vrijdag 30 december 2016

Uitgelicht: Sluiphandjes en klaphandjes

Waarschuwing: Als je dit eenmaal weet zie je het overal.
Hoe houdt een vleesetende dinosaurus, oftewel een theropode, zijn handen?

vrijdag 23 december 2016

Nieuws: De dino die zijn tanden verloor

Iedereen droomt wel eens dat hij of zij tanden verliest. Ikzelf heb die droom ook af en toe. Dromenwichelaars maken ons graag wijs dat dromen allerlei diepe symbolische betekenissen en zelfs voorspellende eigenschappen hebben. Ik heb een andere verklaring: het is ons allemaal overkomen toen we tussen de zes en tien waren, en in je droom herinner je het je weer. Gelukkig hebben we er destijds nieuwe tanden voor in de plaats gekregen.
Fietsenrek!
Er is nu een dino ontdekt die het in zijn leven nog moeilijker heeft. Als jong dier heeft hij namelijk een volledig gebit, maar als hij volwassen wordt vallen al zijn tanden eruit! En hij krijgt ze nooit meer terug. Dit is gewoon onderdeel van zijn natuurlijke groeiproces.

woensdag 21 december 2016

Hoe slim zijn dino's?

Ik heb het al een paar keer zijdelings gehad over de intelligentie van dino's. Vandaag wil ik daar eens wat dieper op ingaan. Wat weten we over de intelligentie van dino's?
Een scan van T. rex' hersenpan.
Door het werk van bioloog Frans de Waal en anderen komen we er de laatste tientallen jaren achter dat intelligentie niet alleen aan mensen is voorbehouden. Apen, dolfijnen, vogels en zelfs inktvissen blijken, ieder op hun eigen manier - in staat om veel complexere problemen op te lossen dan voorheen gedacht. Ze gebruiken werktuigen, lossen puzzels op, werken samen en kunnen soms leren met mensen te communiceren. Sommige dieren vertonen zelfs de evolutionaire beginselen van wat je "moraliteit" zou kunnen noemen.

zaterdag 10 december 2016

Nieuws: Veren in barnsteen

Iedereen valt me erover lastig, dus ik blog er maar over.
Afbeelding: Royal Saskatchewan Museum
Ze hebben goedbewaarde veren van dino's gevonden in barnsteen. Inderdaad, in Jurassic Park gebruikten ze DNA uit barnsteen om dino's tot leven wekken. Nee, dat kan niet in het echt. Is dit definitief bewijs dat sommige dino's veren hadden? Alsof we dat niet allang wisten! Mijn punt: wat heeft deze vondst ons te bieden, buiten de waan van de dag om?

woensdag 30 november 2016

Mini-Recensie: De dino's van Artis

Ik was in Artis. Je zou het bijna vergeten, maar daar staat een tweetal opvallende dinomodellen.


De modellen zijn in 1954 gemaakt door een zekere Boudewijn Bollee, een dierenverzorger bij Artis die in zijn vrije tijd beeldhouwer was. De toenmalige directeur was groot fan van zijn werk en zette deze twee dino's in het park naast het monumentale aquarium. Een hartverwarmend verhaal, maar wat vinden we bij Nielsaurus van de dino's?

maandag 28 november 2016

De curieuze Dinosauroid

Geloof het of niet, in de jaren tachtig en negentig stond dit merkwaardige geval in vrijwel alle dinoboeken.
Take me to your leader
Een alien? Een monster uit Doctor Who? Nee, dit is de beruchte "Dinosauroid". Een zekere Dale Russell, destijds curator van een natuurhistorisch museum in Canada, heeft hem verzonnen in 1982. Het idee was dat, als de dino's nooit waren uitgestorven, sommige dino's in een soort mensachtige wezens zouden zijn geëvolueerd.

vrijdag 25 november 2016

Ptero-watnou?

