Groetjes van Kirby

Vorige keer heb ik het gehad over het mooie Oertijdmuseum Boxtel. Ik moet het nog hebben over de gelegenheid die me daar bracht: de onthulling van "Kirby", de Diplodocus die uiteindelijk vaste plaats gaat krijgen in het museum.

Kaatedocus siberi in Sauriermuseum Athal, Zürich

Een warme oktoberdag in Brabant. Ongeveer 70 belangstellenden verzamelden zich in de ochtend in de kantine van het Oertijdmuseum. Wetenschappers, vrijwilligers, preparateurs, oude vrienden, media, belangstellenden en tenminste één blogger die een aankondiging op Facebook had gezien.

De presentaties waren van museumdirecteur René Fraaije, de Nederlandse paleontoloog Eric Mulder en tot slot de ontdekker van deze Diplodocus: Kirby Siber.

Fraaije heette iedereen welkom en introduceerde zichzelf, zijn levenslange liefde voor fossielen, zijn museum en zijn vriendschap met Siber. Eric Mulder vertelde wat algemene dingen over dinosauriërs en geologie. Hij introduceerde Diplodocus en zijn tijdgenoten. Hij ging ook in op wat er allemaal in Nederland is aangetroffen aan fossiele dinosauriërs (niet veel). Daarna was Siber zelf aan de beurt, en die vertelde in een half uur zijn levensverhaal.

Bron: Sauriermuseum

Hans-Jakob "Kirby" Siber is een Zwitserse fossielenjager en tevens oprichter van Sauriermuseum Athal in Zürich, het grootste dinosaurusmuseum van Zwitserland. In de eerste helft van de jaren '90 deed hij een aantal belangwekkende vondsten in de Morrison-formatie uit het Jura van Noord-Amerika.

Eén van zijn bekendste vondsten was Big Al, de bijna complete Allosaurus die onsterfelijk gemaakt werd in de BBC-serie Walking With Dinosaurs. Siber's team heeft de originele Big Al niet meer; deze staat inmiddels in het Museum of the Rockies in Montana. Geen nood: enkele jaren later vond Siber een nog completere Allosaurus, die hij Big Al 2 noemde en die nu in Sauriermuseum Athal staat.

Big Al De Tweede in Zürich

Naast de Big Al's vond Siber prachtige en belangwekkende exemplaren van beroemde dino's uit het Jura, zoals Stegosaurus, Camarasaurus en natuurlijk Diplodocus. Eén van zijn vondsten werd door Emanuel Tschopp (dezelfde man die Brontosaurus terugbracht) herkend als nieuwe soort, en ter ere van Siber Kaatedocus siberi genoemd.

Het leeuwendeel van Siber's vondsten staat in zijn eigen museum tentoongesteld, maar er is niet overal plaats voor. Siber had een Diplodocus over. Een paar jaar lang lag het skelet in dozen in de kelder, tot Siber besloot het te verkopen aan zijn vriend René Fraaije. Die haalde het naar Boxtel, en gaf de 145 miljoen jaar oude vriendelijke reus de naam "Kirby".

René Fraaije met een nekwervel van Kirby. Uiterst links Eric Mulder.

"Kirby" is eigenlijk een samenstelling van drie verschillende individuen, die tezamen ongeveer 70% van een heel beest vormen. Dit is niet ongebruikelijk. De beroemde Giraffatitan in Berlijn is bijvoorbeeld ook samengesteld uit meerdere verschillende dieren. Het best bewaarde individu is zo'n 50% compleet. De drie dieren waren niet helemaal volgroeid. "Kirby" wordt zo'n 20 meter lang, terwijl een volgroeide Diplodocus 30 meter haalt.

Na de presentaties begaven we ons naar het lab, waar we een paar onderdelen van Kirby van dichtbij konden bewonderen. Het grootste deel van Kirby staat nog in dozen op de plank, maar enkere wervels van rug en hals zijn al deels uitgehakt.

Aart Walen toont een fossiel.

De komende jaren gaat er een klein leger aan vrijwilligers aan de slag om de dinosaurus uit te hakken, te prepareren en uiteindelijk op te stellen. De ontbrekende onderdelen (waaronder de schedel en de voeten) worden aangevuld door Aart Walen van Creatures & Features, een specialist op het gebied van reconstructie. En dan zal uiteindelijk over een jaar of drie een echte Diplodocus aan de Dommel staan!

Nekwervel van Diplodocus

Ik wil een aantal mensen bedanken. Allereerst Kirby Siber zelf. Ik vroeg hem of ik een kaart kon zien van de groeve waar hij zijn dinosauriërs vond, en hij drukte me doodleuk een exemplaar van het boek over zijn expedities in handen. Ten tweede Eric Mulder, met wie ik de hele middag over dino's heb gepraat en die me één van zijn publicaties toestuurde (over de gevorkte tong van Mosasaurus). En natuurlijk René Fraaije en alle vrijwilligers. Het wordt een flinke klus, maar dan heb je ook wat...

Website Oertijdmuseum Boxtel
Website Sauriermuseum Athal
Website Wonderryck Twente (museum van Eric Mulder)