T. rex: Hoe schrijf je dat?

Sommige dino's hebben heel ingewikkelde namen.

Vraag maar aan Opisthocoelicaudia. (Afbeelding: FunkMonk)

Ik zal het je niet kwalijk nemen als je moeite hebt met het spellen van Piatnitzkysaurus, Futalognkosaurus of Pachycephalosaurus. Maar de naam die ik het meest fout gespeld zie zou eigenlijk één van de makkelijkste moeten zijn: T. rex!

Hoe heet ik? (Afbeelding: NH)

Ik heb de naam van ieders favoriete dinosaurus op iedere mogelijke manier gespeld zien worden. Vooral "T-Rex" zie je veel. "T.Rex" met hoofdletter R. "T Rex" zonder punt. "T-REX" met alleen hoofdletters. Voor alle duidelijkheid: er is maar één correcte manier om het te schrijven, en dat is T. rex. Hoofdletter T, punt, spatie, kleine letter r, en liefst in cursieve letters.

De reden dat het zo moet komt van Carolus Linnaeus, de beroemde Zweedse bioloog die in de 18e eeuw de moderne taxonomie introduceerde. Van hem kregen alle bestaande en uitgestorven levende soorten, of het nu planten, dieren of bacteriën waren, een dubbele Latijnse naam. De eerste naam is de genusnaam, de tweede de soortnaam. De genusnaam wordt met een hoofdletter geschreven, de soortnaam met kleine letter. Zo is de struisvogel Struthio camelus, de mens Homo sapiens, de leeuw Panthera leo en de tijger Panthera tigris - zelfde genus als de leeuw (want ze zijn zo sterk verwant dat ze jongen kunnen krijgen) maar andere soortnaam (want deze jongen zijn meestal zelf niet vruchtbaar). Een veelvoorkomende bacterie heet Escherichia coli. Tyrannosaurus rex is de enige dinosaurus waarbij iedereen zowel de genusnaam als de soortnaam kent; bij de meeste dino's gebruiken we meestal alleen de genusnaam.

Je kunt de genusnaam afkorten door er een punt achter te zetten. Dan krijg je S. camelus, H. sapiens, P. leo en P. tigris, E. coli en natuurlijk T. rex. Waarom is T. rex de enige dino die we meestal op deze manier aanduiden? Waarom zeggen we niet gewoon Tyrannosaurus, net zoals we bij zoveel andere dino's doen?

De eerste reconstructie van Tyrannosaurus ooit, door William Matthew in 1905

Het grootste deel van de 20e eeuw was dit ook zo: de bekende vleeseter uit Hell Creek werd meestal gewoon Tyrannosaurus, een enkele keer Tyrannosaurus rex genoemd. Pas na Jurassic Park werd het populair om de genusnaam af te korten tot T. rex, wat natuurlijk lekkerder bekt. Maar ook voor 1993, het jaar dat de film Jurassic Park uitkwam, werd de afkorting T. rex af en toe gebruikt.

De band T. Rex (sic)

Volgens paleontoloog Matt Martyniuk is dit te danken aan de Engelse rockband T. Rex. T. Rex begon in de jaren zestig als psychedelische rockband onder de naam "Tyrannosaurus Rex", maar veranderde de naam in "T. Rex" aan het begin van de jaren zeventig, toen ze hard rock gingen maken (let op: de band schrijft het zelf verkeerd! Zij gebruiken een hoofdletter "R"). Pas vanaf dat moment werd de schrijfwijze "T. rex" populair voor de dinosaurus, waarna deze werd overgenomen door Michael Crichton die het boek Jurassic Park schreef. De rest is (rock)geschiedenis.

En zo komen we, via een Zweedse bioloog uit de 18e eeuw, een Engelse rockband uit de jaren zeventig en een Amerikaanse sciencefictionschrijver uit bij de T. rex die we kennen, en bij tientallen manieren om het fout te spellen. Jij doet het vanaf nu in ieder geval goed.

Meer lezen?
http://dinogoss.blogspot.nl/2013/08/did-jurassic-park-name-t-rex.html