Pterosaurus. Pteranodon. Pterodactylus. Vliegende dino's. Al deze termen worden door elkaar gebruikt, en meestal wordt er hetzelfde mee bedoeld. Die dingen die vliegen, vaak op de achtergrond van een tekening van een brullende dino.
Mooi voor op de achtergrond
Hoe zit het daar nou precies mee? Wat is nu het verschil tussen een pterosaurus, een pterodactylus en een pteranodon? En zijn dit echt "vliegende dino's"? Nielsaurus legt het uit!

dinsdag 15 november 2016

Uitgelicht: De korte pootjes van T. rex

We kennen allemaal de grappen over de voorpootjes van T. rex.
Afbeelding: Hugh Murphy
Voor zo'n indrukwekkend beest heeft Tyrannosaurus wel erg korte armpjes. Waarom?

donderdag 10 november 2016

Dino in de krimpfolie

Krimpfolie is een soort plastic verpakkingsmateriaal. Als je er iets in verpakt en je verhit het, krimpt de folie en is het object strak omsloten.
Dinoplaatjes niet inbegrepen
Bij reconstructies van dino's wordt er vaak gebruik gemaakt van "de krimpfolie-methode". In het Engels noemen we dit "shrinkwrapping". Hoe gaat dat?

zondag 6 november 2016

Nieuws: Het Dinobrein

Het lijkt op een normale steen.
Kop of munt?
Maar onderzoekers onder leiding van de bekende paleontoloog David Norman hebben vastgesteld dat dit een heus stuk gefossiliseerde dinohersenen is! Met een elektronenmicroscoop en een röntgenapparaat werd het object, dat al een jaar of tien geleden werd gevonden, geïdentificeerd. Het is de eerste keer dat we hersenen van een dinosaurus vinden.

vrijdag 28 oktober 2016

Halloween: De Griezeligste Prehistorische Dieren

Je snoep of je leven!
Het is bijna Halloween, en ik ga het niet echt fanatiek vieren dit jaar. Het enige kostuum dat ik heb liggen is voor een horrorclown, en er is me van alle kanten afgeraden die aan te doen. Ter compensatie is hier een lijst van de tien griezeligste dino's en andere uitgestorven dieren die ik kan bedenken. Dino's zijn, zoals ik al eerder heb gezegd, niet per sé eng, maar hier zijn een paar beesten waar ik toch liever bij uit de buurt zou blijven. Happy Halloween!

maandag 24 oktober 2016

Veren, deel 3: Wie wel, wie niet?

De vorige keer hebben we gezien dat de voorouder van alle dino's waarschijnlijk veren had. Vandaag gaan we kijken naar wat dat betekent voor het uiterlijk van de vele verschillende soorten dino's.
Afbeelding: Julius Csotonyi
Alle dino's stammen af van een dier met veren. Veren zitten in hun bloed. Dat wil niet zeggen dat alle dino's daadwerkelijk veren hadden. Het betekent wel dat je per dino moet kijken hoe waarschijnlijk het is dat hij veren heeft gehad. Het is niet meer voldoende om raptors veren te geven en alle andere dino's af te beelden met een schubbige hagedissenhuid.

donderdag 20 oktober 2016

Achter de schermen...

Je hebt, als al die duizenden anderen, de show gezien. De lovende recensies gelezen. De magie ervaren. Je bent overrompeld door de duizelingwekkende effecten, het ijzersterke acteerwerk en het aangrijpende verhaal. Ja, Soldaat van Oranje is een mooie voorstelling... maar de Dino Experience Liveshow is ook leuk.

En wordt beter gewaardeerd door de jongere doelgroep.
Nielsaurus biedt een exclusief kijkje achter de schermen van het stuk waar iedereen in Zwolle en omstreken het over heeft. Met andere woorden: ik laat je gewoon mijn fijne werkplekje zien.

dinsdag 18 oktober 2016

Mijn nieuwe baan

Dit is mijn nieuwe baan.

T. rex-uitlaatservice?
Vanaf deze maand speel ik in de Dino Experience Liveshow, een familievoorstelling die het komende seizoen in Nederland en België te zien is. Het is een heel spektakel: avonturiers, boeven, wildernis, muziek, licht- en rookeffecten, een maffe professor, noem maar op. Alles is in 3D, en je hebt niet eens een bril nodig! Maar het belangrijkste: er komt een levensechte T. rex aan te pas.

maandag 17 oktober 2016

Veren, deel 2: Had de eerste dino veren?

