 weer open. Tot die tijd moeten we het doen met het kleine pesthuisje, dat geheel in het teken staat van Trix en andere dinozaken.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0WaA4N_ZsRrA7iVEhqI_lNBzvMaRBQhNebZw-zH1ZmoiudP9he6J0Cg88O9yCdQpGeJVyCe3ODpVBqq00T7eeesQqgSDQyfG4a1Qd8Frvvaj6tizUYdGKnHQYO28ayeRIWJsRAyVmhB4O/s1600/DSC03718.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0WaA4N_ZsRrA7iVEhqI_lNBzvMaRBQhNebZw-zH1ZmoiudP9he6J0Cg88O9yCdQpGeJVyCe3ODpVBqq00T7eeesQqgSDQyfG4a1Qd8Frvvaj6tizUYdGKnHQYO28ayeRIWJsRAyVmhB4O/s320/DSC03718.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
De tentoonstelling opent met een paar ruimtes met robotdino's. En zoals je ziet beginnen we meteen met een valse start. Hier knabbelen twee poedelnaakte en minstens dertig jaar verouderde <i>Deinonychussen</i> aan een <i>Tenontosaurus</i>, een dier dat er alleen maar voor lijkt te dienen <i>Deinonychus</i> tot prooi te zijn. Dit is niet best, jongens. Dit soort geschnabbel accepteer ik van Dinoland, maar van Naturalis, hét natuurhistorisch museum van Nederland, verwacht ik dat ze hun wetenschap op orde hebben. Dit tafereel hoort thuis in de jaren tachtig, niet in een fonkelnieuwe tentoonstelling van een chic museum in een vooraanstaande universiteitsstad. Wat een blamage.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFWpKsMRljU-9RiDFyv-3SF4qJqZnZN_8mmuC_XQu5B0vkNP2RJysvPuoRL0p-FnchLJGt1ww8oneidnmLShIKYvDrwrnT1fnr-U3MqdpFf6uW1kb94Mq53QkcYuoucTGK3L_Ld3ThbNLa/s1600/DSC03721.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFWpKsMRljU-9RiDFyv-3SF4qJqZnZN_8mmuC_XQu5B0vkNP2RJysvPuoRL0p-FnchLJGt1ww8oneidnmLShIKYvDrwrnT1fnr-U3MqdpFf6uW1kb94Mq53QkcYuoucTGK3L_Ld3ThbNLa/s320/DSC03721.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Ernaast hebben we een scéne met gevederde raptors. Je zou denken dat ik daar blij mee ben, maar dit is juist een voorbeeld van hoe het níet moet. Dit zijn JP-raptors met een wollen trui aan. Toch nog maar eens goed naar <a href="http://emilywilloughby.com/gallery/paleoart/the-terrible-claw" target="_blank">Emily Willoughby</a> kijken.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgtnQX68tJN1QGciyKPrxkUTI1ua2MVi0UHtOpYYn_JMt2GhH6paCJ2Vy7TuBRT6j6hG_3A3j91BDCFGVLlYQHJjFIgZxnBQTcjLvl_vIpUpDRuWT7bn8nAPmyAiaB4FQOP7aqVA-aIdsD7/s1600/DSC03723.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgtnQX68tJN1QGciyKPrxkUTI1ua2MVi0UHtOpYYn_JMt2GhH6paCJ2Vy7TuBRT6j6hG_3A3j91BDCFGVLlYQHJjFIgZxnBQTcjLvl_vIpUpDRuWT7bn8nAPmyAiaB4FQOP7aqVA-aIdsD7/s320/DSC03723.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Even onvermijdelijk als <i>Tenontosaurus</i>-als-prooi is <i>Maiasaura</i>-met-nest. Hier worden alle cliché's uit de dinoboeken van de jaren '90 weer keurig opgelepeld. De dinobaby's bewegen mee, dat is dan wel weer grappig.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgkdvRiJ3r3p7jeAxUXEuPNFvKJA34Ra4XQO8YlXxjW9ChuE9VbxWeIBxrKtqJvLL9NzdEzOyZlIhyphenhyphenBjqStya1FU67gY9Yw6mg4DqAuwb7Q-KIFOMg43pmLFRYxRqztKXskhr-1_o-x4tGe/s1600/DSC03726.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgkdvRiJ3r3p7jeAxUXEuPNFvKJA34Ra4XQO8YlXxjW9ChuE9VbxWeIBxrKtqJvLL9NzdEzOyZlIhyphenhyphenBjqStya1FU67gY9Yw6mg4DqAuwb7Q-KIFOMg43pmLFRYxRqztKXskhr-1_o-x4tGe/s320/DSC03726.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg27mgyhoWGOQo4ozF9vI9YTpO6cFq32kdUc2JoBuy-hmXNkG-sriaDgu0RiwF5ADWM6VizDbkjTlcEmS6O8tArep4bFssy036cDW_Dw0OiexfBLmxFNKgXZNPDWieSo-9end6J0pf_Rqhk/s1600/DSC03727.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg27mgyhoWGOQo4ozF9vI9YTpO6cFq32kdUc2JoBuy-hmXNkG-sriaDgu0RiwF5ADWM6VizDbkjTlcEmS6O8tArep4bFssy036cDW_Dw0OiexfBLmxFNKgXZNPDWieSo-9end6J0pf_Rqhk/s320/DSC03727.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
