Het gras was (niet) groener

Gras.

Yaaaay

Ik weet het. Superboeiend onderwerp.

We moeten het hebben over gras. Of eigenlijk: over niet-gras.

Het lijkt zo vanzelfsprekend. Gras. Het is overal. Ik heb uit onbetrouwbare bron vernomen dat zo'n 20% van het land op aarde begroeid is met gras. Maar wist je dat gras eigenlijk helemaal nog niet zo lang bestaat? Van alle grote plantenfamilies zijn de grassen het laatst verschenen.

Boven: niet-gras.

In de tijd van de dino's was het warm op aarde, terwijl grassen juist goed gedijden in een koeler klimaat. De tijdlijn is als volgt: De eerste grassen evolueerden zo'n 55 miljoen jaar geleden. 40 miljoen jaar geleden gingen ze een belangrijke rol spelen in ecosystemen. En het alomtegenwoordige groene tuingras wat je nu overal ziet? Dat ontstond zo'n 4 miljoen jaar geleden. 4! Da's niks.

Het punt dat ik wil maken hier: Dino's aten geen gras. De dinosauriërs stierven 65 miljoen jaar geleden uit. Gras bestond toen nog niet. Lage begroeiïng bestond uit varens, paardenstaart, mos, naaldstruiken, in het Krijt ook bloemen, maar geen gras.

Mind. Blown.

Iedere keer als je een dino afgebeeld ziet in een grasveld, met een bek vol gras, heb je van mij toestemming om op je stoel te gaan staan en keihard "FOUT!" te roepen. Dat is wat ik altijd doe.

Begin maar.
(Terzijde: vlinders bestonden zeker nog niet)

Nou ja, het ligt eigenlijk iets genuanceerder. Kort geleden is de geboortetijd van gras iets teruggezet. In 2005 vond men in India een dinosaurus-coproliet. Wat is een coproliet? Een gefossiliseerde drol. Poep is nuttig om te onderzoeken, omdat je er precies aan kunt zien wat een beest heeft gegeten. De keutel in kwestie was 70 tot 65 miljoen jaar oud en waarschijnlijk van een sauropode, oftewel een langnek.

En waar zat die drol vol mee? Juist, met gras. Maar het was niet dat groene gras van hierboven: het was meer een soort bamboe.

Een pandasaurus?

De eerste grassen ontstonden dus iets eerder dan gedacht, en sommige dino's aten daadwerkelijk af en toe (een soort) gras. Gras is in ieder geval niet ouder dan 70 miljoen jaar, toen de tijd van de dino's al op zijn eind liep. Waarschijnlijk bestond het toen alleen in een klein deel van de wereld. Het overgrote deel van de dino's heeft nooit een grasspriet gezien. Het gras dat aan het eind van het Krijt ontstond was heel anders dan het groene gras wat wij zo goed kennen. Het lijkt me dus nog steeds niet waarschijnlijk dat dino's veel voetbal speelden.

Onze nieuwe assistent-bondscoach.

Meer lezen?
http://www.plantphysiol.org/content/125/3/1198.full
https://www.newscientist.com/article/dn8336-fossil-dung-reveals-dinosaurs-did-graze-grass/