Toen ik het had over Richard Owen en zijn definitie van "dinosaurus" heb ik "Dino 1" geïntroduceerd. Dat is de hypothetische eerste dinosaurus en de voorouder van alle andere dinosauriërs. Dino 1 was de laatste gemeenschappelijke voorouder van alle dino's en leefde vlak voordat de dinosauriërs zich in twee groepen splitsten. Die groepen noem ik groep A en B*. Alle andere dinosauriërs horen bij groep A of B.
De laatste tijd is er een interessante nieuwe hypothese opgedoken: Dino 1 had waarschijnlijk veren! Waar komt dit idee vandaan?

maandag 10 oktober 2016

Veren, deel 1: Wat zijn veren?

Hoe zit het nu met die veren?
Deinonychus heeft complexe veren.
Hebben dino's echt veren? Welke wel en welke niet? Wat zijn veren überhaupt eigenlijk? Waar dienen ze voor als het beest niet kan vliegen? En zien dino's met veren er niet belachelijk uit? We gaan deze vragen stuk voor stuk bekijken in een reeks berichten over veren.

woensdag 5 oktober 2016

Richard Owen's Definitie

Misschien raak je wel eens in de war over wat nu eigenlijk wel of niet telt als een dinosaurus. Het is een grote, diverse groep dieren die in grootte, vorm en gewoonten dramatisch van elkaar verschillen. Tyrannosaurus, Triceratops, Stegosaurus en Brontosaurus lijken helemaal niet op elkaar, maar zijn wel allemaal dinosauriërs. De vliegende pterosauriërs, zoals Pteranodon, zijn het dan weer niet, evenmin als kolossale zeereptielen als Mosasaurus. Mammoeten, prehistorische reuzenkrokodillen, Dimetrodon en het monster van Loch Ness zijn ook allemaal beslist geen dino's. Vogels zijn het dan weer wél! Hoe zit het nou precies?
Wel dino's...
Geen dino's.
Uiteindelijk is het een definitiekwestie. Door de jaren heen zijn er een aantal definities van het woord "dinosaurus" geweest. Vandaag wil ik kijken naar de definitie die gegeven werd door de man die het woord "dinosaurus" verzon: De 19e-eeuwse Engelse bioloog Richard Owen.

maandag 3 oktober 2016

De schatten van Mongolië

Mongolië is één van de belangrijkste landen voor de paleontologie. Alleen in de Verenigde Staten zijn meer fossielen van dinosaurussen gevonden. Eén van de stoerste verhalen uit de geschiedenis van de paleontologie gaat over Roy Champan Andrews, de cowboy-avonturier die model zou hebben gestaan voor Indiana Jones. Hij was de leider van een paar gevaarlijke expedities in de jaren '20 naar de Gobi-woestijn in Mongolië, waar hij vele nieuwe dino's ontdekte en ook de eerste dinonesten en -eieren. De bekendste dino's uit Mongolië zijn Protoceratops, Oviraptor en natuurlijk Velociraptor.

Protoceratops en Velociraptor
Toch leeft het hele dinogebeuren niet zo in Mongolië zelf. Fossielen uit Mongolië komen meestal in Amerika terecht. Het duurde tot 2013 voordat Mongolië eindelijk zijn eerste eigen dinosaurusmuseum kreeg, in de hoofdstad Ulaanbaatar. Het topstuk van het Mongoolse dinosaurusmuseum is een 10 meter lang skelet van Tarbosaurus, de plaatselijke neef van T. rex.

woensdag 28 september 2016

Groot, groter, grootst

Welke dino is het grootst? Ga naar Naturalis (nadat ze verbouwd hebben, tenminste) en word daar geconfronteerd met het reusachtige geraamte van Camarasaurus.

Bron: Naturalis
Het is zonder twijfel een kolos, zeker als je gewend bent olifanten en giraffen "groot" te noemen. En toch is deze Camarasaurus met 15 meter heel bescheiden voor een sauropode. Nee, dan Berlijn! Daar hebben ze een volledig skelet van Giraffatitan (voorheen Brachiosaurus *) van meer dan 25 meter; het grootste complete dinosaurusskelet ooit gevonden.

Dinoplaatjes! Deel 3: Return of the Dinolplaatjes

Dinoplaatjes!