In de volgende ruimte wordt het iets beter. We krijgen een vrij acceptabele <i>Ankylosaurus</i> in gevecht met een vrij acceptabele <i>T. rex</i> (hoewel de laatste uiteraard zonder veren). Ze zijn allebei erg beweeglijk, dus op het gebied van robotica is hier in ieder geval vakwerk geleverd.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgC-a1BALynRYKbPOXQhxjuwjfdzQAtCK5o_SquCH12A3vhtB3C3eT7YxLZx2VbOuoaSr6Xh4olTKUh2sk1TFvciO5SES0U9AKmEG7Q30Mvn72YINy3NyPMBqE14XvPVXZ3pNzSrqMkpqO4/s1600/DSC03729.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgC-a1BALynRYKbPOXQhxjuwjfdzQAtCK5o_SquCH12A3vhtB3C3eT7YxLZx2VbOuoaSr6Xh4olTKUh2sk1TFvciO5SES0U9AKmEG7Q30Mvn72YINy3NyPMBqE14XvPVXZ3pNzSrqMkpqO4/s320/DSC03729.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Waarom komt die arme <i>Triceratops</i> er toch altijd zo bekaaid vanaf? Jurassic Park had een zieke, Walking With Dinosaurs een dode en hier ligt er alweer eentje dood. Al een tijdje, zo te zien. Zie die enge lege oogkassen! Ik hoop niet dat het de bedoeling is dat hier die ouwe myhe "<a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/09/waar-of-niet-waar-is-t-rex-een-aaseter.html" target="_blank"><i>T. rex</i> was een aaseter</a>" weer wordt opgedregd.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgYvy9DpqB7beL-M8ygnksakambW62QH-JbyTeuXIinHw3XRvzHynbOaH7nLL_dZmZyOQwKDHDZPPIyruVfrtQS5vI4lH8d-81KmN5Eq-FtxR3p2n0KWKF14l7Oz00-P0X7rhe2x9g3Hmki/s1600/DSC03730.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgYvy9DpqB7beL-M8ygnksakambW62QH-JbyTeuXIinHw3XRvzHynbOaH7nLL_dZmZyOQwKDHDZPPIyruVfrtQS5vI4lH8d-81KmN5Eq-FtxR3p2n0KWKF14l7Oz00-P0X7rhe2x9g3Hmki/s320/DSC03730.JPG" width="240" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Hier op de muur meteen alweer de relativering van Anne Schulp. Je kunt wel merken dat hij ook wel weet dat het voorgaande van bedenkelijk niveau is geweest. Snel vergeten, dit. Gelukkig belooft hij dat we nu een échte dino te zien krijgen.</div>
<br />
En dan...<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKcApa4sPI7rMytuxBArbGMLtQzDyb8pO8i__oeZBnRLPrGqBMDGdCsIPjkJwJBylejHZp_RbU3e26yl1xKLV8eS1Wn_Y4BP4j6z7_zMOUTx6r22IwY1r1uDhf89Nh5dSd1lwHPYqqwr2D/s1600/DSC03738.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKcApa4sPI7rMytuxBArbGMLtQzDyb8pO8i__oeZBnRLPrGqBMDGdCsIPjkJwJBylejHZp_RbU3e26yl1xKLV8eS1Wn_Y4BP4j6z7_zMOUTx6r22IwY1r1uDhf89Nh5dSd1lwHPYqqwr2D/s640/DSC03738.JPG" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Halleluja!</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: center;">
Het skelet is fabelachtig mooi. Vergeleken bij alle opsmuk eromheen is de zaal waarin Trix staat ronduit minimalistisch. Niets aan de muren, geen jungle-sfeer, geen geluidseffecten, geen drukke Freek die alles volkwebbelt. Hier staat ze gewoon, subtiel uitgelicht, op een bescheiden platformpje. Een <i>Tyrannosaurus</i> heeft verder niks nodig. Het effect is maximaal; ik word er even stil van. En je kunt haar van heel dichtbij bekijken. Even is deze tentoonstelling perfect.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgWkgWevFDTsuwrFkmjSOUONDszWU3jRdNAb_RamiZDmLX_b1q782GcdiVtrgaodnZ4wXsQfMfhBRj1lKiuv7yyYn63KSg-EFEP3rJ3M6YD26iV7MdLqtAUjHa48fL_ZZe98Y5mkR3Irn84/s1600/DSC03731.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgWkgWevFDTsuwrFkmjSOUONDszWU3jRdNAb_RamiZDmLX_b1q782GcdiVtrgaodnZ4wXsQfMfhBRj1lKiuv7yyYn63KSg-EFEP3rJ3M6YD26iV7MdLqtAUjHa48fL_ZZe98Y5mkR3Irn84/s320/DSC03731.JPG" width="240" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Naast de hoge kwaliteit van het fossiel is het bijzondere aan Trix de houding: ze houdt haar kop laag, zogenaamd als "aanvalshouding", maar vooral zodat we eens goed naar die kop kunnen kijken. En de kop is prachtig, met gebroken onderkaak en al. Zelfs redelijk symmetrisch: vergelijk dit maar eens met <a href="https://c2.staticflickr.com/4/3259/2292649444_4ed1e1611b_z.jpg?zz=1" target="_blank">de schots en scheve schedel van Sue</a>. Door miljoenen jaren aan geologische onrust raken fossiele schedels nog al eens vervormd; dat lot is Trix bespaard gebleven.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiyBZdibPJbi04thxhryaXeGFsnQc9g73cfSTnMt7E4Irh5yMDq916DKSrNR8DYcD0sT601aF9zhHenAG1u0y311feEqDjj74WxUdF9dh-qeUUZjB3qcuG6vzK9NQ9bwiA6dldddi_bFGeY/s1600/DSC03734.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiyBZdibPJbi04thxhryaXeGFsnQc9g73cfSTnMt7E4Irh5yMDq916DKSrNR8DYcD0sT601aF9zhHenAG1u0y311feEqDjj74WxUdF9dh-qeUUZjB3qcuG6vzK9NQ9bwiA6dldddi_bFGeY/s320/DSC03734.