Boven: een vooraanstaand wetenschapper met meerdere publicaties in gerenommeerde tijdschriften.
We komen aan het einde van mijn stapeltje dinoplaatjes, en weet je wat me opvalt? Er is bijna geen dino meer te bekennen. We hebben de dino's zelf aan het begin gehad: zie hier deel 1 en deel 2. De serie besteedt naar het einde toe vooral veel ruimte aan tekst en uitleg over paleontologie, gedragsbiologie en techniek. Ja, u hoort het goed. We verlaten de door Nobu Tamura tot leven gebrachte oerwereld en duiken de wetenschap in!

zaterdag 24 september 2016

Trix update: David Hone & The Rex Files

Je weet het inmiddels wel. Ik heb een 12 meter lang stokpaardje op dit blog: Trix, en dan in het bijzonder haar (?) geslacht. Ik heb er al drie keer over geschreven, en dat doe ik nu lekker weer. Zie hier deel 1, deel 2 en deel 3. Lees die, anders snap je hier niets van.

Trix geeft haar geheimen niet gemakkelijk prijs.
De korte versie: ik ben sceptisch over de manier waarop Naturalis het geslacht van Trix heeft vastgesteld. Trix wordt overal gepresenteerd als een vrouwtje, en ik vind de argumentatie daarachter erg mager. Ik zegt het maar alvast: mijn vertrouwen is in de tussentijd niet toegenomen.

vrijdag 23 september 2016

Waar of niet waar: Jagen raptors in groepen?

Ze komen nooit alleen.

Pas op: naaktheid
In alle Jurassic Park-films jagen de sluwe Velociraptors in groepjes. Ze coördineren hun aanvallen, zetten vallen en maken gebruik van afleidingsmanoeuvres. Met een flinke groep zouden ze in staat zijn om een veel grotere prooi neer te halen.

Eerlijk is eerlijk: die JP-raptors slaan nergens op. We weten dat de échte Velociraptor zo groot was als een hond en bovendien bedekt was met vogelveren. Raptors (of dromaeosauriërs) horen bij de meest vogelachtige dino's van allemaal; ze hebben zelfs grote vleugels (al kunnen ze niet vliegen). Die naakte, grote, boosaardige hagedissen uit de films zijn fictie. Maar is hun sluwe groepsgedrag ook fictie?

dinsdag 20 september 2016

Dinoplaatjes! Deel 2: The Dinoplaatjes Strike Back

Dinoplaatjes!


Welkom bij deel twee van mijn terugblik op de beruchte AH-dinoplaatjes! Hier is deel één, voor wie het gemist heeft.

Vandaag: een doldwaze mix van sensatie, merkwaardige keuzes, Freek-ismen en oprechte pogingen tot serieuze wetenschapseducatie. 

maandag 19 september 2016

zondag 18 september 2016

Uitgelicht: Wat is een Spinosaurus?

Spinosaurus is in de laatste vijftien jaar uitgegroeid tot één van de beroemdste dinosauriërs. Dat heeft vooral te maken met dit moment.

Auw. Mijn nek, en mijn kindertijd!
Ja, Spinosaurus was die roekeloze onverlaat die in Jurassic Park 3 (2001) groter, sterker en stoerder blijkt te wezen dan T. rex, die voor slome aaseter moet spelen. De reusachtige vleeseter met de krokodillensnuit en het zeil op de rug blijft de hele film lang een bedreiging. Hij bijt een vliegtuig in twee, breekt dwars door een groot hek heen en valt aan vanuit het diepe water. Een vleeseter, groter dan T. rex! En hij kan nog zwemmen ook! Stel je voor!

Voor alle duidelijkheid: T. rex leefde tientallen miljoenen later dan Spinosaurus, en bovendien op een ander continent. Maar ja, het is waar: Spinosaurus is groter dan T. rex. Hij is zelfs de grootste van alle carnivore dinosauriërs; waar T. rex maximaal 12 meter lang wordt, haalt Spinosaurus met gemak 16 meter. Maar is Spinosaurus echt het vraatzuchtige, onverslaanbare übermonster uit de film? Als ik die vraag stel, zal het antwoord wel nee zijn, hé?