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Het skelet is rond de 75% compleet. Onder andere de voeten ontbreken. Deze voeten zijn 3D-geprinte afgietsels van de voeten van Sue, de <i>T. rex </i>in Chicago, die even groot en nét iets completer is. Ze zijn zichtbaar van een andere kleur. Dit is waarschijnlijk expres gedaan, zodat je het verschil met het authentieke fossiel kunt zien.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMa_TUmIgZpIJsWJLN0dyUwAxAMAeF1Mivs2IWf5hKQvOSo0plWSLnmq3WG4oTsYzYXhI46vGBfdhLXI5_X6QJ_uiDItm6WaTKFGlbralZbTdGHp4K9kI2Z90UepEgX8BBPqyXHQKb76VQ/s1600/DSC03735.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMa_TUmIgZpIJsWJLN0dyUwAxAMAeF1Mivs2IWf5hKQvOSo0plWSLnmq3WG4oTsYzYXhI46vGBfdhLXI5_X6QJ_uiDItm6WaTKFGlbralZbTdGHp4K9kI2Z90UepEgX8BBPqyXHQKb76VQ/s320/DSC03735.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Ik kan niet anders dan het team van Anne Schulp feliciteren met deze fantastische vondst. Als ik het goed begrijp gaat Trix in het najaar een tijdje door verschillende musea in Europa toeren, waarna ze een permanente plaats krijgt in het in 2018 afgeronde nieuwe Naturalis. Daar zal ze ongetwijfeld de topattractie worden. Ik hoop dat ze de zaal waar ze dan komt te staan net zo indrukwekkend inrichten als deze.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjtjpakxUr9MljO1HetgmfjcjLTuqlaoRcwY2FMCr5przOLPhLf0_OLCkMzWRzxKJlBqXB5KHFuo3Mxtj-fMedz6jrntgheOfCTcL66cu-Ociyn1HSeJ_d-LMYehj0Rz_cKaDMBRg9Ah67I/s1600/DSC03749.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjtjpakxUr9MljO1HetgmfjcjLTuqlaoRcwY2FMCr5przOLPhLf0_OLCkMzWRzxKJlBqXB5KHFuo3Mxtj-fMedz6jrntgheOfCTcL66cu-Ociyn1HSeJ_d-LMYehj0Rz_cKaDMBRg9Ah67I/s320/DSC03749.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Hierna laat Naturalis alle pretenties varen een museum te zijn. Vanaf nu is het een speeltuin. Je kunt fietsen terwijl er een <i>T. rex</i> achter je aan zit. Je kunt dansen met <i>T. rex</i> in een soort kinect-game (de rationalisering is dat je een balts-dans doet om hem te verleiden... of zoiets). Je kunt meedoen aan een (geautomatiseerde) quiz, met een lawaaierige quiz-master. En natuurlijk kun je met je handen in de zandbak om fossielen te zoeken.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjn_MmPHUuxK_xPrcBXMXo805TXlehwsPHn858c_fGun2cYbk3u9NcT9CQOHUdbl7-Urt3wf5lF707K9McJi1h_ffYY0lGQsuV8LSqOztKD6ELEqPJnb_uZDYX8zM5PI88Oxpu7n_XciRIn/s1600/DSC03754.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjn_MmPHUuxK_xPrcBXMXo805TXlehwsPHn858c_fGun2cYbk3u9NcT9CQOHUdbl7-Urt3wf5lF707K9McJi1h_ffYY0lGQsuV8LSqOztKD6ELEqPJnb_uZDYX8zM5PI88Oxpu7n_XciRIn/s320/DSC03754.JPG" width="240" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Hier is zelfs een grote tafel met speelgoed! Het is prima om de kinderen bezig te houden, maar is het vloeken in de kerk als ik iets meer niveau verlang van Naturalis? Als ik pretentieloze dino-fun wil met de kinderen, <a href="http://nielsaurus.blogspot.nl/2016/11/recensie-dinoland-zwolle.html" target="_blank">neem ik ze wel mee naar Dinoland</a>. Ik hoopte toch dat de boel hier iets leerzamer zou zijn, en ook dat er meer zou zijn wat het voor in dino's geïnteresseerde volwassenen interessant maakt. Ik roep al jaren dat dino's niet alleen "voor kinderen" zijn, maar Naturalis vindt blijkbaar van wel.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4U_8NFfifjN3cZN4hhrQ2SxTwWdetuuODMV8K6I_0zkayI5x8HgUx0-BUNGKAvPD92-ngxJiwQDBX8KtlIFdhpce0AcPn_bXzR_zwuQvJtLoNNWcSleTWdlFCPBsVPf1dzfx2sYDLHntQ/s1600/DSC03761.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4U_8NFfifjN3cZN4hhrQ2SxTwWdetuuODMV8K6I_0zkayI5x8HgUx0-BUNGKAvPD92-ngxJiwQDBX8KtlIFdhpce0AcPn_bXzR_zwuQvJtLoNNWcSleTWdlFCPBsVPf1dzfx2sYDLHntQ/s320/DSC03761.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Hier is dan toch weer iets interessants. Hier liggen allemaal losse botten en fossielen die, naast Trix, nog meer gevonden zijn op de expeditie in Montana. Met name van <i>Triceratops</i>, maar ook <i>Leptoceratops</i>, <i>Champsosaurus</i> en andere dieren uit de Hell Creek-formatie zijn gevonden. Bij deze vitrine zit een jongen die helpt met het onderzoeken en prepareren van de fossielen, en daar veel over kan vertellen. En de bezoekers hangen aan zijn lippen: het is dus niet alsof de gemiddelde bezoeker niet tegen een beetje inhoud kan.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhdbxYOVqXyUy6YHMNXIXyicEsQRJEiTFVK_EeIfltnf2FamUS5PvhJx3DnGhAFYaaO1KuaiuLcpCQ4Oi0GSl22ZajGhc8V0OBbA76uEG7ItG67_0V0guMDAhfWWIvXzQ04JRylbjpoB7If/s1600/DSC03770.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhdbxYOVqXyUy6YHMNXIXyicEsQRJEiTFVK_EeIfltnf2FamUS5PvhJx3DnGhAFYaaO1KuaiuLcpCQ4Oi0GSl22ZajGhc8V0OBbA76uEG7ItG67_0V0guMDAhfWWIvXzQ04JRylbjpoB7If/s320/DSC03770.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Nog een vitrine met <i>Triceratops</i>-botten. Vijf exemplaren zijn er tevoorschijn gekomen; ze krijgen waarschijnlijk een plekje in het nieuwe Naturalis.</div>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjeU9wV85jdFIUBJgHbT24bHEsjF6hYssrqDWEEi56FCwUEiOFO6FcnSBlFw3GjogA2EwI5Tis3iTDPwwA69FXsFCQVejacmXqanfbIDFyYvkRLC-GAt-uchR8znY87byiZuTyh4TIDsHSL/s1600/DSC03764.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjeU9wV85jdFIUBJgHbT24bHEsjF6hYssrqDWEEi56FCwUEiOFO6FcnSBlFw3GjogA2EwI5Tis3iTDPwwA69FXsFCQVejacmXqanfbIDFyYvkRLC-GAt-uchR8znY87byiZuTyh4TIDsHSL/s320/DSC03764.JPG" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Onderkaak van Triceratops</td></tr>
</tbody></table>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Ook leerzaam voor kinderen is de activiteit op de bovenverdieping, die in het teken staat van tanden. Je krijgt een tand mee en moet aan de hand van vergelijkingen met de dieren van vandaag erachter proberen te komen van wat voor dino hij is. Een cursus paleontologie voor beginners! Best leuk gedaan, maar wederom helemaal op kinderen gericht.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhtr0R9QrJrafX2VGHZz7RiwLMCnt3UgrWBNEfAytgtykUKl0O6Jrud90hX1JUuVGZW7jaHIh-lvZeMVQ2qPzxSC8MmlbzBNCWoZR2FFnNE-mSE8vt5aCmR0ciVL34i88GDGw0wGxQumkDW/s1600/DSC03758.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhtr0R9QrJrafX2VGHZz7RiwLMCnt3UgrWBNEfAytgtykUKl0O6Jrud90hX1JUuVGZW7jaHIh-lvZeMVQ2qPzxSC8MmlbzBNCWoZR2FFnNE-mSE8vt5aCmR0ciVL34i88GDGw0wGxQumkDW/s320/DSC03758.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Tand van <i>T. rex</i>.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhEifdOHzQK15xWxh5EgZ2AP5LWApXi5pzp2bcsMueNAZ3kF-L_VM8rD8YBVOjpOKLBBukaxSCFXhm25cNGFYC1AReVoyPKquHlVFK2eroOE-z9WKxvCq-VJijZiLlOyWP-9hIYRL78PuAv/s1600/DSC03766.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhEifdOHzQK15xWxh5EgZ2AP5LWApXi5pzp2bcsMueNAZ3kF-L_VM8rD8YBVOjpOKLBBukaxSCFXhm25cNGFYC1AReVoyPKquHlVFK2eroOE-z9WKxvCq-VJijZiLlOyWP-9hIYRL78PuAv/s320/DSC03766.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Ik had het kunnen weten. Dinoland is niet de enige plek waar ze "Rextaurant" hebben bedacht.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjH2MtZ3YeuNG37mSLMeo6WRD_xqDf2-O_6vgx6MUQxYtnudNVgdl2arn3sfE_WX9GnaESreiLw9N9-KHhe91Ee1AX44ZgI6RHm_IC-mQlXEV89ERm60zwj7-f3f2RPOA6z0zCBY60eQsG/s1600/DSC03772.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjH2MtZ3YeuNG37mSLMeo6WRD_xqDf2-O_6vgx6MUQxYtnudNVgdl2arn3sfE_WX9GnaESreiLw9N9-KHhe91Ee1AX44ZgI6RHm_IC-mQlXEV89ERm60zwj7-f3f2RPOA6z0zCBY60eQsG/s320/DSC03772.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Ook de giftshop is vrijwel helemaal op kinderen gericht. Er is bijna geen verschil tussen de giftshop van Naturalis en die van Dinoland. Ik vind hier dezelfde knuffels, hetzelfde speelgoed, dezelfde slechte, voor een habbekrats gemaakte dinoboeken...</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh9jqovIsOQXDFQWdg97M2rfty5GFyh71ulfYS9eUn_gF8UkkaEt2aF0kkihWmHSehBPIocKeY0SaSaRXRXc8uy3_mNOwFekHOlEhybgtchfviCYcx5kufEZo7CtMTFz_Ipq_tbV7Q2RhkX/s1600/DSC03773.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh9jqovIsOQXDFQWdg97M2rfty5GFyh71ulfYS9eUn_gF8UkkaEt2aF0kkihWmHSehBPIocKeY0SaSaRXRXc8uy3_mNOwFekHOlEhybgtchfviCYcx5kufEZo7CtMTFz_Ipq_tbV7Q2RhkX/s320/DSC03773.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Maar wat ligt daar?