vrijdag 16 september 2016

Nieuws: Het bruine bosbeest

Toen ik klein was, las ik in dinoboeken altijd dat we nooit zouden weten wat voor kleur dino's hadden. Kleur fossiliseert niet. Daarom hebben dino's op elke afbeelding andere kleuren: de artiest is min of meer vrij om ze elke kleur te geven die hij wil. Natuurlijk is de ene keuze logischer dan de andere; een klein dier dat in de bossen leefde had misschien een schutkleur, terwijl een beest met opvallende aandachttrekkers misschien ook opvallend gekleurd was. Een vleeseter wil niet dat zijn prooi hem ziet voor het te laat is, dus die is waarschijnlijk zo gekleurd dat hij één wordt met zijn omgeving, net als een tijger.

Dus niet zo.
Als je ooit wilde weten hoeveel de wetenschap sindsdien is opgeschoten: dit is niet langer het geval. Er is een handvol dino's waarvan we nu daadwerkelijk de kleur hebben kunnen achterhalen! Hoe cool is dat?

woensdag 14 september 2016

The Trix saga: Anne antwoordt!

De saga gaat door!

Sexy rexy!
De vorige keer sprak ik mijn twijfels uit over de manier waarop Naturalis het geslacht van Trix heeft bepaald. (Klik op die link, anders snap je niks van dit verhaal.) Ik heb toen aan Anne Schulp gevraagd uit welke laag van Hell Creek Trix afkomstig is. Ik heb het volgende antwoord gekregen:

dinsdag 13 september 2016

Dinoplaatjes! Deel 1

De dinoplaatjes van Appie! Een paar maanden geleden vochten we erom, nu liggen er in heel Nederland tientallen half-ingeplakte boekjes te verstoffen die nooit meer worden aangeraakt... Of is dat cynisch?

Ik zou in ieder geval als kersverse Nederlandstalige dinoblogger geen knip voor de neus waard zijn als ik er geen aandacht aan zou besteden! Dus ik heb op Marktplaats een volledige set op de kop getikt in de hoop dat ik er wat zinnigs over zou kunnen zeggen. Na al die hardcore wetenschap van vorige keer zijn we wel weer toe aan iets luchtigers, toch?

Tenminste 33% van jullie is nu stikjaloers.

maandag 12 september 2016

Probleempje voor Trix

Daar is ze weer.

Ben je me al zat?
Toen ik het had over Trix' geslacht, noemde ik de belangrijkste manier om het geslacht van een T. rex te bepalen. Volwassen T. rex vind je in twee vormen: de robuuste vorm en de "graciele" (slanke) vorm. Er word vaak aangenomen dat dit een teken is van seksueel dimorfisme: de vrouwtjes zouden robuuster zijn, net als bij roofvogels. Ik noem dit de "Grotere Vrouwtjeshypothese". Dit is hoe Naturalis heeft bepaald dat Trix, een robuuste T. rex, een vrouwtje is.

Ik heb de vorige keer al aangegeven dat ik niet helemaal overtuigd ben van deze hypothese. Vandaag ga ik daar dieper op in.

zondag 11 september 2016

Meer over mannetjes en vrouwtjes: Ceratiopsiden

Mijn tot nu toe best gelezen bericht (heel bescheiden, Niels) gaat over het bepalen van het geslacht van T. rex. Omdat het niet altijd over T. rex hoeft te gaan wil ik het nu eens hebben over ceratopsiden. Je weet wel: Triceratops en zijn maatjes. Ceratopsiden zijn tussen de 4 en 9 meter lang en zijn te herkennen aan de zeer grote, opvallende schedel. Ze hebben een puntige papegaaiensnavel, een bek vol kiezen en een indrukwekkende kraag aan hun achterhoofd. De meeste soorten hebben één tot drie hoorns op hun gezicht. Op een enkeling na komen ze allemaal uit Noord-Amerika.
Centrosaurus heeft één lange hoorn.

zaterdag 10 september 2016

Muggenziften over Trix

Trix is vanaf nu te zien bij Naturalis. En wat is er beter om dit heugelijke feit te vieren dan een ouderwets staaltje oer-Hollandse muggenzifterij?