</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgwv7cQaLFa9OokwDmL_jaFnqFthagb4hrSAjhW9KTiQ_4xcmq8a2PUDV-q2taI_weGw853x7JZH7udXx3bLDl8H1HrL5MULmEMhW8VSbGA75RMePu3P1tB-qp5tuTvq_QnQxqCiQhNKWo8/s1600/DSC03774.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgwv7cQaLFa9OokwDmL_jaFnqFthagb4hrSAjhW9KTiQ_4xcmq8a2PUDV-q2taI_weGw853x7JZH7udXx3bLDl8H1HrL5MULmEMhW8VSbGA75RMePu3P1tB-qp5tuTvq_QnQxqCiQhNKWo8/s320/DSC03774.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Darwin tussen de dino's? Zo'n gek idee is het niet, maar er is een enorm verschil in kwaliteit tussen dit werk en alles eromheen. Het is wel jammer dat er in de tentoonstelling zelf niet veel over evolutie voorbij is gekomen. En waar is de andere literatuur voor volwassenen? Waar is <a href="https://www.amazon.com/All-Yesterdays-Speculative-Dinosaurs-Prehistoric-ebook/dp/B00A2VS55O">All Yesterdays</a>? Waar is <a href="https://www.amazon.com/Dinosaurs-Complete-Up-Date-Encyclopedia/dp/0375824197">Thomas Holtz</a>? Waar zijn <a href="https://www.amazon.com/Pterosaurs-Natural-History-Evolution-Anatomy/dp/0691150613">Mark Witton</a>, <a href="https://www.amazon.com/Dinosaurs-How-They-Lived-Evolved/dp/1588345823">Darren Naish</a> en <a href="https://www.amazon.com/Tyrannosaur-Chronicles-Biology-Tyrant-Dinosaurs/dp/1472911253">David Hone</a>, al die mensen die moderne, populair-wetenschappelijke dinoboeken voor volwassenen schrijven? En als er dan toch alleen kinderboeken liggen, waarom dan geen <i>goede</i> kinderboeken? Natuurlijk, niemand heeft die boeken in het Nederlands vertaald. Dus we zullen het maar met Darwin moeten doen.</div>
<div style="text-align: center;">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZR9MdhU_1oDrMHVD-saqUcmp7y0xGO4IMbj5-15pyrX0mr28zT_Q1tt0e17Z05WZsQoevjB_FJr-dw7b3TKpneQFqTHwam-OS3VptLBPBNl92GDx3sFX9LxzZbyw9IaUzDVRlq_M2WL2-/s1600/DSC03771.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZR9MdhU_1oDrMHVD-saqUcmp7y0xGO4IMbj5-15pyrX0mr28zT_Q1tt0e17Z05WZsQoevjB_FJr-dw7b3TKpneQFqTHwam-OS3VptLBPBNl92GDx3sFX9LxzZbyw9IaUzDVRlq_M2WL2-/s320/DSC03771.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Gelukkig is er wel dit dinautootje! Dit is één van de bizarste dingen die ik vandaag heb gezien.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhgUlu0zaEBlXralrNVlRKJ-BikLFoLcRj3xF0fJISNp68kV6s6e-xUwCJWhU8sS2IAXLviFrfT9rH_vMNdX_Nm8h63nNlOU6HBKW4_EP-wjCuwwW6BlBb2KDvjc-MSqmxjmF6rp6aIvmLo/s1600/DSC03777.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhgUlu0zaEBlXralrNVlRKJ-BikLFoLcRj3xF0fJISNp68kV6s6e-xUwCJWhU8sS2IAXLviFrfT9rH_vMNdX_Nm8h63nNlOU6HBKW4_EP-wjCuwwW6BlBb2KDvjc-MSqmxjmF6rp6aIvmLo/s320/DSC03777.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Slecht speelgoed. De sticker van het Natural History Museum maakt het er niet beter op.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKcEt7p_qVX1gvkSPGkv3J6eXGgo-WV1G761guD2mV6I5ZJ9to_cy_TDi-n5oHLztmzfTnm79SRnYie-AwjA8UyOu0UQyzon16f2pTW-60D3QNyUzUsQy07fu9nqixOmVN5WaHa5oWA5OP/s1600/DSC03775.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKcEt7p_qVX1gvkSPGkv3J6eXGgo-WV1G761guD2mV6I5ZJ9to_cy_TDi-n5oHLztmzfTnm79SRnYie-AwjA8UyOu0UQyzon16f2pTW-60D3QNyUzUsQy07fu9nqixOmVN5WaHa5oWA5OP/s320/DSC03775.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Dit is waarschijnlijk de beste reconstructie die ik gezien heb vandaag. Als de robotraptors aan het begin er zo uit hadden gezien had ik niet geklaagd...</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgpPb7JWLHsA6ouzjyBu7A-7Is_1pkyf_NBBb1Rq4BU_8Y4CtsVGaJpbIsFI7ttK0vhpHVG2SNptozcUKDktJqHCmrMayYgi3uwPdEyEKJQ8wPyrIDl-rX1HBHzgpNsrGaBUZzykUSpdWjz/s1600/DSC03757.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgpPb7JWLHsA6ouzjyBu7A-7Is_1pkyf_NBBb1Rq4BU_8Y4CtsVGaJpbIsFI7ttK0vhpHVG2SNptozcUKDktJqHCmrMayYgi3uwPdEyEKJQ8wPyrIDl-rX1HBHzgpNsrGaBUZzykUSpdWjz/s320/DSC03757.JPG" width="320" /></a></div>
Excuses als ik iets zuurder uit de hoek kom dan normaal, maar ik heb nou eenmaal hoge verwachtingen van Naturalis. Ik heb niets dan lof voor het werk dat het team verzet heeft om een <i>T. rex</i> naar Nederland te halen, en voor de manier waarop ze uiteindelijk is opgesteld. De rest van de tentoonstelling is al dat werk onwaardig.<br />
<br />
Om te beginnen is vrijwel alles wat we zien duidelijk gericht op de doelgroep van tussen de vijf en twaalf jaar. Daar heb ik in principe niet zoveel problemen mee, maar het is het zoveelste voorbeeld van het idee dat dino's alleen voor kinderen interessant zijn. Als dit stigma zelfs door ons meest vooraanstaande natuurhistorisch museum in stand wordt gehouden, is het met de status van de dinosaurus in Nederland toch echt treurig gesteld. Als al die activiteiten voor kinderen er zijn omdat men denkt dat kinderen zo'n skelet an sich niet interessant vinden hebben ze het trouwens mis: alle kinderen die ik bij Trix zag stonden met open mond te kijken.<br />
<br />
Een groter probleem is dat het niveau van deze tentoonstelling erg laag is. Ook als het "voor kinderen" is, mag je eisen stellen, toch? De interessantere delen van de tentoonstelling zijn, naast Trix zelf, die delen die het dicht bij huis zoeken: de gedeeltes die gaan over het werk wat het team in Montana en in de laboratoria hebben gedaan en nog steeds doen. Wat ik meer wil zien is dat je ook iets terugziet van alle wonderbaarlijke ontdekkingen die de paleontologie de afgelopen twintig, dertig jaar heeft gedaan. Het verband tussen dino's en vogels, spannende nieuwe vondsten op het gebied van kleur en uiterlijk, nieuwe inzichten over uiterlijk en leefstijl van <i>T. rex</i> zelf (ik zie nog steeds veel te weinig veren!) en een wonderbaarlijke hoeveelheid aan verschillende vormen buiten de platgetreden paden van <i>T. rex</i>, <i>Triceratops</i>, raptor en <i>Ankylosaurs</i>. Nu is het net alsof de wetenschap stil heeft gestaan sinds Jurassic Park.<br />
<br />
Naturalis, voor 2018 moeten jullie flink aan de bak! En omdat ik ook opbouwend bezig wil zijn heb ik ook een idee wat ik wil delen: doe iets met Saurian! Saurian is een veelbelovend computerspel dat komend jaar verschijnt, waarin je het leven van een dinosaurus simuleert. Het bijzondere aan Saurian is dat het van voor tot achter gebaseerd is op de nieuwste wetenschappelijke inzichten, en daarmee de meest authentieke dino-ervaring biedt die tot nu toe is verschenen. Saurian zal een Virtual Reality-uitvoering krijgen, en ze willen hun product graag aanbieden aan musea. Ideaal voor Naturalis, lijkt mij! Een coole experience voor jong en oud, en het is ook nog eens wetenschappelijk verantwoord! En het gaat over Hell Creek, precies de tijd en plaats waar Trix vandaan komt. Hier is de link: <a href="http://saurian.maxmediacorp.com/">http://saurian.maxmediacorp.com/</a><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGJbBjXsboMgaMNX0kzuFNcRbwthlLO8vGReJb0kLePuvTBGIxuTRCTNVe5w52t6NQB8ThljbFDYrwFrHr_fa69CX1zHsqZJg62iyqw5hEOjf3GL4ZPZkG3bOTquIsrM1Uym18StDqTmaE/s1600/DSC03736.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGJbBjXsboMgaMNX0kzuFNcRbwthlLO8vGReJb0kLePuvTBGIxuTRCTNVe5w52t6NQB8ThljbFDYrwFrHr_fa69CX1zHsqZJg62iyqw5hEOjf3GL4ZPZkG3bOTquIsrM1Uym18StDqTmaE/s320/DSC03736.JPG" width="320" /></a></div>
"T. rex in town" geeft je inderdaad een prachtige <i>T. rex</i> te zien, maar buiten dat vind ik het een vrij matige tentoonstelling. Uiteindelijk kan ik niet zeggen dat ik bekocht ben; daarvoor is de centrale attractie toch te bijzonder en te geslaagd. Toch wel een aanrader dus, als je geen te hoge verwachtingen hebt.Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-9189163556163967832.post-4982000547195924742016-12-30T12:46:00.000+01:002016-12-30T15:14:00.092+01:00Uitgelicht: Sluiphandjes en klaphandjesWaarschuwing: Als je dit eenmaal weet zie je het overal.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEifHSdCsj4HqYwiH53Zzoustcw-9DU9Yl3d98bHiQmbSrANVSCgjI_S3f7X694dy_zy3yxSCb-6kUMeFvqetSGTAczh6YYWrXQc-VfJduTxQ8_v48XJdz_Olak2ydFEYFphIUzB1AA1RJHM/s1600/vraag.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEifHSdCsj4HqYwiH53Zzoustcw-9DU9Yl3d98bHiQmbSrANVSCgjI_S3f7X694dy_zy3yxSCb-6kUMeFvqetSGTAczh6YYWrXQc-VfJduTxQ8_v48XJdz_Olak2ydFEYFphIUzB1AA1RJHM/s320/vraag.png" width="320" /></a></div>
Hoe houdt een vleesetende dinosaurus, oftewel een theropode, zijn handen?<br />