Als ik erheen ga vertel ik wel hoe ze erbij staat. Voor die tijd wil ik het even hierover hebben:

Bron: Naturalis. Klik om te vergroten.
Dit is de afbeelding van T. rex die Naturalis gebruikt om Trix te reconstrueren. Ze staat prominent op de website, dit plaatje begeleidde de persberichten, dit is hoe Naturalis wil dat we ons Trix voorstellen. Ik weet niet wie dit schilderij gemaakt heeft. Het is duidelijk een technisch begaafd werk, maar er vallen me wel een paar dingen aan op. Tijd om te muggenziften! (Gewoon voor de lol natuurlijk.)

Ode aan de Brontosaurus, deel 2

Brontosaurus strikes back!
We gaan verder met onze ode aan BrontosaurusVorige keer hebben we het gehad over de geschiedenis van onze favoriete donderhagedis. Vandaag: vijf coole dingen over zijn tijd, leven en manieren.

vrijdag 9 september 2016

Ode aan de Brontosaurus, deel 1

Brontosaurus!
Het dikke lijf, de lange nek, de zweepstaart, de pilaar-achtige poten en de kleine kop. Het is één van de beroemdste dinosauriërs van allemaal. Dé archetypische sauropode (tenzij je van de Jurassic Parkgeneratie bent, dan is het waarschijnlijk Brachiosaurus). De donderhagedis. De comeback kid. Brontosaurus is één van die beesten met een lange, indrukwekkende geschiedenis. Zowel over het beest zelf als over al het gedoe eromheen is een heleboel te vertellen. En, je raadt het al, dat ga ik nu doen.

Dus hier zijn tien coole dingen die je misschien niet wist over Brontosaurus!

Het gras was (niet) groener

Gras.
Yaaaay

Ik weet het. Superboeiend onderwerp.

We moeten het hebben over gras. Of eigenlijk: over niet-gras.

Het lijkt zo vanzelfsprekend. Gras. Het is overal. Ik heb uit onbetrouwbare bron vernomen dat zo'n 20% van het land op aarde begroeid is met gras. Maar wist je dat gras eigenlijk helemaal nog niet zo lang bestaat? Van alle grote plantenfamilies zijn de grassen het laatst verschenen.

donderdag 8 september 2016

Trix en het geslacht van een dinosaurus

Over een paar dagen komt ze: Trix de Trex, één van de grootste en meest complete skeletten van een Tyrannosaurus rex, naar Naturalis in Leiden. Ik ben door de jaren heen een paar keer in Naturalis geweest, en ik ga binnenkort zeker weer. Verwacht te zijner tijd een verslag op deze plaats.

Bron: Naturalis
Eén ding valt me op aan de berichtgeving over Trix: overal wordt gezegd dat het een vrouwtje is, van ongeveer dertig jaar. Dat laatste geloof ik wel, maar hoe bepaal je in vredesnaam het geslacht van zo'n beest als je alleen maar gefossiliseerde botten hebt? Dat kan toch niet makkelijk zijn.

woensdag 7 september 2016

Uitgelicht: De eenhoorn met de eendenbek

Misschien ken je deze jongen wel:
Goeiemiddag, dames.
Dit is TsintaosaurusTsintaosaurus is een Chinese hadrosaurus, oftewel een "eendenbek". Hadrosauriërs hebben vaak kammen op hun kop, om lawaai mee te maken en om lekker mee op te vallen. Zo ook deze Chinees. Je hebt hadrosauriërs met langwerpige kammen, ronde kammen, bijlvormige kammen en hanenkammen. En Tsintaosaurus heeft een kam in de vorm van... eeh...

dinsdag 6 september 2016

Nieuws: De kleinste ankylosauriër

Ankylosauriërs. Je kent ze wel. Grote, stoere planteneters met een sterk gepantserde rug. Van kop tot staart bezet met stekels en benige platen. Kleine hoorntjes aan de kop. Soms met een zware, benige knots aan het uiteinde van de staart. Sommige soorten hebben zelfs gepantserde oogleden. Ze zijn onverwoestbaar zolang ze op hun poten blijven staan. Alleen hun buik is kwetsbaar. De tanks van de dinowereld.

Europelta, een typische ankylosauriër.