<br />
<a name='more'></a><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxXcjfe4jCF6lNW6VzJSfl9G2tG59O8fUXOAEXWSPtdu8L5IAFoSFfC2sZB5C2rWz1-M7eWsNKMA6pPxw3EmNPki2lu8OpeEuob2maMMKHP3kLq-NkusADVhOY2005y4iI1CWW612gXrhQ/s1600/DSC03673.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxXcjfe4jCF6lNW6VzJSfl9G2tG59O8fUXOAEXWSPtdu8L5IAFoSFfC2sZB5C2rWz1-M7eWsNKMA6pPxw3EmNPki2lu8OpeEuob2maMMKHP3kLq-NkusADVhOY2005y4iI1CWW612gXrhQ/s320/DSC03673.JPG" width="320" /></a></div>
Meestal zie je ze zo afgebeeld, met de handpalmen naar beneden en met een beetje slappe polsen.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjD6ItvgIBkDImgrjXZL_NoxCTtLVlQ94wE8oNF2zN_bhak5eXxPY7AbDAhMiIzeGMDKWqek-UuI2qBZ2joTn6IwPD_yh9tJiSDBT1RAy13xqkoIrCdM3Qmk4eTin6gxAcRdC3kuYEPaRyS/s1600/sneak.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjD6ItvgIBkDImgrjXZL_NoxCTtLVlQ94wE8oNF2zN_bhak5eXxPY7AbDAhMiIzeGMDKWqek-UuI2qBZ2joTn6IwPD_yh9tJiSDBT1RAy13xqkoIrCdM3Qmk4eTin6gxAcRdC3kuYEPaRyS/s320/sneak.jpg" width="320" /></a></div>
Het doet mij denken aan hoe een tekenfilmfiguur eruit ziet als hij sluipt: hij loopt op z'n tenen en houdt z'n handen voor zich met de palmen naar beneden.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPKQgtUKt_hO-BdXbS-wv2x89eg201f7xWdwXoZ2ZqGyUG89Cl-bjhMVvRT7_TuzentPHS_cSDJ-djUMsJ48d8EgqAD8gSygqRt60lSN5X9MFeQngo171lCQItZnuPSkUKayJiGhHqoEO1/s1600/DSC03721.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPKQgtUKt_hO-BdXbS-wv2x89eg201f7xWdwXoZ2ZqGyUG89Cl-bjhMVvRT7_TuzentPHS_cSDJ-djUMsJ48d8EgqAD8gSygqRt60lSN5X9MFeQngo171lCQItZnuPSkUKayJiGhHqoEO1/s320/DSC03721.JPG" width="320" /></a></div>
De "sluiphandjes" zijn overal.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjs5wVrFHqvOx0lMafmzK_vx2_OchUrWYA1bHuq2LzV1ZYjzEA2w3dAhIlPIOS4W_lumAneGqULnChJqromiA1VPGVVxzjzVUdUBi3RSINd7SFreTrlTLL7xxbMwcbyTrhWOSdv5vvDsJTi/s1600/DSC03693.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjs5wVrFHqvOx0lMafmzK_vx2_OchUrWYA1bHuq2LzV1ZYjzEA2w3dAhIlPIOS4W_lumAneGqULnChJqromiA1VPGVVxzjzVUdUBi3RSINd7SFreTrlTLL7xxbMwcbyTrhWOSdv5vvDsJTi/s320/DSC03693.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
Alsof ze een koddig Duits volksdansje gaan doen en op hun benen gaan kletsen.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/J2BSfg-B0Fk/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/J2BSfg-B0Fk?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<br />
Maar wat nu als ik je vertel dat een theropode zijn handen helemaal niet zo kán houden?<br />
<br />
Theropoden hebben hun handen zijwaarts. Ze houden de handpalmen naar binnen gericht, alsof ze applaus gaan geven.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjw362tcb81Zu2r-KInuuYaUiAOJJWE0-DKj5ctebSMxrbU1qEZ7wniX6NQJI5vOrazLQcCrUwagFVivQgPYCKsPH_0A5djGcHHoFooFvHeX2u60uVaZMAiTKpshh-CaL5HCVqaH9MWuJY/s1600/applause.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjw362tcb81Zu2r-KInuuYaUiAOJJWE0-DKj5ctebSMxrbU1qEZ7wniX6NQJI5vOrazLQcCrUwagFVivQgPYCKsPH_0A5djGcHHoFooFvHeX2u60uVaZMAiTKpshh-CaL5HCVqaH9MWuJY/s320/applause.jpg" width="213" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bravo!</td></tr>
</tbody></table>
Hoe weten we dit?<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiqa35Ojo72Bp_K7QQIWPttVNEyOkEPyJnpHO7NGAN1HIYZtmzGMp9i0OYrXIEmn-stukYC2SAHO858oy3ikcI-0zOosMlvpaaZNdRvu-CvBNCVe2_Wi_sKkF5oBxT5Xl77LqXJJfhJbNb5/s1600/deinonychus.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="166" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiqa35Ojo72Bp_K7QQIWPttVNEyOkEPyJnpHO7NGAN1HIYZtmzGMp9i0OYrXIEmn-stukYC2SAHO858oy3ikcI-0zOosMlvpaaZNdRvu-CvBNCVe2_Wi_sKkF5oBxT5Xl77LqXJJfhJbNb5/s320/deinonychus.JPG" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Deinonychus. Afbeelding: Scott Anselmo</td></tr>
</tbody></table>