De meeste ankylosauriërs zijn fors, tussen de vier en zes meter lang, maar we weten al een tijdje dat je ook kleinere modellen kunt vinden. Een heel bijzonder diertje, ontdekt in 2001, is de Chinese ankylosauriër met de onmogelijke naam Liaoningosaurus. Wat is er zo bijzonder aan? Twee dingen:
1. Hij is héél klein. Zo'n 30 centimeter.
2. Hij heeft beenplaten op zijn rug én zijn buik. Andere ankylosauriërs hebben ze alleen op hun rug.

maandag 5 september 2016

Waar of niet waar: is T. rex een aaseter?

Wijsneuzen mogen graag roepen dat Tyrannosaurus rex helemaal geen gevaarlijke vleeseter is. Het is eigenlijk een aaseter, zo gaat het verhaal. Een pestkop, die te log is om achter levende prooien aan te gaan en alleen vlees eet van dieren die allang dood zijn. Misschien jaagt hij kleinere roofdieren weg van hun zelf eerlijk gevangen prooi en steelt hij het eten voor zichzelf. Boefje.

Dit idee is de wereld in geholpen door de Amerikaanse amateurpalentoloog Jack Horner, die vooral bekend is als wetenschappelijk adviseur voor de Jurassic Park-films. In Jurassic Park 3 (2001) zagen we de aasetende T. rex in "actie": de helden treffen hem aan, gebogen over een groot kadaver. Prompt wordt hij door een grotere en gevaarlijkere Spinosaurus gedood. Wat een loser.

T. rex in Jurassic Park 3. Terzijde: Hij is van een lekker sappig lijk aan het peuzelen, maar zodra hij mensen ziet gaat hij er meteen achteraan. Alsof je geroosterde kalkoen zit te eten en halverwege spruitjes gaat halen.

zondag 4 september 2016

Mission Statement

Dino's zijn hot. Tussen alle Pokémon, Star Wars en Transformers hebben tegenwoordig ook de dino's in elke speelgoedwinkel hun vaste plekje. Jurassic World was één van de best bezochte films van het afgelopen jaar. Nieuwe landelijke attracties schieten als paddestoelen uit de grond: denk maar aan de nieuwe T. rex van Naturalis en het net geopende Dinoland in Zwolle

Ik ben fan van dino's. Voor mij is de dino-rage een vloek en een zegen: ik vind het leuk dat veel mensen, vooral kinderen, weer aandacht hebben voor deze fascinerende uitgestorven dieren. Ik was een kind in de jaren negentig en ontwikkelde mijn liefde voor dinosaurussen in de slipstream van de eerste Jurassic Park-film. De geschiedenis herhaalt zich nu en dat vind ik leuk om te zien.

Speelgoeddino's. Ze zien er leuk uit, maar ik heb er aardig wat op aan te merken.


Aan de andere kant zie ik met lede ogen aan hoeveel misverstanden er nog zijn over dino's. De afgelopen twintig, dertig jaar - tussen het uitkomen van Jurassic Park en nu - heeft de paleontologie (de wetenschap die dino's en andere fossiele dieren bestudeert) een enorme vlucht gemaakt. We weten veel meer over dinosauriërs dan toen, en ze blijken veel interessanter dan we ooit hadden kunnen denken. Toch zie ik nog steeds vaak modellen, afbeeldingen en boeken van ouderwetse, achterhaalde ideeën over dinosauriërs. Ik wil in dit blog aandacht geven aan nieuwe ontwikkelingen in onze kennis. Ik wil misverstanden doorbreken en laten zien hoe dino's écht waren, in plaats van steeds het gesensationaliseerde beeld van dino's in de media te herhalen. Ik wil wat aandacht geven aan de wetenschappelijke kant van de zaak, zonder te moeilijk of technisch te doen.

In bredere zin wordt dit blog mijn poging tot wetenschapscommunicatie. Er zijn veel blogs (en vlogs) te vinden die doen wat ik doe, vooral in het Engels. Het aanbod in het Nederlands is dan weer heel beperkt. Ik hoop dat met dit blog kennis over dino's voor meer mensen in Nederland en België bereikbaarder kan maken. Ik hoop ook in contact te komen met mensen die meer over dinosauriërs willen weten en vragen te kunnen beantwoorden.

Dus stap in de tijdmachine. De reis gaat beginnen...