In eerste instantie door de skeletten. Als je de botten in de arm van een theropode reconstrueert, en nagaat waar de spieren en pezen zaten, kom je tot de conclusie dat hun handen altijd zijwaarts stonden. Ze waren eenvoudig niet in staat op hun handpalmen naar beneden te draaien.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8G14SR3xi64ZbuXwqPg6pSdlyu6esMGFv3S4gcy3yd6uO8zF0gkmVrd9PbjcIftyt0WKevlK-582Dnei4lGfTgIcMH8AyfGp4FROZ_FPPLrV6pch_kVtyGnk0iniTfTkKWjD436CyPliK/s1600/milner+et+al.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="271" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8G14SR3xi64ZbuXwqPg6pSdlyu6esMGFv3S4gcy3yd6uO8zF0gkmVrd9PbjcIftyt0WKevlK-582Dnei4lGfTgIcMH8AyfGp4FROZ_FPPLrV6pch_kVtyGnk0iniTfTkKWjD436CyPliK/s320/milner+et+al.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Afbeelding: Milner et al. "lm" en "rm" zijn de voorpoten. Zoals je ziet zijn dit niet de afdrukken van vlakke handen. De verdeling van het gewicht laat zien dat dit dier op de zijkanten van zijn handen rustte.</td></tr>
</tbody></table>
Ten tweede zijn er sporen gevonden van theropoden die op vier poten lagen te rusten. Het spoor wijst er duidelijk op dat ze op de zijkanten van hun voorpoten lagen, niet op hun vlakke voorpoot.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWwcYVTfzTFrsPoP_t5GCkgUiuSsIsnCOQ06ra9p35PXKbm1IpU_zRd1DXtEaQh4w-Z9E-3TmBLEt5-4mFRP3VDEPMK3bMaw1YHxQmu2ssOVgrB-1W2X3ESILdOgPycZ7sGhGIqj5IsMYY/s1600/herrerasaurus1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="125" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWwcYVTfzTFrsPoP_t5GCkgUiuSsIsnCOQ06ra9p35PXKbm1IpU_zRd1DXtEaQh4w-Z9E-3TmBLEt5-4mFRP3VDEPMK3bMaw1YHxQmu2ssOVgrB-1W2X3ESILdOgPycZ7sGhGIqj5IsMYY/s320/herrerasaurus1.jpg" width="320" /></a></div>
Vleesetende dino's hebben dus klaphandjes in plaats van sluiphandjes.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrJLWYM-oxxVnYgBwgIlhuMEcXZcDdNKwx3j1g8h_WsHS6aXWwoPgmfWgCanJ6CRxkJCicQWEoR4hyKg98z3sAWzcDlbLfIhuxU_styuviWhJUo13bJo3grUAiKMgM7lGv1zM0pDdhlCcT/s1600/DSC03727.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrJLWYM-oxxVnYgBwgIlhuMEcXZcDdNKwx3j1g8h_WsHS6aXWwoPgmfWgCanJ6CRxkJCicQWEoR4hyKg98z3sAWzcDlbLfIhuxU_styuviWhJUo13bJo3grUAiKMgM7lGv1zM0pDdhlCcT/s320/DSC03727.JPG" width="320" /></a></div>
Soms zie je het wel eens goed...<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjCyeIq1m9xoF9uSD4Z2MvovQteAtJN66ZLRDm30Fd7djxjJCn5U3ietw5nhMICsrfBkFnwoFf6Amb589-Dt9mZKkZF6Q-WF4UEAqaANXhnlkEf3DGRatgCNb4Kj-xoGJXxyz73mjZHZSp0/s1600/deinosukkel.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="156" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjCyeIq1m9xoF9uSD4Z2MvovQteAtJN66ZLRDm30Fd7djxjJCn5U3ietw5nhMICsrfBkFnwoFf6Amb589-Dt9mZKkZF6Q-WF4UEAqaANXhnlkEf3DGRatgCNb4Kj-xoGJXxyz73mjZHZSp0/s320/deinosukkel.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Zie het verschil met het échte skelet boven.</td></tr>
</tbody></table>
Maar meestal hebben reconstructies van theropoden de handen verkeerd.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhUdLSRrrTP1EKBWQas9lyjOsYBSnCi-ua57peEpbR1LB4_u8_iMkB6OHsvFkqTChmU1hHViV5wtErGBIrrpZJ-8_jB0KRUpMbGGJBPhPqCj1xJ8KU5uxXX8j4f8GVMxrUzfhd9oQkcvJkU/s1600/megalosukkel.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="152" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhUdLSRrrTP1EKBWQas9lyjOsYBSnCi-ua57peEpbR1LB4_u8_iMkB6OHsvFkqTChmU1hHViV5wtErGBIrrpZJ-8_jB0KRUpMbGGJBPhPqCj1xJ8KU5uxXX8j4f8GVMxrUzfhd9oQkcvJkU/s320/megalosukkel.jpg" width="320" /></a></div>
<br />
Zorg dus dat je dit in orde hebt als je zelf eens een dino tekent.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/swEaaskamb4/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/swEaaskamb4?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
Maak van jouw <i>T. rex</i> geen Duitse volksdanser!<br />
<span style="font-size: x-small;"><br /></span>
<span style="font-size: x-small;">Meer lezen?</span><br />
<a href="https://archosaurmusings.wordpress.com/2009/05/27/theropods-are-clappers-not-slappers/"><span style="font-size: x-small;">https://archosaurmusings.wordpress.com/2009/05/27/theropods-are-clappers-not-slappers/</span></a><br />
<a href="http://dinogoss.blogspot.nl/2011_05_01_archive.html"><span style="font-size: x-small;">http://dinogoss.blogspot.nl/2011_05_01_archive.html</span></a>Nielshttp://www.blogger.com/profile/12109532847776678609noreply@blogger.com0